NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

EDO DIJKSTERHUIS
De werkelijkheid bestaat uit ontelbare, parallelle universums waarin ieder mens ontelbare, parallelle levens leidt. Dat is in een notendop de theorie waarmee Piotr Demianovich Ouspensky (1878-1947) aan het begin van de twintigste eeuw furore maakte. Sporen van het mystieke gedachtegoed zijn terug te vinden in de roman De komst van Joachim Stiller van de Belgische magisch-realist Hubert Lampo, maar ook aan Krzysztof Kieslowski lijkt Ouspensky's werk niet ongemerkt voorbij te zijn gegaan.

In La double vie de Véronique voert de in 1996 overleden Poolse filmmaker twee vrijwel identieke meisjes ten tonele. De Poolse Veronika en de Franse Véronique zijn geboren op dezelfde dag in 1966, verloren allebei op jonge leeftijd hun moeder, zijn beide hartpatiënt, muzikaal onderlegd, linkshandig en houden ervan op blote voeten rond te lopen. Ze hebben elkaar slechts een keer vluchtig en op afstand gezien maar tussen hen heerst een onuitgesproken verbintenis. Als de Poolse dubbelganger plotseling sterft, ervaart haar Franse evenbeeld dit als een onbegrijpelijk gemis. Haar nieuwe vriend, de poppenspeler Alexandre Fabbri, ontpopt zich gaandeweg als een doorgeefluik tussen de twee.

De mooie Irène Jacob speelt de dubbelrol met net de juiste mate van ingetogenheid en ontving daar in Cannes terecht een Gouden Palm voor. Zij maakt van Véronique en Veronika een geloofwaardige, spirituele Siamese tweeling. Regisseur Kieslowski, die eerder in zijn Dekaloog meesterlijk de tien geboden verbeeldde, weet zonder noemenswaardige plot een ijle, bijna religieuze sfeer neer te zetten. In de voor hem kenmerkende sobere filmstijl appeleert hij aan het gevoel dat we niet alleen op de wereld zijn, zonder dat dit uitmondt in melodramatische scènes of bombastische Grote Verhalen. Met een subtiel spel met spiegels, vervormde reflecties in ruiten en lange, diepe schaduwen accentueert hij de meervoudigheid van Véronique's leven.

Het is bijna ironisch te noemen dat Hollywood-regisseur Alain Berliner met Passion of Mind (VS, 2000) een bijna letterlijke dubbelganger van La double vie de Véronique maakte. Alleen mist hoofdrolspeelster Demi Moore de stille schoonheid van Irène Jacob en druipt de Amerikaanse variant van de goedkope romantiek. Maar ja, ook Ouspensky's parallelle universums kenden een aan dat soort toevalligheden onderhevige diversiteit.

La double vie de Véronique (Krzysztof Kieslowski, 1991, Polen / Frankrijk), zondag, ARD, 1.20-2.50u.

( a d v e r t e n t i e s )