Op de presidentskandidaten Al Gore en George Bush kan niet alleen worden gestemd, er kan ook in ze worden gehandeld.

Door onze redacteur MAARTEN SCHINKEL

ROTTERDAM, 11 OKT. In de opiniepeilingen liggen ze nek aan nek, de Amerikaanse presidentskandidaten George Bush en Albert Gore. Vanavond voeren ze hun tweede televisiedebat en net als vorige week zal de uitkomst tot op de draad worden uitgeplozen. Elk winstpunt kan de balans laten doorslaan in wat een van de meest onvoorspelbare verkiezingen van na de oorlog lijkt te worden.

Maar ver weg van Washington is de afstand tussen Gore en Bush groter. Op de Iowa Electronic Market, van de Universiteit van Iowa, wordt al twaalf jaar gehandeld in termijncontracten (futures) op verkiezingsuitslagen. Op dit moment lopen er markten voor de verkiezingen voor het Amerikaanse Congres, en twee markten voor de presidentsverkiezingen. En daarin ligt Gore vóór. De termijnhandel werkt als volgt: er zijn drie contracten te koop, één Gore-contract, één Bush-contract en een Reform Party-contract. Dat laatstgenoemde is overigens al vrijwel waardeloos.

Elk contract betaalt 1 dollar uit als de bijbehorende kandidaat de verkiezingen wint. En dus weerspiegelt de koers van dat contract de winstkans die de duizenden beleggers op de electronic market die kandidaat toedichten. Gore 'deed' vanmorgen 0,59 dollar. Bush 0,41 dollar. Sinds de Democratische Conventie van deze zomer blijkt Gore flink te zijn uitgelopen - hoewel zijn voorsprong wel groter is geweest dan nu.

Vier jaar geleden voorspelde de termijnhandel al ruim van te voren de winst van Clinton op Bob Dole. En de markt heeft het wel vaker bij het rechte eind. De zakenbank Credit Suisse First Boston besteedt er nu in zijn research wekelijks aandacht aan.

Zo is er door de termijnbeleggers bijvoorbeeld nooit aan getwijfeld of Bill Bradley in de voorverkiezingen een dreiging voor Gore zou worden. In de aparte termijnmarkt voor de Democratische voorverkiezingen van begin dit jaar is het Gore-contract voor de primaries nooit onder de 0,60 dollar geweest. En hoewel John McCain dit voorjaar in de polls een serieuze tegenstander werd voor Bush, kwam het Bush-contract niet onder 66 dollarcent, en bleef McCain op de top van zijn kunnen ruim onder de 40 cent steken.

Volgens eigen opgave is de foutmarge van de 'electronic market' ten opzichte van de daadwerkelijke verkiezingsuitslagen gemiddeld 1,6 procent een week voor de verkiezingen, en iets minder dan 1,5 procent op de vooravond van de verkiezingen. Opiniepeilingen aan de vooravond van de verkiezingen geven een gemiddelde foutmarge van 1,9 procent.

De huidige verkiezingen zijn volgens de termijnhandel, ondanks de hoge Gore-koers, geen gelopen race. Een aparte termijnmarkt handelt in de percentages stemmen die beide kandidaten zullen krijgen, en daar ligt Gore, met 50,5 procent van de stemmen maar nipt voor op Bush, wiens contract wijst op 48,7 procent van de stemmen. Nek-aan-nek blijft het, maar de kans dat Gore aan het langste eind trekt, wordt op dit moment nog steeds hoog ingeschat.

De Iowa Electronic Market is bereikbaar op http://www.biz.uiowa.edu/iem, de bij dit artikel getoonde grafiek kan worden opgevraagd op http://128.255.244.60/graphs/pres00WTA.gif.

( a d v e r t e n t i e s )