NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

J.M. Bik
Kick Wilstra, de altijd winnende alleskunner uit de befaamde strip, een sportief amalgaam van grootheden uit de vroege jaren vijftig als Abe Lenstra en Faas Wilkes, speelde op degelijk-zware Quick-voetbalschoenen, want daarvoor bestond nauwelijks concurrentie. De voetbalschoen van toen had een harde neus en leren noppen die in de zool werden geslagen. Op den duur krulde die neus ondanks veel ledervet wat op, en kwamen de spijkers aan alle kanten uit de noppen, wat voor zowel de gebruiker als de tegenstander problematisch was.

Die schoenen, ik geloof dat het model Polly Pill een jongensdroom was, werden met lange veters om de voeten gesnoerd. Zij reikten vaak tot boven de enkels, wat het lopen iets klossigs, iets dreunends maar ook iets houterigs gaf. Dat houterig-trage valt vandaag vrijwel iedereen op die naar de zwart-witbeelden uit die tijd kijkt. Die beelden hebben ook daardoor wat aandoenlijks gekregen, de oudere lezer die zich nu ergert, vraag ik om vergiffenis.

Ook dat eerder stevige dan soepele van de cracks uit die dagen - van die Oranje-spelers met veel brillantine in het strakgekamde haar, en soms nog een elastiekje om de plaklaag helemaal vast te leggen - paste op de een of andere manier net zo bij het tijdsbeeld als de opvallend kleine shirts met veterboord die zij om hun forse lijven hadden. Die elftallen leken letterlijk èn figuurlijk onverzettelijk. De voorste rij op de foto had bij het aannemen van de hurkzit misschien wel zachtjes 'krak' laten horen, kon je denken. Voor gevorderden: denk aan Puck van Heel (voor de oorlog) of Rinus Terlouw (erna) in hurkzit. Tijdsbeeld? Wie zo wil, ziet Willem Drees de aftrap verrichten en hoort Eddy Christiani de vooroorlogse Lou Bandy in de badkamer aflossen. En hij ziet de hoogoprijzende haardos van Abe Lenstra, die alleen daardoor al de opstandige leek die hij was.

Terug naar de schoenen, want dit stukje moest gaan over de Zembla- uitzending (VARA/NPS) waarin gisteravond een documentaire te zien was over de Olympische Spelen en het geld. Meer in het bijzonder om het gevecht dat 's werelds grote sportschoenenfabrikanten (Nike, Adidas, Reebok bijvoorbeeld) permanent met elkaar voeren als sponsors van topsporters die met een wereldkampioenschap of gouden plak het marktaandeel van hun sponsor moeten helpen vergroten. De markt voor sportartikelen, zeker sportschoenen, is gigantisch geworden. Zó gigantisch dat die documentaire een wonderlijke frappe kwam bieden. Namelijk dat die (akelige?) sponsors alles op alles zetten om de juiste topsporters voor hun merk te contracteren. Ja, dat atleten langzamerhand worden behandeld als handelswaar, waarbij zij er dankzij hun prachtige contracten trouwens zelf uitstekend afkomen. Dat was dus een frappe die er geen was, want opmerkelijk zou het pas zijn geweest als die sponsors almaar met gekruiste armen afgewacht zouden hebben welke topsporter zo goed zou zijn hun artikelen te gebruiken.

Ook bood de documentaire weinig echt nieuws. Want na de praktijk van de hierboven getypeerde jaren vijftig, was er immers op de markt van sport- en recreatieschoeisel al heel veel gebeurd. De Duitse broers Adelbert en Rudi Dassler, teruggekeerde krijgsgevangenen, zagen met het ontluikende Duitse Wirtschafswunder een kleine halve eeuw geleden al een geweldige markt opdoemen voor hun sportschoenen (Adidas en Puma), waarvoor zij beroemde sporters graag als reclamemakers zagen. Op de foto van het Nederlands elftal dat in '74 bijna wereldkampioen werd, moest zelfs een waterzak voor Johan Cruijffs voeten worden gezet omdat hij contractueel op Puma speelde en zijn medespelers op Adidas. In diezelfde tijd werd de sportschoen voor de jeugd een dagelijkse schoen en raakte het model (twee strepen erop of drie, of nog wat anders) relevant voor het aanzien op het schoolplein. Wat dat betreft was die ,actuele documentaire' gisteravond slechts actueel doordat de omzetten van fabrikanten zo gestegen zijn en de hoogte van de sponsorcontracten ook. Die oude Quick-schoenmaker is trouwens intussen vervangen door goedkope minderjarigen die in de Derde Wereld Adidassen en Nikes maken.

( a d v e r t e n t i e s )