NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Morgen debatteert de Amsterdamse gemeenteraad over het contract met kabelexploitant A2000. Wat wil 'de kijker' eigenlijk?

Door YASHA LANGE

AMSTERDAM, 1 SEPT. In een grote advertentie schrijft kabelexploitant A2000: onze abonnees willen keuze. De Amsterdamse kabelaar maakt dat op uit eigen onderzoek. Op de vraag 'wilt u zelf mede bepalen welke zenders u ontvangt' antwoordde maar liefst 75 procent van de respondenten 'ja, graag'. ,,En A2000 wil u die mogelijkheid al geruime tijd bieden'', staat in de advertentie. De ondertoon: maar hierin worden wij gedwarsboomd door de gemeente. A2000 wil het liefst naar een klein pakket van 15 publieke zenders. De commerciële kanalen - inclusief RTL4, Veronica en SBS6 - verdwijnen achter een decoder. Maar de kabelexploitant zit vast aan een contract met de gemeente: nog zeven jaar lang 26 zenders voor een vast tarief doorgegeven. Morgen debatteert de Amsterdamse gemeenteraad over de mogelijkheid het contract met de kabelexploitant aan te passen. De wens van A2000 zal niet op korte termijn vervuld worden, maar een kleine verhoging van de kosten van het basispakket behoort wel tot de mogelijkheden. Dan is er 'rust'.

In de aanloop naar dit debat laten allerlei partijen hun stem horen: de Algemene Programmaraad moet de kijkers vertegenwoordigen, de gemeente is de contractpartner van A2000, de kabelaar zelf probeert dat contract open te breken, en in de commotie rond het mogelijke verdwijnen van CNN kwam ook de Consumentenbond met een voorstel (basispakket van 15 publieke en commerciële zenders, rest achter de decoder). Al deze partijen schermen met publieksonderzoek, maar de resultaten worden op een selectieve manier gebruikt.

Zo concludeert A2000 uit haar eigen onderzoek - kijkers willen zelf bepalen wat ze zien - dat diezelfde kijkers graag dat kleine basispakket aangevuld met keuzepakketten wil. ,,Natuurlijk willen mensen het liefst zelf beslissen welke zenders ze krijgen'', zegt televisiestrateeg R. de Langen van Media Direction. Zijn bureau concludeerde na eigen onderzoek precies hetzelfde. ,,Maar de vraag voor het vervolgonderzoek moet zijn: hoeveel zou u daarvoor willen betalen?''

Dat vroeg A2000 helaas niet. Wel maakte A2000 uit eerder onderzoek op dat kijkers niet bereid zijn extra te betalen voor Eurosport of Discovery (85 en 78 procent) en dat driekwart van de kijkers geen behoefte heeft aan meer zenders. In mei 1998 bleek bovendien uit een peiling van Interview dat de A2000 abonnees vinden dat de omroepen moeten betalen voor doorgifte, en niet zijzelf.

Ook de Algemene Programmaraad (APR) deed onderzoek om haar eigen plannen te ondersteunen. De conclusie: 72 procent wil wat de APR wil, namelijk twee gulden per maand meer en dan Eurosport en Discovery erbij. Maar uit de antwoorden van de respondenten blijkt ook dat veel mensen het allemaal ,,al duur genoeg'' vinden. Dit was ook de conclusie van het onderzoek van de gemeente, enkele maanden geleden. Toen was dat voor de gemeenteraad aanleiding om niet in te stemmen met een tariefsverhoging van 75 cent. Nu lijkt de gemeenteraad daar morgen onder voorwaarden wel toe bereid.

Toch zijn er een paar lijnen in alle onderzoeken te ontdekken. De Amsterdamse kijker wil het liefst veel keuze houden en daar weinig tot niets meer voor betalen. ,,Mensen zeggen altijd 'nee' als je ze vraagt of ze ergens extra voor willen betalen. Maar dat betekent niet dat als de mogelijkheid er is, ze het ook echt niet zullen doen'', aldus De Langen. Uit onderzoeken van Het Parool en Media Direction blijkt duidelijk dat de kijkers vinden dat de publieke zenders én de bekende commerciële zenders in het basispakket thuishoren. De BBC en de BRT scoren zelfs nog beter dan RTL4, en ook Eurosport en Discovery scoren goed. Turkse, Spaanse en Italiaanse omroepen mogen weg.

Een meerderheid van de gemeenteraad lijkt voor tariefsverhoging, zodat dit brede pakket kan worden behouden. Critici menen dat dit slechts een tijdelijke oplossing is, omdat er over een half jaar weer nieuwe zenders zijn, die dan buiten het pakket vallen. Volgens de toekomstig voorzitter van de Consumentenbond, W. Etty, moet de gemeente ,,marktruimte achter de decoder'' scheppen door het basispakket te verkleinen. ,,Dan betuttel je de kijker niet.''