NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

HENDRIK SPIERING
Er zijn veel vreemde dingen op de wereld. En er zijn nog veel meer vreemde verhalen. Neem de beroemde kaart van de Arabische admiraal Piri Reis uit 1513, waarop een kustlijn van Antarctica zou staan die nu onder een kilometer ijs ligt. De kaart vormt een klassiek, bij mijn weten nog altijd niet opgelost raadsel. Of neem de mysterieuze Sfinx in Egypte, die sporen schijnt te vertonen van erosie door eindeloze regenbuien - in de woestijn! De lijst van dit soort mysteries is lang. En de lijst boeken die deze raadsels met ingenieuze theorieën (meestal van het Waren de goden kosmonauten?- en Dageraad der Magiërs-type) probeert te verklaren, is nog véél langer.

Maar hoe zit het nou echt? Dat horen we eigenlijk nooit. En daarom valt de serie Mythen der mensheid over dit soort verschijnselen, waarvan Teleac/NOT morgen de eerste aflevering uitzendt, ook zo verschrikkelijk tegen. Waar je een helder overzicht van de beschikbare gegevens en mogelijke verklaringen zou verwachten, wordt de kijker vergast op kritiekloos nawauwelen van een handjevol occulte ideeën, die al vele decennia her en der verkondigd worden. Is er dan echt niets anders over te vertellen? Volgens Teleac zijn deze mysteries kennelijk het monopolie van 'the occult underground'. Of zouden serieuze wetenschappers wérkelijk bang zijn zich aan koud water te branden?

In de eerste aflevering staat de charismatische Britse schrijver Colin Wilson centraal. Zonder enige tegenspraak mag hij in een razend tempo zijn uiteindelijk allesomvattende theorie uiteenzetten dat er tot zo'n 12.000 jaar geleden een uiterst geavanceerde beschaving heeft bestaan waar zo ongeveer alle mysteries de onbegrepen overblijfselen van zijn. De argeloze kijker die Wilsons beweringen en de bijbehorende bewijzen probeert te combineren, krijgt weinig kansen. Treurig is dat de paar redeneringen die wél goed te volgen zijn, totaal niet overtuigen. Volgens Wilson moet bijvoorbeeld het tempelcomplex Teotihuacan in Peru maar liefst 17.000 jaar oud zijn, omdat alleen in die periode de midzomerzon precies bij twee bepaalde stenen zou opkomen en ondergaan - een uitermate magere basis voor een datering. Want misschien dienden die stenen wel ergens anders voor. En dat het huidige continent Antarctica (indertijd nog Atlantis genaamd) pas ca 12.000 jaar geleden door een rampzalige 'totale aardkorstverschuiving' op de koude zuidpool terechtkwam is wel héél onwaarschijnlijk. Waar komt dan de huidige dikke ijslaag vandaan? Die 3,5 km dikke laag kan nooit zo snel zijn aangegroeid. En is van zo'n 'aardkorstverschuiving' ooit iets teruggevonden in aardmagnetisch onderzoek? Dat krijgen we allemaal niet te horen. Voor een documentaire waarin voortdurend wordt beweerd dat 'de wetenschap' gegevens achterhoudt en nieuwe ideeën onderdrukt, valt deze onkritische houding wel heel erg tegen. Op deze manier zullen de mysteries altijd blijven bestaan. Maar misschien is dat ook wel de bedoeling.

Mythen der mensheid, Ned.1, woensdag, 17.05-18.10u.

( a d v e r t e n t i e s )