NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteuren BIRGIT DONKER en
ROBERT VAN DE ROER
BRUSSEL, 8 DEC. De Verenigde Staten willen met hun NAVO-bondgenoten de wereldwijde dreiging van massavernietigingswapens aanpakken. Hiertoe heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Madeleine Albright, vanochtend tijdens de halfjaarlijkse ministerraad haar collega's opgeroepen. Albright zei dat Europa en de NAVO nog steeds voorbereid moeten zijn op een eventuele aanval met ballistische raketten, al is dit een ander type dreiging dan tijdens de Koude Oorlog. De VS willen dat deze missie wordt opgenomen in het nieuwe zogenoemde strategisch concept, met doel en taken van de NAVO, dat in april volgend jaar tijdens de speciale top ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de NAVO klaar moet zijn.

De Verenigde Staten willen onder meer dat bij de NAVO een centrum wordt opgericht om de verspreiding van massavernietigingswapens tegen te gaan. Het centrum zou het probleem van massavernietigingswapens moeten bestuderen en zorgen voor uitwisseling van informatie. Het Amerikaans voorstel behelst voorts het opzetten van civiele programma's van de NAVO om burgers en steden te beschermen tegen biologische, chemische en nucleaire wapens. Die programma's moeten zich richten op vaccinatie, samenwerking tussen politie en brandweer, afweersystemen en evacuatie. Ten derde zou het NAVO-afweerverdedigingssyteem tegen massavernietigingswapens versterkt moeten worden. De NAVO-bondgenoten willen het Amerikaanse voorstel bestuderen. De Verenigde Staten dringen er al langer op aan dat de bestrijding van massavernietingswapens onderdeel wordt van het takenpakket van de NAVO. Washington vindt dat in het nieuwe strategische concept ook als kerntaak moeten worden opgenomen vredeshandhaving en crisismanagement in gebieden aan de periferie van het bondgenootschap. De VS worden hierin gesteund door onder meer Nederland en Groot-Brittannië. Andere Europese NAVO-landen als Duitsland vrezen dat deze 'nieuwe taken' ten koste gaan van het oorspronkelijk doel van het bondgenootschap: collectieve verdediging. Volgens secretaris-generaal Solana moet de discussie niet worden gedramatiseerd. ,,De NAVO treedt al buiten haar grondgebied op'', zei Solana vanmiddag. ,,Kosovo is out of area, Bosnië is out of area. Dat moeten we niet dramatiseren.'' In de slotverklaring van vandaag stellen de ministers dat het strategisch concept moet ,,herbevestigen de verplichting tot collectieve defensie'' maar ook ,,rekening moet houden met de nieuwe uitdagingen''.

De Duitse minister Fischer, die vandaag zijn debuut maakt op de NAVO-raad, zou tijdens de lunch verklaren dat in het strategisch concept moet worden opgenomen dat de NAVO niet als eerste kernwapens zal gebruiken. In zijn toespraak vanmorgen heeft Fischer niet gesproken over dit onderwerp, dat al afwijzende reacties heeft ontlokt aan de drie NAVO-kernmachten de Verenigde Staten, Frankrijk en Groot-Brittannië. Functionarissen bij de NAVO verwachten niet dat Duitsland, dat in zijn opvatting gesteund wordt door Canada, dit heel hard zal spelen. Fischer zelf heeft al aangegeven dat hij rekening houdt met de realiteit.

De NAVO-lidstaten zullen vandaag ook spreken over de uitbreiding met Polen, Tsjechië en Hongarije. Deze drie landen zullen nog vóór de NAVO-top volgend jaar april in Washington toetreden tot het bondgenootschap. Dat hebben verschillende bronnen bij de NAVO bevestigd. Aanvankelijk werd er van uit gegaan dat de drie pas op de top zelf zouden toetreden. Volgens een functionaris bij de NAVO wordt het nu ,,ergens in maart''. ,,Ik hoop dat ze deel uitmaken van de alliantie voor de top in Washington'', aldus Solana vanmiddag.

De drie kandidaat-landen hebben er zelf op aangedrongen dat ze nog voor de top zouden toetreden. Ze willen kunnen besluiten over het nieuwe zogeheten strategische concept. Vooral Polen vreest dat te veel de nadruk wordt gelegd op nieuwe taken van het Atlantisch bondgenootschap, zoals crisisbeheersing en vredeshandhaving buiten het NAVO-grondgebied. Nu Nederland vorige week de ratificatie heeft afgerond, hebben alle NAVO-landen de toetreding geratificeerd. Na de uitbreiding met Polen, Tsjechie en Hongarije moet de NAVO zich in 1999 uitspreken over een volgende uitbreiding. Binnen het bondgenootschap groeit consensus dat op de top volgend jaar april in Washington geen nieuwe kandidaten worden uitgenodigd.

( a d v e r t e n t i e s )

Domicilie,
voor wie zich vestigt in het buitenland.