Strijder in een voortrazende orkaan
Door Jaap Bloembergen
De gemaakte afspraak met Cees Priem kon donderdagmiddag niet doorgaan.
De ploegleider van TVM werd op dat moment al enkele uren verhoord door
de Franse politie over vermeende dopingpraktijken bij de Nederlandse
wielerformatie. De vrije dag in de Tour de France is daarentegen voor de
renners en begeleiders van Rabobank een ontspannen dag, zonder de
hectiek van dopinggeruchten en ondervraagde medewerkers. Op een paar
kilometer van het crisiscentrum bij TVM vermaken de Rabo's zich met
mobiel telefoneren en met het gooien van water naar een
radioverslaggever. Ploegleider Theo de Rooy heeft op deze warme
donderdagmiddag wel alle tijd voor een vraaggesprek. ,,Ik vind het wel
lekker rustig zo.''
De Rooy vertelt over de warme gevoelens die zijn renners koesteren voor
hun collega's bij TVM. De Nederlandse wielerprofs zijn solidair. ,,Die
affaire hakt er aardig in bij onze jongens'', zegt De Rooy. ,,Ze praten
er veel over. Ze kennen die andere jongens door en door. Ze wonen bij
elkaar om de hoek. Ze trainen samen. Vind je het gek dat ze meeleven?''
Maar in hoeverre voelt de ploegleider van Rabobank zich betrokken bij
zijn collega van TVM? Heeft De Rooy contact gehad met Priem, voordat
deze donderdagmorgen werd aangehouden door de Franse rechercheurs? ,,Ik
heb nooit veel contact met Cees gehad, waarom nu dan wel? Ik zou niet
weten wat ik tegen hem had moeten zeggen. We liggen elkaar niet en
zeggen alleen goeiedag als we elkaar ergens tegenkomen. Gek eigenlijk,
we hebben notabene nog een jaar samen gekoerst bij TI Raleigh, in mijn
eerste jaar als beroepsrenner. Toen hadden we ook weinig contact.''
Hoewel de renners van Rabobank meeleven met de renners van TVM, is de
concentratie van de oranje brigade niet verstoord. ,,De meeste renners
lezen geen Frans en dat is in dit geval een voordeel'', zegt de
ploegleider die vijftalig is opgeleid. ,,Die gasten hebben hun handen
vol aan de inspanningen die ze moeten leveren. De problematiek van de
wielersport glijdt langs hun bezwete lichaam weg. Zoals alle ellende in
de wereld niet aan de renners besteed is. Wat dacht je: harken in de
bergen bij een temperatuur van veertig graden en dan een leuke discussie
beginnen. Doe niet zo naïef.''
Ongeacht de problematische verhoudingen tussen de twee ploegleiders is
de onderlinge sfeer tussen TVM en Rabobank behoorlijk verbeterd. Voor
het begin van de Tour hielden de twee sponsors een gezamenlijke
persconferentie. Toen Jeroen Blijlevens van TVM de massasprint in Cholet
won, werd hij gefeliciteerd door de Nederlandse renners van Rabobank.
Andersom kreeg Leon van Bon gelukwensen toen hij een ritzege behaalde in
Pau. En de goede uitslagen van Michael Boogerd in de Pyreneeën
leidden tot algemene euforie.
,,We moeten met elkaar het Nederlandse cyclisme overeind helpen'', zegt
De Rooy. ,,Daarom is de affaire met TVM ook voor ons een heel vervelende
zaak, om het zacht uit te drukken. Deze affaires raken de hele
wielersport, nationaal en internationaal. Het is een tragedie voor de
mondiale sportwereld. Want niemand zal toch geloven dat gebruik van EPO
tot wielrennen beperkt blijft. Reken maar dat andere duursporten nog aan
de beurt komen bij justitie.''
De Rooy voelt zich ,,persoonlijk beledigd'' door alle feiten en alle
geruchten in de Tour. ,,Ik maak deel uit van deze sport, heel simpel. Ik
zit middenin een orkaan die eindeloos voortraast. Op dit moment kunnen
wie die orkaan niet stoppen. We zitten in de hectiek van de Tour, alle
ploegen zijn met hun eigen sores bezig. Na de Tour is er tijd voor
bezinning. Dan moeten we de koppen bij elkaar steken.''
Hij steunt de verscherpte regelgeving van de internationale wielrenunie
(UCI). Er komen vanaf volgend seizoen meer gezondheidscontroles, die
dopingcontroles uiteindelijk overbodig moeten maken. De renners worden
voor de koers op de hematocrietwaarde van het bloed gecontroleerd.
,,Wielrennen is een zware, menselijke inspanning - ik praat niet graag
over onmenselijke inspanningen - die uiterst zorgvuldig moet worden
begeleid. We moeten niet dagdromem over een maatschappij zonder
verbetering van prestaties. De ene mens wil altijd sneller zijn dan de
ander. Het publiek stelt die eis. Kijk maar naar de Tour; het staat elke
dag zwart van de mensen.''
De Rooy beweert dat bij Rabobank geen verboden of levensbedreigende
middelen worden gebruikt. Zoals Priem vorige week beweerde dat TVM
ethische normen hanteert. De Rooy verwijst naar het beleid van de
sponsor, die de geldkraan onmiddellijk zal dichtdraaien als er bij
Rabobank wordt gerommeld met doping. ,,Wij stellen de hoogste eisen aan
het personeel. Elke arts en elke soigneur heeft een vast salaris en een
officiële licentie. Wij weten wat voor vlees we in de kuip hebben.
Bij sommige ploegen heb ik mijn twijfels of ze garant kunnen staan voor
een legale werkwijze. Daar is het net een duiventil in de
begeleidingssfeer. Verzorgers komen en gaan. Artsen komen en gaan. Niet
erg professioneel.''
