Charleroi maakt zich op voor de risicowedstrijd Engeland-Duitsland. 'Ik ben wel een beetje bezorgd.'

Door onze correspondent HANS BUDDINGH'

CHARLEROI, 17 JUNI. Op Place Charles II is een metershoge voetbal in het fontein geplaatst. Rondom zijn nog eens tientallen zwart-witte ballen verankerd. Dit is het echte centrum van Charleroi. Niet alleen omdat het statige stadhuis er ligt. Liefst negen, niet al te brede, straten komen op de Place Charles II uit. Aan de rand van het cirkelvormige plein ligt een keur aan terrassen, doorgaans bevolkt door een veelkleurig publiek van Walen, Italiaanse, Turkse, Griekse, Afrikaanse en andere migranten. De jeugd flaneert er te voet, per scooter of auto. Place Charles II heeft iets van het aangenaam zwoele decor uit een Italiaanse film.

In Brussel zorgden Engelse supporters gisteravond voor ernstige ongeregeldheden. Volgens de Brusselse politie, die 139 relschoppers aanhield, begonnen de onlusten toen dronken Engelsen lokale allochtone jongeren provoceerden.

In Charleroi is het aan de vooravond van de grootste risicowedstrijd nog tamelijk rustig. De eerste Engelse en Duitse voetbalfans hebben het centrale plein al gevonden. Op enkele meters van elkaar staan ze met elkaar te keuvelen. De jonge Duitse supporters dragen het shirt van hun Mannschaft. 's Ochtends hebben ze in Waterloo tegen Engelse fans een voetbalwedstrijd gespeeld, georganiseerd door hun beider supportersclubs. "Er waren zeker tien cameraploegen bij", zegt Michael Lindenmayer uit München. Op de Place Charles II hebben zich inmiddels nog wel meer tv-ploegen verzameld.

De Engelsen - veel oudere jongeren met kaalgeschoren hoofd - tonen zich ook hier de grootste bierdrinkers. "We komen gewoon om een goeie tijd te hebben", zegt Tony Scott uit Middlesborough. Hij heeft een kaartje bemachtigd via de officiële Engelse supportersassociatie. "Ook de supporters die geen kaartje hebben, komen voor de fun. Die hooligans zijn maar een hele kleine groep", verzekert Scott.

Eerder deze week dronken hier Joegoslavische en Sloveense voetbalsupporters gezamenlijk uit plastic bekers hun biertje. "Euro 2000 is een mooie gelegenheid wat van Charleroi te tonen, want de stad wordt in België een beetje negatief gezien", zegt Mehmet Özcetin, de jonge Turkse exploitant van de Taverne Charles II, het café met het grootste terras. Of hij bang is voor de wedstrijd tussen Engeland-Duitsland? "Nee, maar toch wel een beetje bezorgd", zegt Özcetin. Zijn café ligt halverwege de Ville Basse, de 'benedenstad' aan de Sambre, en de Ville Haute, de bovenstad waar het voetbalstadion is. Een andere caféhouder wijst naar een appartement boven zijn etablissement, dat door een Engels camerateam is gehuurd om 'eerste rang' te zitten als het echt misloopt. De drang om de stad met Euro 2000 op de kaart te zetten, is nergens groter dan bij het gemeentebestuur van Charleroi. "We willen de wereld laten weten dat Charleroi een grote stad is", zegt Patrick Henseval, kabinetchef van de burgemeester, in een gesprek op zijn werkkamer. Hij heeft CNN net aan de telefoon gehad, een Japanse cameraploeg is langs geweest en ook een tv-station uit Hongkong heeft zich al op het stadhuis gemeld.

De kabinetchef verhult niet dat de loting vorig jaar december, die de grootste risicowedstrijd aan Charleroi toewees, voor het gemeentebestuuur aanvankelijk een "schok" was. Maar de stad grijpt volgens Henseval het lot nu aan om ook positieve aandacht te trekken. Zo heeft het Waalse Exportagentschap voor elke wedstrijd in Charleroi vip's uit het internationale bedrijfsleven uitgenodigd. Kabinetchef Henseval heeft het over de de nieuwe "dynamiek" van Charleroi, al ligt de werkloosheid nog wel op zo'n twintig procent. In een informatiemap laat burgemeester Jacques van Gompel de internationale pers weten dat Charleroi als 'Pays Noir' sinds de sluiting van de kolenmijnen een "versleten cliché" is. Kabinetchef Henseval noemt zelf ook de affaire van kindermoordenaar Dutroux, die op het imago van Charleroi drukt.

