NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Niek Koppen filmde de verkiezingscampagne van de PvdA en had daarbij toegang tot de binnenkamers. Lijsttrekker Wim Kok: ,,Ik geloof niet dat ik overkom.''

Door onze redacteur KEES VAN DER MALEN

DEN HAAG, 17 NOV. ,,Ze moet gaan. Geen gezeur, klaar uit.'' Vanachter zijn bureau spreekt Wim Kok vaderlijk-streng door de telefoon. In zijn werkkamer op het Catshuis luisteren drie adviseurs gespannen mee. Ze fluisteren elkaar toe: ze moet gaan.

De 'ze' aan de telefoon is Karin Adelmund. De partijvoorzitter van de PvdA aarzelt in de slotfase van de verkiezingscampagne voor de Tweede Kamer, eerder dit jaar, of ze een interview met NRC Handelsblad door moet laten gaan. Ze is met onhandige uitspraken over de aftrekbaarheid van hypotheekrente ,,in een gat gevallen'' en liever ziet ze Ad Melkert, de runner-up van de campagne, de afspraak overnemen.

Wim Kok is resoluut: ze heeft te gaan. Niet gaan zou ertoe leiden dat haar afwezigheid een thema in de campagne wordt, dat de aandacht nog meer op het gedoe over de hypotheekrente komt te liggen. En dat laatste moet tot elke prijs worden voorkomen. De adviseurs knikken instemmend. Opluchting is van de gezichten af te lezen als Kok de zaak heeft geregeld.

Deze scene in het Catshuis is een raak moment uit 'De Keuken van Kok', een film over de verkiezingscampagne van de PvdA die later deze maand, op het 11de International Documentary Festival Amsterdam, in première gaat en volgende maand de bioscoop ingaat. Filmer Niek Koppen volgde afgelopen voorjaar het campagne-team en had toegang tot de vergaderingen op het partijbureau en tot de besprekingen van Kok en zijn naaste adviseurs in het Torentje en op het Catshuis. Echte onthullingen blijven uit, maar voor liefhebbers is er veel te zien.

Rita Kok, de echtgenote van de PvdA-leider, is als vaste adviseur de grote constante. Zij adviseert fotograaf Anton Corbijn nadrukkelijk hoe Kok voor het verkiezingaffiche moet worden gefotografeerd, ze zit bij optredens van Kok als een 'mental coach' op de eerste rij en ze analyseert op de verkiezingsavond in de beslotenheid van de hotelsuite samen met Kok de binnenkomende uitslagen, terwijl de betaalde adviseurs op het balkon ontspannen van de avondlucht genieten.

Het ultieme moment, de verkiezingsuitslag, is knap in beeld gebracht. Je ziet een nerveuze Wim Kok op een stoel voor de tv foeteren op zijn adviseur Arend Hilhorst dat die de verkeerde zender kiest. Je ziet ook een gespannen Kok - ,,mensen, nou niet allemaal weglopen'' - hardnekkig op een pen bijten. En je ziet heel kort een ontroerde Kok als de verkiezingsoverwinning, zijn eerste, er is. ,,Ja, ja 't is gebeurd'', reageert hij daarna ingehouden triomfantelijk op de mededeling van Journaal-lezer Philip Freriks dat Kok de verkiezingen heeft gewonnen.

Even treffend is later op de avond de somberheid die Kok overvalt als de voorspelde winst terugloopt. ,,Het gaat niet goed, we houden het niet vast'', zegt hij tegen echtgenote Rita. Zij zwijgt en sombert mee. Treffend gefilmd is vervolgens de transformatie van Kok als hij van binnen naar buiten gaat. Binnen was hij nog authentiek somber, buiten toont hij zich voluit tevreden. ,,Het ziet er goed uit, het geeft een goed gevoel'', deelt Kok op weg van zijn hotel naar Paradiso, waar hij zich laaft aan het enthousiasme van partijgenoten: ,,Mensen, het is een prachtige avond''.

'De Keuken van Kok' toont ook de onzekerheid van de leider. Wat moet hij daar nou mee, met die opening in De Telegraaf die hem op de voorpagina in chocoladeletters als ,,de beste politicus'' afficheert. Hij vertrouwt het niet. Is het populaire ochtendblad dat zo weinig met de PvdA heeft, bezig hem pootje te lichten? En wat doen we zelf, vraagt hij zijn staf streng tijdens een overleg in het Torentje. Het antwoord stelt hem niet tevreden. ,,Schatten van mensen zijn jullie'', maar er is een ,,straffe regie'' nodig, foetert de leider. Zijn adviseurs kijken hem aan of ze water zien branden. ,,Ik geloof niet dat ik overkom'', stelt Kok zichtbaar ontevreden vast.

'De Keuken van Kok' is een impressie van de mensen die de campagne maken. Je ziet ze veel kranten lezen, je ziet ze tot vervelens toe broodjes eten en je ziet ze veel coördineren. De film ontsnapt aan de saaiheid die deze verkiezingscampagne domineeerde, maar met een duur van 120 minuten is hij tegelijk wel erg lang uitgevallen.