Over de werkwijze van ploegarts Geert Leiners is de ploegleider van
Rabobank zeer lovend. De Rooy had als coureur bij Panasonic goede
ervaringen met de Belgische dokter. ,,Ik kende hem uit de periode bij
Peter Post. Hij weet heel veel van wielrennen en heel veel van
inspanningsfysiologie. Wij geven hem de ruimte om met de renners te
werken. Wie ben ik om me daarin te mengen. Ik heb niks met de medische
begeleiding te maken.''
De Rooy herinnert aan enkele nare ervaringen in de periode dat hij zelf
nog op de fiets zat. Hij was in de jaren zeventig en tachtig een
verdienstelijke coureur - geen knecht en geen kopman - een renner die
overal zijn graantje meepikte. ,,In mijn tijd waren er nog geen dokters
in het spel. Toen hadden de verzorgers de vrije hand. Bij sommigen had
je een goed gevoel. Bij anderen wat minder. Ik wist altijd wat er met
mijn lichaam gebeurde. Als ik de boel niet vertrouwde, had ik maar
één motto: aan mijn lijf geen polonaise.''
Hij wijst op de verantwoordelijkheid van de renners. ,,In deze sport
moet iedereen zijn eigen weg zoeken. Ze zijn allemaal 21 jaar of ouder
en naar mijn weten ben je dan een volwassen burger. De renners blijven
verantwoordelijk voor hun eigen lichaam. De 'intelligentia' selecteert
zich vanzelf. Daarom werken wij heel graag met renners die een eigen
mening hebben. Als ploegleider ga ik graag de discussie aan, hoewel
sommige mensen zeggen dat ik autoritair ben. Ik ben misschien stug en
een beetje nerveus achter het stuur, maar ik zal altijd anderen
raadplegen voordat ik een belangrijk besluit neem.''
De Rooy waakt als een vader over zijn renners, zoals hij thuis als een
pater familias over zijn kinderen waakt. Hij maakt een vergelijking
tussen doping in de sport en doping in de maatschappij. ,,Mijn dochter
van vijftien gaat een keer per maand naar de disco in Losser. Daar is de
drugshandel wijdverbreid. Als ik hoor dat de dealers bij die disco na
verhoor weer op vrije voeten lopen, kan ik daar de hele nacht van wakker
liggen. Daarom zeg ik altijd: als mijn zoon van dertien morgen een
wielerlicentie aanvraagt, zal ik hem niets in de weg leggen. De disco is
veel gevaarlijker dan de wielersport.''
Aan het eind van het gesprek is er nog even tijd om over de goede
prestaties van Leon van Bon (26) en Michael Boogerd (26) te praten. Twee
jonge exponenten uit de eigen opleiding, twee karaktervolle renners die
de wederopleving van het Nederlandse cyclisme belichamen. Van Bon won
afgelopen maandag de vlakke etappe naar Pau. Boogerd behoorde dinsdag en
woensdag tot de uitblinkers in de Pyreneeën. De Rooy beleefde zijn
finest hours in de volgwagen.
,,Jarenlang heb ik in het midden van het peloton moeten rijden. Kun je
je voorstellen wat ik voelde toen die rood-witte-blauwe trui van Boogerd
in het voorste gelid zichtbaar was. Voor de sponsor waren die
televisiebeelden heel lucratief. Voor de ploegleider was het kicken
geblazen. Ik heb daar heel intens van genoten. De droom is uitgekomen.
We hebben weer een Nederlandse ronderenner van internationaal niveau.''
De Rooy roemt het eigenzinnige karakter van Van Bon, een renner voor
eendaagse wedstrijden en vlakke etappes in een grote ronde. ,,Leon komt
afstandelijk over, maar hij weet heel goed waarmee hij bezig is. Het
enige probleem is zijn blessureleed. Op belangrijke momenten krijgt hij
kwaaltjes. Er zit bij hem nooit een soepele lijn in de seizoensopbouw.
Zijn prestatiecurve is daardoor nog te wisselvallig. Kun je nagaan wat
er voor die knaap nog in het verschiet ligt. Derde bij het WK, ritzeges
in de Tour en de Vuelta, allemaal zonder een perfecte voorbereiding.''
Pratend over Boogerd komt de ploegleider superlatieven tekort. ,,Hij
heeft wél een perfecte seizoensbelasting. In fysiek opzicht heeft
Michael zich heel sterk ontwikkeld. Hij krijgt een steeds grotere motor.
Hij wordt steeds beter in tijdritten en zware bergetappes. En zijn
temperament raakt steeds beter in evenwicht. Een goede ronderenner kent
zijn sterke en zijn zwakke eigenschappen. In het verleden koos Michael
nog wel eens het verkeerde moment. Nu is hij geduldiger. Hij springt
niet meer mee bij elke ontsnapping.''
Boogerd moet zich in de Tour richten op een goed klassement, volgens het
strijdplan van De Rooy. Een ritzege is dit jaar minder belangrijk. ,,Als
je bergop constant mee van voren bent, kom je ook genoeg in beeld van de
camera. Bovendien verwacht ik niet dat Jan Ullrich onze kopman zo
gemakkelijk laat gaan. Michael heeft respect opgebouwd in het peloton.
Wie weet kan hij dat respect omzeten in bewondering. Hij heeft drie
minuten achterstand op de gele trui. In theorie kunnen wij nog steeds de
Tour winnen. Niets is onmogelijk, zoveel hebben de eerste twee weken wel
geleerd. Wie had in Dublin gedacht dat de Tour zo erg door het slijk zou
worden gehaald? Geen sterveling.''
|