Judi Dench

In een reeks profielen van gezichtsbepalende sterren deze week Dame Judi Dench, veterane van het Engelse toneel die voor haar rol in 'Chocolat' voor de derde maal voor een Oscar is genomineerd.

Door BIANCA STIGTER

De Engelse actrice Judi Dench werd beroemd door het spelen van twee koninginnen, koningin Victoria in Mrs. Brown (1997) van John Madden en Elisabeth I in Shakespeare in Love (1998) van dezelfde regisseur. Dench is bijzonder gewiekst in het suggereren van een verschil tussen een personage en de rol die dat personage voor zichzelf heeft bedacht of voor anderen moet spelen. Ook koningin Beatrix zou zich geen beter pr kunnen wensen dan door Dench gespeeld te worden. Met haar twinkelende ogen weet de actrice van elke majesteit een mens te maken. Dench vergeleek acteren eens met een gebakje dat mille feuilles genoemd wordt: elke vertolking moest duizend lagen bevatten. Zelfs haar rol als M, de baas van 007 in de laatste drie James Bond-films nam Dench zo serieus dat ze een heel leven voor het personage verzon. M is getrouwd met een schrijver of een professor en heeft twee volwassen dochters. Al die achtergrond resoneert vast als ze tegen Bond zegt: 'Your boyish charms are wasted on me'. Voor haar rol in Mrs. Brown kreeg ze een Oscarnominatie, voor haar acht minuten durende optreden als koningin Elizabeth kreeg ze de Oscar voor beste vrouwelijke bijrol.

Dench (York, Engeland, 9 december 1934) was lang voor het (Amerikaanse) bioscooppubliek haar op handen droeg, al beroemd in eigen land. Zij werd in 1988 Dame wegens haar verdienste voor het toneel. Ze speelde veel Shakespeare en schitterde als Brechts Mutter Courage, als Sally Bowles in een vroege opvoering van Cabaret en als Lady Bracknell in The Importance of Being Earnest van Wilde. Ook speelde ze in een aantal sitcoms, waaronder As Times Goes By en A Fine Romance. Ondanks haar succes bleef Dench altijd onzeker over haar capaciteiten en haar uiterlijk. Toen ze twaalf jaar geleden werd gevraagd om Cleopatra te spelen, was haar wedervraag: wil je Cleopatra echt laten spelen door een dwerg in de menopauze?

Dench filmcarrière kende geen goede start; een producent zei na haar allereerste screentest dat alles aan haar gezicht verkeerd was. Dench verklaarde later haar voorkeur voor theater uit het feit dat ze dan elke avond aan haar rol kon sleutelen - in een film werden haar fouten voor eeuwig gefixeerd. Toch had Dench ook voor haar optreden in Mrs. Brown, dat oorspronkelijk voor de televisie bedoeld was, in een aantal films gespeeld, waaronder memorabele bijrollen in A Room With A View (1985) en 84 Charing Cross Road (1987). Haar filmsucces beïnvloedde ook weer haar toneelcarrière. Ze stond in 1998 op Broadway in een toneelstuk over een oudere actrice, Amy's View van David Hare. Ze kreeg er een Tony voor. Binnenkort speelt ze de hoofdrol in een verfilming van het leven van schrijfster Iris Murdoch, die in 1999 op 79-jarige leeftijd aan de ziekte van Alzheimer overleed, en ze staat ook weer op de castlist van de volgende James Bond.