Ook zonder ziekte hulp bij zelfdoding

Door een onzer redacteuren
HAARLEM, 31 OKT. Ondraaglijk en uitzichtloos lijden als gevolg van ouderdom kan een grond zijn voor hulp bij zelfdoding. Dit heeft de Haarlemse rechtbank gisteren geoordeeld in de zaak-Brongersma.

Officier van justitie Th. Bot had tegen de 48-jarige Haarlemse huisarts P. Sutorius een voorwaardelijke celstraf geëist van drie maanden wegens de hulp die hij in 1998 bood aan oud-PvdA-senator E. Brongersma om een einde aan diens leven te maken. De rechtbank acht het delict bewezen en strafbaar, maar ontsloeg de huisarts van rechtsvervolging, omdat hij, zo vermeldt uit het vonnis, zorgvuldig heeft gehandeld toen hij besloot de 86-jarige Brongersma bij zelfdoding te helpen. De oud- senator vond dat zijn leven zinloos was geworden. "Het lijden van Brongersma had geen direct somatische oorzaak en hij verkeerde niet in de stervensfase", aldus het vonnis. "Naarmate het lijden een meer psychische component bevat zal een zorgvuldiger toetsing door de rechter van het handelen van de arts dienen plaats te vinden." Aan die zorgvuldigheid heeft Sutorius volgens de rechtbank voldaan. Hij raadpleegde een andere huisarts en een psychiater, die eveneens tot de conclusie kwamen dat sprake was van ondraaglijk en uitzichtloos lijden.

De rechtbank volgde in grote lijnen de visie van hoogleraar medische ethiek De Beaufort, die als deskundige was opgeroepen te getuigen. Zij stelde dat er goede medisch-ethische gronden waren om aan te nemen dat het psychisch lijden van Brongersma, dat zij omschreef als een sluipende vorm van uitzichtloos lijden zonder perspectief op verbetering, ondraaglijk was. Sutorius heeft volgens het vonnis een "gerechtvaardigde keuze" gemaakt door Brongersma "op diens uitdrukkelijk, weloverwogen en duurzaam verzoek" hulp bij zelfdoding te verschaffen.

Minister Korthals (Justitie) gaat de uitspraak in de zaak-Brongersma bespreken met het openbaar ministerie. In de Tweede Kamer, die vergaderde over de nieuwe euthanasiewetgeving, liet hij doorschemeren dat hij hoger beroep nodig vindt om meer duidelijkheid te krijgen. "Wij gaan niet zover dat ieder die geen levenswil meer heeft de gereguleerde mogelijkheid moet hebben om het leven te beëindigen", aldus Korthals. De Tweede Kamer reageerde gisteren terughoudend op de uitspraak. In een eerste reactie zeiden woordvoerders van de Christen- Unie, SGP en SP dat uit het vonnis blijkt dat er voorturend sprake is van het oprekken van de grenzen en criteria. Kamerlid Kant (SP): "Ik constateer dat we in feite al twintig jaar op een hellend vlak zitten. Het is evenwel aan de politiek om de uiteindelijke afweging over de grenzen en normen te maken."

( a d v e r t e n t i e s )