NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

DUITSLAND GAAT de werkloosheid bestrijden. Naar het voorbeeld van het Nederlandse 'poldermodel' wil de regering-Schröder met de organisaties van werkgevers en werknemers tot een akkoord komen over de aanpak van het grootste sociaal-econmische vraagstuk in Duitsland, de werkloosheid. Dat is hoog tijd. De eerste reacties op het overleg in de bondskanselarij zijn positief. Dat is op zichzelf winst in een bestel dat niet de gewoonte kent van op consensus gericht overleg tussen overheid, werkgevers en werknemers - zoals in Nederland sinds jaar en dag bestaat. De sociale partners zijn elkaar niet in de haren gevlogen en er is een afspraak gemaakt om verder te praten.

De oorzaken en mogelijke oplossingen van het Duitse werkloosheidsvraagstuk moeten in perspectief gezien worden. Een aanzienlijk deel van de werkloosheid is nog steeds een uitvloeisel van de Duitse hereniging: in de Oost-Duitse deelstaten is het werkloosheidspercentage het dubbele van dat in West-Duitsland. Dit heeft alles te maken met de erfenis van de communistische economie en de wijze waarop de hereniging in sociaal-economisch opzicht vorm heeft gekregen. Tegelijkertijd heeft Duitsland met de immigratiegolf uit Oost-Europa werkloosheid geïmporteerd. Duitsland heeft daarnaast ook banen geëxporteerd. De uitzonderlijk hoge loonkosten in Duitsland hebben de banengroei in de buurlanden bevorderd.

OVER DE OPLOSSINGEN die worden aangedragen om de werkloosheid terug te dringen, bestaat grote onenigheid, ook binnen de Duitse regering. Oskar Lafontaine, minister van Financiën en voorzitter van de SPD, pleit voor stimulering van de vraag via hoge looneisen en extra overheidsbestedingen. Maar als iets de afgelopen jaren duidelijk is geworden, dan is het dat het niet helpt om overheidsgeld in de economie te pompen. De Oost-Duitse deelstaten krijgen jaarlijks nog steeds zo'n 150 miljard D-mark - zonder dat er de werkloosheid daalt. Hoge looneisen (de IG Metall is in Westfalen de CAO-onderhandelingen begonnen met een eis van 6,5 procent) komen de werking van de arbeidsmarkt niet ten goede.

Duitsland zal een heel andere weg moeten inslaan. De weg van flexibilisering van de arbeidsmarkt, matiging van de lonen, aanpassing van het sociale zekerheidsstelsel en de collectieve gezondheidszorg (niet 'kuren' op kosten van het ziekenfonds), verlaging van de ecoheffingen en van de premie- en belastingdruk op ondernemingen, bevordering van scholingsprogramma's, banenplannen en van tijdelijk en deeltijdwerk. Kortom: het hele scala van aanbodgerichte maatregelen waarmee in Angelsaksische economieën, maar ook in Nederland, sinds de jaren tachtig positieve ervaringen zijn opgedaan.

DAT VRAAGT OM een radicale aanpak, een breuk met de praktijk van vijftig jaar Duitse sociale-markteconomie gebaseerd op het afkopen van de vakbonden met steeds duurdere CAO's en de uitsluiting van niet-werkenden. De regering-Kohl is dat de afgelopen jaren niet gelukt. Als kanselier Schröder er in slaagt om de noodzakelijke maatschappelijke omslag tot stand te brengen, maakt het 'verbond voor arbeid' kans van slagen. Dan zal de hoogst wenselijke daling van de Duitse werkloosheid ongetwijfeld ook inzetten.

( a d v e r t e n t i e s )