NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Het oplossen van problemen voor gezamenlijke huiseigenaars is een gat in de markt. "Mensen gunnen elkaar het licht in de ogen niet."

Door onze redacteur DANIELA HOOGHIEMSTRA

AMSTERDAM, 26 JUNI. Hetty: "Het wordt hard tegen hard." Harry: "Het is hier net Kosovo." Hans: "Ik heb er hartklachten aan overgehouden."

Aan het woord zijn niet militairen, zakelijke concurrenten of liefdesrivalen, maar huiseigenaren in Amsterdam. Hun bezit moet in de huidige markt vele tonnen opleveren. Maar het probleem is: ze delen de hal, de trap en het dak met anderen. Dat dwingt ze tot het vormen van een Vereniging van Eigenaren (VvE) die een begroting maakt, vergadert en besluiten neemt over onderhoud van het pand.

"Het was vanaf het begin al mis", zegt Hetty in haar ruime en lichte appartement in de Amsterdamse grachtengordel. Ze kocht haar aandeel in het gesplitste pand tegelijk met drie anderen. "Ik wilde afspraken maken over servicekosten en geld reserveren voor onderhoud. Maar zij zeiden: ach, een beetje informeel lukt het ook wel."

Drie jaar later zijn de verhoudingen verziekt. De buren saboteren de bouw van haar dakterraskamer en weigeren haar huisschilder toegang over een deel van het dak dat niet gemeenschappelijk is. "De benedenburen spannen samen met de bovenburen", meent ze.

Steeds meer mensen kopen huizen, in de grote steden betreft het vaak appartementen in grote panden. Onderhoud en schoonmaak van de gemeenschappelijke ruimten in die panden moet gezamenlijk worden opgebracht. Bewoners beseffen vaak niet dat ze door hun aankoop automatisch lid worden van een Vereniging van Eigenaren. Een gezelschap dat ze niet zelf voor het kiezen hebben.

Harry maakt waarschijnlijk zijn laatste dagen door als administrateur van een VvE in Amsterdam-Zuid. In augustus zal hij tijdens een vergadering met zijn medebewoners hoogstwaarschijnlijk worden weggestemd. Twaalf jaar heeft hij het beheer gedaan, na problemen over een lekkend dak willen zijn buren het nu uitbesteden aan een professional. "Ik verwacht niet dat ze mij zullen bedanken voor het werk dat ik heb gedaan", zegt hij met een cynisch lachje.

Voor Hans van der Heijden begon de ellende in 1992 toen de vereniging in het grachtenpand waar hij een appartement had een nieuwe administrateur aanwees. "Hij vormde een groep van getrouwen om zich heen en splitste de vereniging in twee kampen. Alle vriendelijkheid verdween uit het complex." Het is een van de redenen dat Van der Heijden in 1995 is verhuisd.

Het professioneel begeleiden van verenigingen is een gat in de markt. Aan een neutrale partij die vergaderingen voorzit of de administratie doet, is steeds meer behoefte. Het aantal bedrijven in de Amsterdamse regio dat panden beheert, steeg de afgelopen tien jaar van 27 tot 224, zo blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel. W. Schreurs opende in 1992 haar kantoor voor het beheer van VvE's in Amsterdam. Ze begon met vier verenigingen, nu heeft ze er 43. Ze krijgt per week drie nieuwe aanvragen.

Om te beginnen is het al moeilijk om bewoners naar een vergadering te krijgen, zegt Schreurs. "Ik heb vergaderingen meegemaakt waar gewoon niemand zat. Bij één vereniging duurde het een jaar voor ik iedereen bij elkaar had." De bewoners sparen niet voor onderhoud en komen nooit samen. Totdat er iets aan het huis moet gebeuren. Dan is er geen geld en geen beleid en beginnen de irritaties. "Kopers weten vaak niet wat een vereniging inhoudt. Ik maak ook mensen mee die 'geen lid willen worden'. Ze begrijpen niet dat ze moéten."

Hoewel de discussies gaan over zakelijke aangelegenheden als dakreparaties, hoogte van contributie of schilderwerk, verlopen de gesprekken tussen bewoners zelden neutraal, zegt Schreurs. "Ze reageren altijd emotioneel. Ze hebben veel voor dat huis betaald. Dus willen ze het gevoel hebben dat ze zelf beslissingen kunnen nemen. Achter de ruzies zit een fundamentele angst om door anderen te worden overheerst."

Hetty heeft zich het hoofd gebroken over de vraag waarom haar medebewoners zich zo vijandig opstellen. Ze vinden haar "een drammer", vermoedt ze. Maar zij wil alleen maar dat de dingen geregeld worden. In het trappenhuis staan altijd fietsen. Na veel praten heeft ze de afspraak kunnen maken dat iedere bewoner één fiets mag neerzetten. Maar de benedenburen zetten nu toch weer meer fietsen neer. Hetty wil het trappenhuis mooier maken. Maar de buren wensen daar geen geld voor uit te trekken.

De apotheose kwam nadat Hetty bij de gemeente een vergunning had aangevraagd om een dakterraskamer te bouwen. "Na een paar maanden hoorde ik van de gemeente dat mijn medebewoners bezwaar hadden aangetekend. Achter mijn rug om. Toen heb ik mijn buurman gebeld en hem voor NSB'er uitgemaakt. Dat had ik niet mogen doen." Hetty heeft onlangs opnieuw een vergunningaanvraag ingediend. "Die dakterraskamer is mijn droom en hij zal er komen."

In het huis van Hans van der Heijden aan de Amsterdamse Prinsengracht deed de administrateur alles zonder overleg, vertelt hij. Het contract met de huisschilder werd opgezegd, voor de opstalverzekering had de administrateur een vriendje in gedachten. Van der Heijden heeft er anderhalf jaar over gedaan om inzage te krijgen in de boekhouding - met veertig appartementen was er een half miljoen in kas. Het pand raakte verdeeld: één stroming was voor Van der Heijden, één voor de administrateur. "Hij was een terreur. Heel charmant, maar zodra iemand inzage wilde in de boeken was de liefde over. Hij vond mij een querulant, het heeft mij veel stress bezorgd. Ik kreeg hartklachten." Harry uit Amsterdam-Zuid denkt met weemoed terug aan de tijd dat zijn vereniging nog samen uit eten ging bij de Italiaan op de hoek. Van een "gezellige padvindersclub" zijn de bewoners elkaar bestrijdende bloedgroepen geworden. Hij schrijft het toe aan de 'nieuwe zakelijkheid' van de huidige bewoners die weinig behoefte hebben aan gezamenlijkheid. Harry zal zijn functie als administrateur neerleggen als blijkt dat de meerderheid dat wil. "We raken de controle over het pand kwijt", vreest hij.

Volgens Schreurs is het niet de bedoeling dat een professionele beheerder de macht grijpt. Zij probeert alle bewoners het gevoel te geven dat ze iets te vertellen hebben. "Iedereen wil horen dat hij gelijk heeft. Maar het lost niks op. Ik zeg meestal: je hebt gelijk, maar hoe wil je het oplossen?"

De kijk van Schreurs op de menselijke natuur is er de afgelopen zeven jaar niet zonniger op geworden. "Die mentaliteit van: 'ik mag een dakterras, maar jij niet', heeft mij cynisch gemaakt. Mensen gunnen elkaar het licht in de ogen niet."

Twee van de huiseigenaren wilden alleen met hun voornaam genoemd worden.

( a d v e r t e n t i e s )