NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

MARISKA GRAVELAND
De zeven hoofdzonden zijn in menig thriller en horrorfilm vereeuwigd, denk aan Seven, en ook de Tien Geboden bleken filmgeniek te zijn. Maar de zeven deugden komen doorgaans pas aan het eind van een film aan de beurt, als de moraal om de hoek komt kijken, en de kijker met een goed gevoel de zaal moet verlaten. De donkere kant van de ziel zorgt nu eenmaal voor boeiender films dan deugdzaamheid.

De KRO en Canvas gaven desondanks zeven filmmakers de opdracht een vijftig minuten durende film te maken waarin een van de hoofddeugden centraal staat: de goddelijke deugden geloof, hoop en liefde en de kardinale deugden rechtvaardigheid, moed, matigheid en voorzichtigheid. Wie alsnog de laatste tijd alle geloof in de mensheid heeft verloren, en vooral onze machteloosheid en oorlogszuchtige aard ziet, kan zo'n oppeppertje wel gebruiken.

Vanvond wordt de goddelijke deugd 'geloof' bij de horens gevat in Maria op Zolder, die vorig jaar het Gouden Kalf voor het beste televisiedrama ontving. Velen twijfelen tegenwoordig aan de deugdzaamheid van het collectieve geloven, en ook het vertrouwen in de waarheid is verminderd. Deze twijfels kunnen interessant filmmateriaal vormen, maar helaas gaat Maria op Zolder zeer conventioneel over het geloven in de heilige Maria.

Theu Boermans, artistiek leider van Toneelgroep De Trust, schreef het scenario, waarin het negenjarig meisje Anna een Maria- verschijning op zolder ziet. Deze Maria is eigenlijk heel menselijk: ze poedert haar neus, is een beetje verkouden en weet eigenlijk ook niet precies hoe ze Jezus moet overhalen om een wens in vervulling te laten gaan. Een offer is, gelooft ze, wel een goede manier om Hem te overtuigen. Anna wil koste wat het kost haar ruziënde ouders weer dichter bij elkaar brengen, voor welk doel ze zelfs bereid is zichzelf te offeren.

Niet iedereen in de film heeft een onwankelbaar vertrouwen in Jezus' verzoeningskunsten. ,,Jezus en Maria, daar word je niet zo goed van in je hoofdje'', zegt Anna's moeder. Ook haar vrome oma wil niet geloven dat Maria haar Vlaamse dorp Schilde heeft gekozen om zich aan de stervelingen te tonen. ,,Als Maria wil verschijnen, dan doet ze dat alleen in zuidelijke landen, waar het warm is en mensen echt in haar geloven.'' Maar het duurt niet lang voordat ook deze sceptici de helende kracht van Maria erkennen.

De film is slechts de moeite waard door het subtiele spel van de jonge Laurien van den Broeck als Anna. Zij speelt een fantasierijk meisje dat behoefte heeft aan verhalen, zeker omdat ze zich eenzaam voelt. Een verhaal als troost, als houvast, een wanhoopspoging om controle te krijgen op het oncontroleerbare, dat is hoe velen tegenwoordig het geloof zien, maar dat standpunt wordt in de film door het brave eind eenvoudig terzijde geschoven.

Het lijkt er niet op dat de makers van Maria op Zolder hebben gestreefd naar een nieuwe interpretatie van de eeuwenoude deugd, wat toch het uitgangspunt van de serie vormt. De verlossing komt van boven, luidt de ouderwetse strekking. Nu er vooral bommen uit de hemel vallen, komt deze wellicht optimistisch bedoelde boodschap alleen maar vreselijk naïef over.

De Zeven Deugden: Maria op Zolder (Arno Dierickx, Nederland, 1998), Ned.1, 21.34-22.22u.