'De computer democratiseert muziek'

Maxim heeft zijn eerste solo-cd gemaakt met samples omdat hij geen instrument kan bespelen. "Dat is de bevrijding die electronica ons heeft gebracht. Je hoeft tegenwoordig alleen nog maar ideeën te hebben. Vaardigheid is overbodig. Dat heeft de muziek gedemocratiseerd."

Door HESTER CARVALHO

AMSTERDAM, 2 OKT. Maxim staat bekend als duivelstoejager van The Prodigy. Hij is de MC (Master of Ceremony) in Schotse rok, die tijdens concerten met felle ogen en zwiepende armen de menigte ophitst. Na tien jaar in de schaduw van muzikaal brein Liam Howlett, heeft Maxim (geboren als Keith Palmer in 1967) nu zijn eerste solo-cd opgenomen, Hell's Kitchen. Over de titel zegt hij direct: "Ik had nooit van die buurt in New York gehoord. Voor mij slaat 'Hell's Kitchen' op de hele wereld."

De man die op een zonnige ochtend in Amsterdam achter de spiegeleieren zit, is een ster. Zonder de gele kattenogen-lenzen - zijn handelsmerk bij The Prodigy - maar met schouderlange dreadlocks en een flinke ring door zijn neus en wenkbrauwen, gedraagt hij zich hier vriendelijk blassé. Naar The Prodigy mag niet worden gevraagd, voor foto's wil hij niet poseren. Maar over zijn eigen cd is hij spraakzaam. Al jaren hebben de fragmenten en aanzetten voor liedjes in hem 'geborreld', zegt hij. Tijdens de eindeloze tournees van The Prodigy, een van de weinige Engelse bands die ook in Amerika succes heeft, begon Maxim ideeën uit te werken voor eigen tracks.

Eigenlijk is één cd nog te weinig voor al zijn plannen, zegt hij. Want Maxim wil zoveel mogelijk stijlen uitproberen, van reggae tot dance, van electro-rock tot soul. Behalve uiteenlopende stijlen, biedt zijn cd ook allerlei verschillende stemmen. Maxim nodigde zangeressen uit om zijn eigen, gemeen rappende stem mee af te wisselen. Zo is daar Skin (van Skunk Anansie) op de single Carmen Queasy en zijn nichtje Trina Allen in het geweldige Soul Seller. "Eerst zag ik deze plaat als dè kans om zelf op de voorgrond te staan. Maar gaandeweg realiseerde ik me dat mijn eigen stem na twaalf liedjes misschien wat saai zou worden. Daarom heb ik een paar andere stemmen verzameld."Hell's Kitchen is ondanks de variatie in muziekstijlen een eenheid geworden. Dat zit hem in de electronische omlijsting van de stemmen, waarin stoere loopjes op de synthesizer worden gecombineerd met strak afgepaste beats. Al worden er - net als bij The Prodigy - ook gitaren gebruikt, de muziek leunt zwaar op de synthetisch gegenereerde klank. Voor het laatst, zegt Maxim. "Op een volgende plaat, als die er komt, wil ik gaan experimenteren met akoestische instrumenten. Dan zal ik zelf samples maken van instrumenten. Dus dan krijg je uiteindelijk electronische bewerkingen van een akoestische klank." Het voordeel van die werkwijze is dat de klankkleur niet meer herkenbaar is. " Ik vind het een groot nadeel dat de electronische klank snel gedateerd raakt. Dat komt doordat hij zo makkelijk te herleiden is tot een bepaald apparaat. Als ik een plaat van iemand anders hoor, kan ik je precies vertellen welke computers ervoor zijn gebruikt. Dat komt doordat de ontwikkelingen op dat vlak zo snel gaan; de technologie vernieuwt zich steeds, zodat het voorgaande alweer verouderd is. En ik ben niet de enige die al die computerklanken kan thuisbrengen. There are a lot of trainspotters out there."

Maxim werkt tot nog toe uitsluitend met samples als basis voor zijn muziek, omdat hij geen instrument kan bespelen. "Dat is de bevrijding die electronica ons heeft gebracht. Je hoeft tegenwoordig alleen nog maar ideeën te hebben. Vaardigheid is overbodig. Dat heeft de muziek gedemocratiseerd. Iedere kid op straat kan nu muziek maken, zonder dat hij eerst dure lessen moet volgen." zegt Maxim, waarna hij losbarst in een tirade tegen alle studieuze jazzmuzikanten die braaf de grote voorbeelden naspelen, zonder dat ze er iets van zichzelf aan toevoegen. "Loop uit de pas; laat een ritme gewoon eens uit de maat gaan."

Al wil Maxim in de toekomst een andere weg inslaan, de heen en weer schietende electronische schichten in bijvoorbeeld Killing Culture passen mooi bij de agressie in de woorden. 'I disturb your mind/ Corrupt children of all kind' bezweert Maxim ons. Dat soort teksten ontstaan uit zijn voorkeur voor krachtige woorden, en vooral voor woorden die afgezien van een beladen betekenis ook een tongbiting sound hebben: 'venom', 'antagonists', 'dominant genes'. "Ik word liever niet snel begrepen. Daarom ga ik uit van allerlei afzonderlijke woorden die voor mij iets vertegenwoordigen. Die plaats ik dan in een los verband met elkaar."Volgens Maxim is het schrijven van liedjes een manier om zichzelf te leren kennen. Want al komen de teksten op een associatieve manier tot stand, Maxim hecht achteraf wel waarde aan hun betekenis. "Als ik bijvoorbeeld zing 'The world is bleak/ Even down my street', vraag ik me achteraf af waarom zo iets in me opborrelt. Vind ik dat echt? Is de wereld desolaat? Dat zijn interessante vragen om mezelf te stellen." De meest opvallende frase op Hell's Kitchen is wel de tekst van Carmen Queasy, waarin Skin en Maxim op uitdagende toon zingen: 'Moneymaking is a wonderful thing'. Maar hoe dubbelzinnig de betekenis van die woorden uiteindelijk is, wil Maxim niet toelichten.

Maxim. Hell's Kitchen is verschenen bij PIAS (xlcd134)

( a d v e r t e n t i e s )