THURMONT, 17 JULI. De Amerikaanse president Bill Clinton heeft gisteren "enige vooruitgang" gerapporteerd in het dinsdag begonnen vredesoverleg tussen de Israelische premier Ehud Barak en de Palestijnse leider Yasser Arafat. "Maar ik kan niet zeggen dat ik weet dat we zullen slagen", voegde hij er onmiddellijk aan toe in een telefonisch vraaggesprek met de New York Daily News.

Clinton doorbrak met zijn uitspraak tegen het New-Yorkse dagblad de door hemzelf opgelegde radiostilte over het verloop van de onderhandelingen, die beogen een Israelisch-Palestijns vredesakkoord op te leveren. Hij zei dat de onderhandelingen zeer moeilijk zijn: "God, wat is het moeilijk. Het is volledig anders dan ik ooit heb meegemaakt". "En wat werkelijk verontrustend is, is dat zij (Arafat en Barak) weten dat als zij een vredesakkoord bereiken, de helft van hun bevolkingen het hun een tijdlang zullen kwalijk nemen. Mijn hart gaat naar hen uit."

Op de vraag of hij, zoals eerder is afgesproken, woensdag inderdaad vertrekt naar de top van de G8 in Japan, antwoordde Clinton: "Ik hoop het. Ik ga mijn best doen om hier klaar te zijn."

Barak telefoneerde gisteren met verscheidene van zijn ministers in Jeruzalem. Hun woordvoerders zeiden dat op geen van de grote kwesties - zoals Jeruzalem, de vluchtelingen en de nederzettingen - nog een akkoord is bereikt. De Palestijnen meldden eerst pessimisme en vervolgens optimisme. (Reuters, AP, AFP)

'Arafat zal ons vermoorden'

Naar schatting ruim 100.000 rechtse Israeliërs betoogden gisteren in Tel Aviv tegen de vredesonderhandelingen die premier Barak met de Palestijnen voert. "Wij zijn de meerderheid!"

Door onze correspondent SALOMON BOUMAN

TEL AVIV, 17 JULI. Op weg naar de grote demonstratie van kolonisten en hun aanhangers van de rechtse partijen in Tel Aviv tegen de Israelisch- Palestijnse vredesconferentie in Camp David liep een demonstrante gisteravond met haar provocerende spandoek af op mensen die ernaar keken. "Arafat is Amelek", had ze in grote zwarte letters op het gele doek geschreven. Amelek is de vertegenwoordiger van het kwaad uit het noorden, die volgens de geschriften uit is op de verdelging van het joodse volk. "Arafat is een terrorist. Arafat zal ons vermoorden. Wie met hem vrede sluit, delft zijn eigen graf" zei ze. Een man met krullend grijs nam de uitdaging aan. "Waar haal je die doemswijsheid vandaan. Ik wil vrede. Jullie kolonisten hebben niets in de bezette gebieden te zoeken. Wegwezen is mijn raad, voor je eigen bestwil." De man praatte, de koloniste overstemde hem gillend met bijbelteksten. Tranen glinsterden in haar ogen. Een dialoog kwam niet tot stand, geen minuut. Met een blik van verachting brak ze het duel met de man plotseling af. Hij riep haar nog na dat ook híj recht op een veilige toekomst heeft, volgens zíjn ideeën.

Gericht naar het oosten zeiden mannen op de straat die naar het Rabin- plein voert het avondgebed. Haastig liepen duizenden kolonisten, hun vrouwen met kinderen over de brede straten door de hekken waar gewapende militairen en politieofficieren iedereen even snel opnamen, naar het plein. In de verte schalde door de luidsprekers de steeds weer terugkomende leus: "Wij zijn de meerderheid!"

Uit alle bezette gebieden, van de Hoogvlakte van Golan, uit de Jordaanvallei en zelfs uit het Katif-district in de Gazastrook, waren de demonstranten met honderden bussen naar de demonstratie gekomen voor "de ondeelbaarheid van het land van Israel" en tegen "Barak die het land verliest". De landbouwers uit het Katif-district hadden grote hoeveelheden groenten en vruchten meegenomen die vanaf karren in het centrum van Tel Aviv werden uitgedeeld om aan te tonen dat ze van het land en niet van liefdadigheid leven. De grootste demonstratie uit Israels geschiedenis werd het niet, met 100.000 tot 150.000 aanwezigen. Er waren flinke gaten in de massa op het plein. Toch was het een indrukwekkend en ook waardig protest van voor het merendeel godvrezende Israeliërs die met het verlies van delen van het beloofde land ook bang zijn vluchtelingen in eigen land te worden.

Spreker na spreker drong er bij Barak op aan in Camp David niet voor Arafat te buigen. Meir Dagan, een veiligheidsadviseur van ex-premier Benjamin Netanyahu riep Barak op in Camp David het "zionisme niet uit te verkopen". Benni Katsover, een kolonist van het eerste uur uit de nederzetting Elon Moreh nabij Nablus, luisterde met een sombere uitdrukking op zijn gelaat naar de sprekers. Hun retoriek, ook die Ariel Sharon, huidig leider van de Likud-oppositie, leek aan hem voorbij te gaan. "Terwijl zij hier de menigte toespreken, beslissen Clinton, Arafat en Barak misschien over Jeruzalem en onze toekomst. Alleen de Arabieren kunnen ons redden. Assad (de overleden Syrische president) redde de Golan voor ons door Baraks vredesvoorstel af te wijzen. Misschien doet Arafat dat ook wel. Misschien is hij onze redder", zei hij.

Ehud Olmert, de burgemeester van Jeruzalem, smeekte Barak zich aan zijn belofte aan het Israelische volk te houden om Jeruzalem niet te verdelen en ook geen Palestijnse vlag op de Tempelberg te laten wapperen. "Barak naar huis", scandeerde de menigte. "Wij zijn de meerderheid!" klonk het weer door de luidsprekers. Een jongetje van acht jaar uit een nederzetting in het Katif-district won de harten van de menigte toen hij staande op een verhoging achter de microfoon Barak bezwoer dat hij "ook moet denken aan de kinderen die in de nederzettingen in ons land zijn geboren".

Na het zingen van het volkslied keerden de kolonisten en hun aanhangers naar huis terug. "Barak geeft voor vrede alles op. Strategische belangen gaan eraan in ruil voor niets, zonder dat er een einde aan het conflict met de Palestijnen komt", had Sharon gezegd. Die profetie drukte de stemming. Hun rouwproces om de vrede die Barak misschien brengt, is gisteravond in Tel Aviv begonnen.

Zie ook:

Israel wil voor vrede land ruilen met Palestijnen (13 juli 2000)
Definitieve deling Palestina op 't spel (11 juli 2000)

( a d v e r t e n t i e s )