NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Uw recensent moet bekennen dat hij er niets van terecht brengt: 30 fouten bij het Groot Dictee gisteren. Vice-premier Borst: 19 fouten. En taal is niet eens haar vak.

Zij was de kampioen van de bekende Nederlanders die meededen. Het type van de stille tienen. Het gemiddelde onder de bekende Nederlanders en een aantal voorgeselecteerde sterspellers was 31. Een krantenjournalist hoort daar ruim onder uit te komen. De winnaar was natuurlijk weer een Vlaming met twee fouten, waaronder één verschrijving. De schade van de nieuwe spelling valt eigenlijk mee. In het dictee streefde ik een lelijk woordbeeld na, tegen mijn intuïtie in. Ik dacht dat elk woord een valstrik was, dus spelde ik tegen beter weten in karrousel in plaats van carrousel, klassicistisch in plaats van classicistisch. Fout. Maar als ik die hypercorrectie aftrek, houd ik nog zeker 24 fouten over. Want toch schreef ik onterecht stereotype in plaats van stereotiep. In de krant laten ze dat vaak staan uit liefde voor het oorspronkelijke woord. Heimelijk verzet tegen de bedillende ambtenaren. Dat spelling en taal nog steeds veel emoties oproepen, bleek uit het pandemonium van vijf gasten bij Sonja Barend, anderhalf uur eerder. De een wilde leenwoorden door de overheid laten vertalen, de ander wilde Nederlands als voertaal in de grondwet laten zetten, weer een ander berustte erin dat het Nederlands zou verdwijnen. Met de nieuwe spelling had niemand affiniteit. Maar vele discussies en honderdduizend ingezonden brieven later weet niemand beter. Dan is er een nieuwe spellingscommissie nodig om de geesten weer in verwarring te brengen. Zo is het Groot Dictee een nationale plechtigheid geworden voor invoering van de nieuwste ambtelijke software. De aanwezigen vielen gemakkelijk in hun schoolse rollen. Streng speurde juryvoorzitter H. Vonhoff naar afkijkers in de zaal. De vlijtige Noraly Beyer zei na het proefwerk dat ,,het heel beroerd was gegaan. Ik zou moeten huilen, hè''. Toch scoorde ze met 28 fouten als vijfde onder de bekende Nederlanders. ,,Wonderlijk is dat men niet wil leren van vroegere dictees'', besloot Vonhoff quasi-ontstemd.

Presentator was Philippe Frerieks van het Zjournaal. Van het statige gebouw van de Staten Generaal maakte hij een beetje Académie franc(edille)aise. Hij deed het met panache, een grapje, een vermaning naar een bewindsvrouw ,,ik zie dat mevrouw Borst aantekeningen maakt, lukt het?''. Tussen de banken van de bekende Nederlanders volgde hij het tempo in hun schriften. Net echt. Hij genoot van zijn onderwijzersrol. ,,Peer Mascini ook. Het is afgelopen, dicht dicht, dicht'', zei hij bij het inleveren. ,,Noraly, het is uit, af. Bart jij mag ook niet meer''.

Dat soort mega-evenementen brengt hij vlot, ware het niet dat de uitspraak bij zo'n dictee nauwer luistert dan anders. Frerieks heeft leuke teksten maar hij scoort minder hoog op het Groot Dictee der Nederlandse Dictie. Ik verstond duidelijk ,,gagelheil''. Telkens opnieuw luisterde ik scherp en daar kwam het weer. Frerieks wou zeggen ,,guichelheil'' maar ja, die ui spreek je niet zo uit in het Frans. Vice-premiers Annemarieke Jorritsma en Els Borst protesteerden. Borst woont bij de Gageldijk en dacht dat het om een plaatselijk plantje ging. ,,Ik zou er begrip voor hebben als ik de enige gek in de zaal was die het zo had gehoord'', zei Jorritsma. Juryvoorzitter Vonhoff rekende het als één fout. Het woord ,,sacherijnig'' sprak Freriks op zijn Amsterdams uit. Die spelling is nu kennelijk officieel. Ik wist niet eens dat het bestond. ,,Chagrijnig'' werd ook goed gerekend. Tijdens de correctiepauze hing Wouke van Scherrenburg van Den Haag Vandaag met een glaasje wijn in de hand om de hals van Jorritsma. Wat hebben ze het toch gezellig samen, die bekende Nederlanders. Volgend jaar weer en Frerieks mag het wat mij betreft na enig oefenen in de spraakstudio opnieuw proberen. Misschien ben ik dan ook wel beter. Gisteren schreef ik op deze plaats nog 'getobt'.