NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Komt dat zien: een Britse prof heeft een zendertje in zijn arm ingeplant. Als hij door de gang van zijn instituut gaat, wordt hij vriendelijk begroet, gaan de lichten aan en schuiven de deuren automatisch open. "Hello professor Warwick."

Dit implantaat is volgens hem de voorbode van een met computeronderdelen veredelde mens, een cyborg. De cyborg gaat de wereld overnemen en wie niet meedoet, wordt slaaf. Dan vrees ik dat we al te laat zijn, want de koe was eerder met de transponder. Die slikt ze in. Zodra ze naar het drinkbakje gaat, roept dat weliswaar niet "hello Clara 321" maar vult het zich met water. De boer kan zien waar Clara is en hoeveel ze eet of drinkt. Onze stallen staan vol cykoeien en binnenkort verwacht ik een koe-coupe. Kunnen ze mensen gaan melken.

Toch heeft de mens één voordeel op de koe: de broekzak. Waarom had prof. Warwick dat zendertje niet gewoon daarin gestopt in plaats van het te implanteren? Dan was de televisie nooit gekomen en dan zou zijn instituut een vegeterend, subsidieloos bestaan lijden. Afgelopen vrijdag zag ik hem voor de zoveelste keer als illustratie in Een geweldige tijd, de serie wetenschappelijke interviews van Paul Witteman in een vogelobservatiehut. Warwicks zendertje heet niet 'transponder' - dat hebben de koeien - maar silicon-transponder en die toevoeging maakt het mysterieuzer en belangrijker.

Een geweldige tijd had beter Fantastische verhalen kunnen heten. Vrijdagavond konden we genieten van de wilde verbeelding van de Utrechtse hoogleraar kunstmatige intelligentie, J. van Herik. Hij verwacht dat computernetwerken de wereld overnemen. Deze eeuw nog zal een computer in het Torentje plaatsnemen en mensen worden dan huisdieren van de computer. Witteman kon er niet veel meer tegen in brengen dan "kan een computer dan ook verliefd worden?" of "voetballen"? Tuurlijk wel, antwoordde de prof. Helaas ontbreekt het de omroep aan een wetenschappelijke Witteman, een goed onderlegde verteller en interviewer die geïnformeerde vragen kan stellen en de tegenargumenten goed en helder kan verwoorden. Daags na de uitzending, op zaterdag, stond in de wetenschappelijke bijlage van deze krant opgesomd hoe moeilijk het is om een moederboard in de mens te zetten. Alleen al het oneindig aantal zenuwuiteinden, cellen en verbindingen. Helaas heeft Witteman weinig tijd om zich voor te bereiden. Er is bijna geen dag dat hij niet op televisie is te zien en zo'n wetenschapsuitzending wordt amateuristisch vergeleken bij wat hij op andere terreinen presteert.

Het wetenschappelijke heden overtreft al elke fantasie. De baby op bestelling is nu al geen toekomst maar bestaat in een Californische zaadbank voor bolleboos-donoren. Futurologie doet me denken aan de landing op de maan. Een derde eeuw later bestaat het hoogtepunt van de bemande ruimtevaart uit het Russische ruimtewrak Mir. Aan de zachte hand van Witteman wandelen de wetenschappers al te luchtigjes over de praktische bezwaren heen. Prof. T. Logtenberg verwachtte dat genetische geneeskunde een einde zou maken aan kanker. Zou de oorzaak zo simpel zijn? Zit het hem slechts in één foute code, zoals bij hemofilie? En krijgen de genetisch gemanipuleerde landbouwgewassen geen nieuwe ziekten? Hebben de te verwijderen "fouten" geen functie? Hersendeskundige Van Broeckhoven sprak over Aziaten die gemiddeld zoveel keer beter scoren dan blanken en blanken weer tig keer beter dan Afrikanen. Waarin dan? Oh natuurlijk, "hersenprocessen", had ze gezegd. Witteman vroeg niet verder want hij meende het misschien al te weten. Het klinkt als "processor". Aziaten Pentium IV, blanken Pentium II, en zwarten een Cyrix. Waarom hebben de Aziaten de anderen nog niet als huisdieren? Wacht maar, dat komt nog. De anderen krijgen transponders, zodat ze via een neuraal netwerk bestuurbaar zijn. Op lege momenten als de de stroom uitvalt of het batterij op is, ontstaat stiekem een discussie over ethische bezwaren.

( a d v e r t e n t i e s )