De professor van de Rotterdamse nachtcultuur

Party-organisator Ted Langenbach is de ongekroonde koning van de dance-cultuur in Nederland. Onlangs kreeg hij voor zijn activiteiten de Laurenspenning. "Ik maak geen onderscheid tussen 'hoge' en 'lage' cultuur."

Door SANDRA HEERMA VAN VOSS

ROTTERDAM, 21 OKT. Koffietijd en Bonanza, de Volkskrant en de Yes: sinds hij op 12 oktober de Rotterdamse cultuurprijs de Laurenspenning kreeg uitgereikt, heeft Nederland medialand zich massaal op party-organisator Ted Langenbach gestort. Overal mag de professor van de nachtcultuur zijn boodschap komen verkondigen dat dance de mensen verbindt, dat op zijn feesten alle kleuren en geaardheden samenkomen. Dat de gevestigde orde het bestaan van de dance-cultuur niet langer mag ontkennen. De mix van populaire en sjieke media bevalt Langenbach wel. "Ik maak geen onderscheid tussen 'hoge' en 'lage' cultuur", zegt hij, en dus gaat hij in op elk verzoek om een praatje. Langenbach is de drijvende kracht achter Now & Wow, een immens danspaleis in een voormalige loods in het Rotterdamse havengebied. Het is zijn eerste vaste stek. Daarvoor was hij vijftien jaar lang een nomade, die zijn 'MTC-parties' (Music Takes Control) organiseerde waar dat maar mocht: in de vertrekhal van de Holland-Amerika lijn, of in clubs als Nighttown en Lantaren/Venster. Drie jaar geleden ging Langenbach voor het eerst 'op de thee' bij wethouder H. Kombrink om zich te beklagen over het gebrek aan een goede locatie voor jongeren in Rotterdam. Kombrink kende Langenbachs werk en wees hem prompt een doos van 3800 vierkante meter toe op het Sint Jobsveem, een nog te ontwikkelen terrein bij Delfshaven, om als dance-tempel in te richten. In september 1999 stond Langenbach klaar voor het eerste feest, maar toen sloegen de omwonenden alarm: ze vreesden gevaar en geluidsoverlast van de dansende horden en spanden een kort geding tegen de gemeente aan. Op last van de burgemeester werd de opening van Now & Wow opgeschort. Acht maanden later, nadat de benodigde vergunningen en ontheffingen alsnog waren verstrekt, kwam de Rotterdamse bestuursrechter zelf naar het pand toe om op vijf meter afstand te luisteren of er sprake was van geluidsoverlast. Hij vond van niet; de bewoners verloren hun kort geding, en Langenbach kreeg het groene licht.

Nu zijn de meeste vooroordelen wel weggenomen, zegt Langenbach, die verder liever zwijgt over de periode van juridisch getouwtrek: "Het heeft al zoveel energie gekost, en zoveel geld." In een maandelijks overleg kunnen de bewoners nog hun beklag doen over eventueel wangedrag van Now & Wow-bezoekers, die hun auto's op een apart parkeerterrein moeten neerzetten, ver van de huizen af.

Sinds de opening in april dit jaar komen elke zaterdagnacht zo'n 2000 mensen naar Now & Wow toe. Voor 20 gulden kunnen ze er dansen, hangen (of lounge-en) en Langenbachs bonte troep van deejays, veejays, beeldend kunstenaars, dansers en artiesten bewonderen. In het eerste deel van de hal, de Wow, wordt 2-step en disco-gerelateerde house gedraaid. Je kunt er praten en snelle, gezonde snacks eten (finger foods). Achter de Wow, in de Now, klinkt techno en progressive house en wordt alles overheerst door de 'confrontatie met de muziek', aldus Langenbach.

Langenbach noemt zichzelf een 'kunstomnivoor': hij houdt van dans, muziek, beeldende kunst en film, en dat dan het liefst allemaal tegelijk. Hij studeerde een paar jaar voor beeldhouwer aan de Rotterdamse kunstacademie, maar vertrok daar voortijdig om in een experimenteel bandje te gaan spelen, Dojoji. "Een underground-clubje, met een mix van rasmuzikanten en experimenteel ingestelde mensen zoals ik. Wat we deden was veel directer en energieker dan wat de traditionele kunst me kon bieden." Na twee jaar voelde Langenbach zich ook van deze discipline weer een 'ambtenaar', en werd hij kortstondig fitness-instructeur.

De komst van de house eind jaren tachtig veranderde zijn leven, zegt Langenbach. In Engeland en Barcelona maakte hij de eerste grote parties mee. " De energie die toen vrijkwam was in geen enkel hokje te plaatsen. Het was een nieuwe spiritualiteit. Alle frustaties over de projectmatigheid van de kunst kwamen los." En de drugs, ach. "Elke cultuur heeft zijn eigen drugs. Maar ik ben een asceet en heb de house helemaal 'natural' beleefd", aldus Langenbach. Hij is nu 41 jaar is en ziet er kerngezond uit: gebruind en gespierd, met heldere ogen en een flesje Evian-bronwater binnen handbereik. Die flesjes zijn de grote hit van Now & Wow op dit moment, vertelt hij. Wie danst moet veel drinken, en door de smalle tuitjes weet je zeker dat niemand iets raars in je drankje stopt.

MTC betekende oorspronkelijk 'Marcel & Ted Company', uit de tijd dat Langenbach een creatief duo vormde met deejay en muzikant Marcel Niehoff. Nu leidt Langenbach MTC in zijn eentje. Hij heeft tien vaste krachten in dienst, die in een tochtig kantoortje achterin de loods zorgen voor PR, programmering en administratie. Voor licht, decor en muziek worden steeds andere specialisten ingehuurd. Langenbach is de 'stijlmeester', die elk detail overziet. In de Now & Wow heerst de 'wet van de gelijkgestemdheid': elke bezoeker dient zich tolerant en rustig op te stellen. Om alleen verwante zielen binnen te krijgen is wel een streng deurbeleid nodig. Langenbach: "Er staat hier een door- bitch, omringd door een paar mannelijke portiers, die let op wat de mensen aanhebben, maar vooral op hoe ze zich gedragen. Agressievelingen en pottenkijkers zijn niet welkom. Ik heb niks tegen de mainstream, maar je moet als club wel street-credible blijven. Ik step elke dag urenlang door de stad en praat met mensen. Zo hou ik contact met het publiek. Jongeren hebben soms harde kritiek op wat ze missen in Now & Wow. Daar luister ik naar, maar ik zeg ze ook: dóe er iets mee. Blijf niet met je Weltschmerz in je kamertje zitten. Dat heb ik ook een paar jaar gedaan, en het heeft geen enkele zin."

( a d v e r t e n t i e s )