Zie ook:
TEKST  REGEERAKKOORD 
ARTIKELEN  OVER  HET  ONTWERP-REGEERAKKOORD 

J. PRONK (PVDA)
Blijver

Aantal ambtenaren: 3.200
Leeftijd: 58
Opleiding: Gymnasium-B, Economie, Economische Hogeschool Rotterdam Loopbaan: wetenschappelijk medewerker onder prof. Tinbergen, lid Tweede Kamer, werkte bij UNCTAD, minister van Ontwikkelingssamenwerking

Vier jaar geleden drong de PvdA-top er al bij Jan Pronk op aan dat hij eens een ander departement zou gaan doen, het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer bijvoorbeeld. Pronk wees dit resoluut af en nog éénmaal keerde hij terug op Ontwikkelingssamenwerking. Ditmaal zag hij daar zelf van af. Hij kon niet verkroppen dat het budget voor Ontwikkelingssamenwerking niet structureel was verhoogd.

Tot veler verbazing kon Pronk, inmiddels 58 jaar, nu wel worden verleid tot een ministerschap op VROM, ook al zal hij nu tot hetzelfde kabinet behoren dat Ontwikkelingssamenwerking zijns inziens zo stiefmoederlijk bedeelde. ,,Weet je wel zeker dat jij deel wilt uitmaken van een hypocriet kabinet, Jan'', informeerde premier Kok al eens tijdens de vorige kabinetsperiode, nadat Pronk kritiek had uitgeoefend op de geringe bereidheid van Nederland om het eigen koloniale verleden te bespreken. Daar hoefde Pronk niet lang over na te denken. Natuurlijk bleef hij, zoals hij ook nu water bij de wijn doet om op VROM door te kunnen gaan. Pronk is immers ook een politicus pur sang, die niet schroomt zonodig zijn principes tijdelijk in te slikken.

Het zal nog wel even duren voordat Nederland Pronk associeert met iets anders dan Ontwikkelingssamenwerking, waarop hij welhaast het monopolie leek te hebben. Al in het kabinet-Den Uyl bekleedde de toen nog maar 33-jarige Pronk die post. Met grote gedrevenheid probeerde hij de economische en politieke emancipatie van de ontwikkelingslanden te bevorderen. In de jaren tachtig vertrok hij enige tijd naar Genève als de nummer twee van de UNCTAD, een VN-organisatie die zich ten doel stelde de verhoudingen in de internationale handel evenwichtiger te maken. Het werd geen succes en Pronk keerde terug in de Tweede Kamer, waar hij zich opnieuw onderscheidde als een intelligent debater, die zijn dossiers tot in de details beheerste.

In 1990 keerde hij terug als minister van Ontwikkelingssamenwerking. Opnieuw vervulde hij zijn ambt met een onstuitbare energie, al ademde zijn beleid geleidelijk aan een soberder geest. Dit bleek alleen al uit de titels van de nota's die hij uitbracht. Op 'Een wereld van verschil' volgde 'Een wereld in geschil'. De euforie over ontwikkelingssamenwerking uit de jaren zeventig was toen al goeddeels verdwenen en Pronk raakte steeds meer in het defensief. Tandenknarsend moest hij aanvaarden dat steeds meer oneigenlijke uitgaven ook onder zijn budget werden geschaard.

Nu werpt het fenomeen Pronk, een eigenaardige maar zeer Nederlandse mengeling van idealisme, dossierkennis en pragmatisme, zich in de nadagen van zijn turbulente loopbaan op milieubeheer en ruimtelijke ordening. De linkervleugel van de PvdA, en kiezers verder links daarvan, zullen tevreden zijn dat hij als minister behouden blijft. Milieuorganisaties reageren opgewekt, dus bijna alles lijkt in orde.