NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Z.C.A. LUYENDIJK
België is voor de meeste Nederlanders een ondoorgrondelijk raadsel. Zo dichtbij en toch zo volkomen anders. En vooral ook zo ongrijpbaar, want het land wordt zeker boven de Moerdijk als veel irrationeler ervaren dan Nederland, veel primitiever ook. Redenen genoeg de collectieve verdedigingslinie van vooroordelen over België en de 'Belgen', waarachter veel Nederlanders zich genoegzaam verschuilen, bijna angstvallig in stand te houden.

Gelukkig heeft kabeltelevisie de wereld kleiner gemaakt waardoor ook de Belgen een beetje dichterbij zijn gekomen. Het eerste Vlaamse net VRT biedt niet de beste mogelijkheden van België kennis te nemen, met veel spelletjes en hedendaagse B-films. Het tweede net - dat 's middags is ingeruimd voor kinderprogramma's - is beter. Canvas, zoals de serieuze programmering is gedoopt, biedt veel beeldende kunst en literatuur, goede films, documentaires en reportages van actuele kwesties.

Een aardig programma op Canvas is het biografische programma Histories, dat goede doorkijkjes biedt in Belgische zielenroerselen. Het afgelopen jaar zijn door Histories nagenoeg alle belangrijke Belgische politici van de afgelopen 25 jaar in beeld gebracht, van zowel Waalse als Vlaamse afkomst, en enige maanden geleden kwam het programma met bijzondere Vlaamse persoonlijkheden. De komende weken herhaalt Histories portretten van de drie kinderen van Koning Albert I, van wie de bekendste Leopold is, die relatief kort voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog de Belgische troon besteeg maar door zijn tweeslachtige houding tegenover de nazi's niet meer welkom was na 1945. Zijn broer Karel, graaf van Vlaanderen - van wie de VRT vanavond een portret uitzendt - was tussen het einde van de oorlog en de troonsbestijging door Leopolds zoon Boudewijn, regent in België. Daarmee speelde deze verder onbekende zoon van Albert een cruciale rol in de geschiedenis van België: hij hield het land in een moeilijke periode bij elkaar en zorgde er tegelijkertijd voor dat het Belgische koningshuis behouden bleef. Maar een dankbare taak was het niet. Hij werd speelbal van de emoties die hoog oplaaiden, zoals altijd in België, en na de troonsbestijging door Boudewijn verder met de rug aangekeken. Dat stak hem zeer, zoals ook blijkt uit het programma.

Niet alleen de inhoud, ook de manier waarop het portret - dat enige voorkennis van het land vereist - is gemaakt zegt veel over België. De makers laten veel vragen onbeantwoord of gaan ze uit de weg, omdat het in België 'not done' is bepaalde kwesties aan te roeren, bijvoorbeeld de vraag of Karel homoseksueel was of niet. Voor de Belgische geschiedenis maakt dat inderdaad weinig uit, maar voor een juist beeld van de manier waarop de voor België zo belangrijke leden van de koninklijke familie met elkaar omgaan of over elkaar denken, des te meer. De toekomst van het land valt of staat met die familie, zo blijkt keer op keer.

Histories, Drie Koningskinderen, Canvas, 21.35-22.20u.