NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

HANS VAN DER LUGT
Na een auditie voor aankomende komedianten afgelopen januari kreeg Nasubi (kleine aubergine) een blinddoek voor, werd naar een appartement ergens in Tokio gereden, moest al z'n kleren uittrekken, en kreeg de opdracht om voortaan in z'n levensonderhoud te voorzien door briefkaarten in te sturen naar prijsvragen uit tijdschriften. Net zo lang tot hij 15.000 gulden aan prijzen bij elkaar heeft.

Bijna een jaar later is hij de 10.000 gulden gepasseerd terwijl het Japanse volk elke zondagavond op televisie mee geniet. Nasubi weet dat er een camera in zijn woning staat. Elke keer als de postbode een nieuwe verovering brengt - met een kussentje voor zijn edele delen moet hij richting voordeur - komt hij even showen en gekke bekken trekken. De camera is eigenlijk zijn enige gesprekspartner. Maar hij weet niet dat die beelden elke week worden uitgezonden want een televisie behoort tot dusver niet tot de prijzen, evenmin als kleding.

Welkom bij het Japanse programma Denpa Shonen (Electric Kids) waar leedvermaak tot nieuwe hoogten is gevoerd. Nasubi is slechts één van de lopende projecten. Ergens in China zwerft een zangeres in kimono met een draagbare karaoke-installatie, die pas naar huis mag als ze genoeg cassettes van haar eigen muziek aan de man heeft gebracht. Juist afgelopen zaterdag rondden twee jongens na een jaar een lifttocht af van Kaapstad naar Lapland en twee andere jongens zijn op een waterfiets onderweg langs Japans eindeloze kusten. Allen worden permanent gevolgd door zwijgzame cameralieden. Bij Denpa Shonen heerst de producer als een god over de levensloop van zijn slachtoffers. Het resultaat: immer bovenaan in de kijkcijfers.

Men kan denken dat dit allemaal doorgestoken kaart is. Ware dit zo, dan zijn de uitputting, de twijfels, het verdriet, en ook de vreugde van het bereiken van een doel topprestaties op acteergebied.

Denpa Shonen is jaren terug ook ooit in Nederland geweest. Rinse Koornstra was toen bij de opnames betrokken en heeft inmiddels een eigen bedrijf dat programma's maakt voor Japanse media. Hij vertelt het volgende verhaal. Een komedianten-duo werd destijds opgesplitst: de slimmere kwam op vliegveld Frankfurt terecht en de dommere op Schiphol. Beiden spraken geen woord Engels en hadden een bord om hun nek: 'ik ben een Japanner en doe geen vlieg kwaad'. Met een paar honderd gulden zakgeld moesten ze elkaar enkele dagen later aan de Nederlands-Duitse grens treffen. Steeds als de domme Japanner zich afvroeg wat nu te doen, verscheen er 'toevallig' iemand om hem van de regen in de drup te helpen (naar het Noordzeestrand of de Belgische grens). Hij begreep er niets van en werd steeds radelozer, maar kwam uiteindelijk precies op tijd aan de Duitse grens aan.

Sindsdien is het programma steeds extremer geworden. De grappen duren nu geen drie dagen, maar al gauw enkele maanden tot een jaar. Het mechanisme waarop het is gebaseerd is de tamelijk autocratische samenleving die Japan nog altijd is. Als de producer' tegen Nasubi zegt doe je kleren uit', dan doet Nasubi dat. Nasubi wil als aankomend komediant uiteindelijk hoger op in de wereld. Een opdracht weigeren, zeker van Denpa Shonen, is daartoe een slecht begin en elke Japanner weet dat uit eigen ervaring. Het zijn vervolgens de twijfels en het doorzettingsvermogen van de deelnemers, de tranen van vreugde bij volbrenging van een taak, die het Japanse publiek in vervoering brengen. Het lijkt slechts leedvermaak, maar het zijn vooral de tranen die het programma tot een blijvend succes maken. De slachtoffers' van de grappen zijn juist helden.

De producer' bewandelt daarbij een dunne lijn. Toen hij onlangs aan het eind van een programma te ver leek te gaan en de kijkers in grote verwarring over het vervolg achterliet, namen die kijkers het onmiddellijk voor hun helden op. De studio werd overspoeld met telefoontjes als dat overleven ze niet!', en laat die producer zelf maar gaan!'. De volgende uitzending: excuses aan de kijkers die zich zorgen maakten, ook excuses aan hen die al vol verwachting naar het avontuur uitkeken. ,,Het was een grapje.' (www.ntv.co.jp/denpa/)