NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De BBC, de Britse publieke omroep met wereldwijde aspiraties, heeft een nieuwe chef. Greg Dyke, die carrière maakte binnen de commerciële televisie, komt voor een reeks dilemma's te staan.

Door onze correspondent HANS STEKETEE

LONDEN, 26 JUNI. "Saddam Hussein maakt meer kans BBC-directeur te worden dan ik", grapte Greg Dyke, kopstuk van de Britse commerciële televisie en Labour-geldschieter, toen hem werd gevraagd naar zijn verdere ambities in omroepland.

Een paar jaar en een regeringswisseling verder is het toch zover. De 52- jarige multimiljonair, zakelijk leider van een reeks particuliere tv- zenders die oorlog voerde met het publieke bestel en een vriend van premier Tony Blair, heeft de hoofdprijs in de wacht gesleept: Greg Dyke wordt de hoogste chef van de Britse staatstelevisie.

De Conservatieve Partij schreeuwde moord en brand; hoe kan iemand die 50.000 pond (ruim anderhalve ton) aan Labour heeft betaald de "partijloze en onpartijdige" BBC leiden? Anderen vonden hetzelfde, zoals rancuneuze oud-BBC'ers onder wie het partijloze parlementslid Martin Bell, en het dagblad The Times, eigendom van media-magnaat Rupert Murdoch, die niet was vergeten dat Dyke als enige bestuurslid van Manchester United tegen de overname van de voetbalclub door zijn tv- zender Sky had gestemd.

Dyke zelf heeft intussen zijn lidmaatschap van Labour opgezegd en gisteren beloofde hij "angstvallig eerlijk" te zullen opereren om de onafhankelijkheid van de BBC te beschermen. "Ik kan mijn politieke idealen zonder problemen scheiden van mijn werk", zei hij.

De BBC is de publieke omroep van een middelgroot land in Europa, dat zoals overal anders door digitale betaalkanalen wordt overspoeld. Maar met het Engels als voertaal, de erfenis van het Empire en de wetenschap een journalistiek baken te zijn, blijft 'Tante Beeb' mondiale aspiraties koesteren. Miljoenen mensen leren Engels via de World Service. In landen zonder vrije pers is de BBC een bron van betrouwbare informatie, of het nu is via een krakend kortegolfradiootje, de Internet-nieuwsdienst BBC Online, of de 24-uurs satellietzender BBC World, de Britse concurrent van CNN. En ten slotte heeft de publieke televisie een bloeiende commerciële tak, die wereldwijd geld verdient aan boeken, cd's en videobanden, kook-, auto-, en natuurtijdschriften en de Teletubbies.

Die organisatie te leiden noemde Dyke gisteren "de grootste uitdaging" van het omroeplandschap. Daartoe moet hij om te beginnen in de slag met een geweldige reeks uitdagingen. De eerste heet personeel. Zijn twee belangrijkste mededirecteuren, de machtige maar grijze chef-nieuws Tony Hall en de briljante maar chaotische chef-tv Alan Yentob, hadden óók naar het algemeen-directeurschap gesolliciteerd. Afgewacht moet worden of het wel botert met de buitenstaander Dyke. Van de 23.000 andere BBC'ers is een deel flink ongerust of gedemoraliseerd door de bezuinigingen en reorganisaties die het werk zijn van Dyke's voorganger, Sir John Birt. Zo is er een Thatcheriaanse 'interne markt' gekomen waarbij BBC-producenten concurreren met producenten van buiten om BBC-programma's te mogen maken en die wel tot geldbesparing leidt maar niet tot arbeidsvreugde of, zeggen zij, tot betere programma's. En zo is een groep gezichtsbepalende journalisten eerder deze week een publieke campagne begonnen tegen de draconische snoeiplannen die de kwaliteit en reputatie zouden bedreigen van BBC World, het noodlijdende 24-uurs satellietkanaal. Bij de BBC World Service, het vlaggeschip van de kortegolfradio, is al langer een exodus gaande van journalisten en producers uit protest tegen wat zij normvervaging noemen.

De eerste reacties op Dyke's komst zijn positief; Dyke geldt wegens zijn carrière bij de commerciële televisie als een populist, maar zijn verleden als journalist, zijn humor, toegankelijkheid en openlijk beleden wens om kwaliteitsprogramma's te maken kwamen hem vandaag op een voorzichtig welkom te staan.

Dyke's tweede, belangrijkste probleem is existentiëler. Wat is de rol van een publieke omroep temidden van het la carte-menu van speelfilms, sport, lifestyle- en winkeltelevisie waarvoor de kabel- en satellietkijker dezer dagen de creditcard trekt? Om de driehonderd gulden per televisietoestel aan kijk- en luistergeld te reachtvaardigen heeft Dyke een groot publiek nodig, maar al te zeer opschuiven naar de slappe soaps en talkshows van de commerciële concurrent is taboe.

En wat te doen met de nieuwe digitale betaalkanalen die al een miljard pond uit de omroepbijdragen hebben gekost maar waar geen hond nog naar kijkt? Gaat die investering niet ten koste van de gewone tv-kanalen en de vijf traditionele BBC-radiozenders? En hoe verkoop je het om digitale BBC-kijkers een toeslag op hun omroepbijdrage te vragen? Dyke wuifde zulke problemen gisteren enthousiast lachend weg, maar ze zullen zijn creativiteit en uithoudingsvermogen nog fors beproeven.