Charleroi stelde zich van alle speelsteden als eerste kandidaat voor Euro 2000. De stad heeft zich de afgelopen jaren welbewust geprofileerd met topsportevenementen. Zo was Charleroi meermalen etappeplaats in de Tour de France en bood zij onderdak aan de Europese Top Twaalf van het tafeltennis. En de lokale basketbal- en tafeltennisclub draaien mee in de Europese top. "Wij hebben de infrastructuur ter beschikking gesteld", aldus Henseval. Zo is de gemeente ook eigenaar van het voetbalstadion, dat nu zo omstreden is door een steile tribune.

Het socialistische gemeentebestuur heeft echter ook zwaar geïnvesteerd in breedtesport voor jongeren. Henseval noemt Charleroi zonder schroom een "kosmopolitische" stad, waar sportieve en culturele activiteiten voor autochtone en immigrantenjongeren topprioriteit zijn. Charleroi wil de hele bevolking bij de Euro 2000 betrekken met sport en cultuur: van jeugdvoetbal- en tafeltennistoernooien tot exposities en optredens van internationale sterren zoals de populaire Franse zangeres Patricia Kaas.

Maar het gemeentebestuur van Charleroi beseft dat alles valt of staat met de veiligheid. Politie en Rijkswacht hebben in Charleroi niet minder dan 3.000 manschappen beschikbaar om mogelijke hooligans in toom te houden. Dat is vijf keer zoveel als waarover Charleroi normaliter de beschikking heeft. Officieel heet het dat iedereen goed is voorbereid, maar bij de politie is toch ook twijfel te bespeuren. Voor de zekerheid is een hoge Rijkswachtcommandant met jarenlange ervaring in de ordehandhaving uit Brussel naar Charleroi gekomen. "Je kunt natuurlijk niet alles voorzien", zegt de politiewoordvoerster van Charleroi. In de garagegebouwen van de lokale Rijkswacht zijn vijftien Spartaanse cellen voor duizend hooligans in gereedheid gebracht. De politie in Charleroi heeft volgens rijkswachtchef Michael Rompen bewust gekozen voor een cool look in t-shirt en zonder pet. Maar hij maakte eerder deze week tegelijk duidelijk dat "zelfs iemand die een verkeerspaal heen en weer schudt" onmiddellijk wordt ingerekend.

Het ambitieuze gemeentebestuur van het 210.000 inwoners tellende Charleroi toont zich tamelijk zelfverzekerd. "Als je niets doet leef je in een stad als van Asterix, Obelix en de laatste Galliërs", zegt kabinetchef Henseval zonder een zweem van ironie. Kritiek van buiten wekt vooral irritatie. Volgens Henseval is het pleidooi vorige week van voorzitter Blatter van de wereldvoetbalbond FIFA om de wedstrijd Engeland-Duitsland alsnog naar Brussel te verhuizen, wegens de vermeende onveiligheid van de steile stadiontribune, voor de gemeente eerder een "stimulans". Burgemeester Van Gompel vocht eergisteren voor de verzamelde wereldpers een communautaire twist uit met zijn bewering dat de kritiek op het stadion "vooral uit het noorden" (lees: Vlaanderen) komt.

De strijdbaarheid van het gemeentebestuur lijkt deels overgeslagen naar de winkeliers in Charleroi. Aan de Rue de la Montagne - iets meer klasse dan de Amsterdamse Kalverstraat - hebben velen de poster met de tekst 'L'Euro 2000, j'ouvre' ('Euro 2000 ik ben open') op de etalageruit geplakt. "We willen dat deze stad open blijft", zegt voorzitter Nathan Rosenberg van de lokale ondernemersbond en eigenaar van een kledingzaak.

De gemeente heeft met een extra verzekeringspolis het eigen risico van de winkeliers voor zijn rekening genomen. Maar Rosenberg heeft niet al zijn leden kunnen overtuigen. De nabijgelegen opticien van Pearl is "om veiligheidsredenen en omdat de klanten toch wegblijven" op de wedstrijddag gesloten.

De politie in Charleroi houdt er rekening mee dat met name Engelse relschoppers zich tegen de talrijke immigrantenjongeren in de stad zullen keren uit wraak voor de dood van twee Engelse fans onlangs in Istanbul. "Niemand van ons bereidt zich voor op een treffen. Die doden waren in Istanbul en niet hier", zegt de Belgische Turk Erkan Akkaya in accentloos Frans. Zijn Turkse vrienden, die al de hele week op de Place Charles II bivakkeren, zijn het met hem eens. Maar volgens Erkan kan het wel "oorlog" worden tussen Engelse en Duitse supporters bij verlies van het Engelse elftal.

Maar de Engelsen in Charleroi geloven in de overwinning. "The Germans are not as good as they used to be", verzekert een van hen.

( a d v e r t e n t i e s )