NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Equant levert via het collectieve netwerk van de gezamenlijke luchtvaartmaatschappijen telecommunicatiediensten aan bedrijven als Shell en de grote banken. Sinds vandaag staat het aandeel genoteerd op de beurzen van Parijs en New York.

Door onze redacteur MICHIEL VAN NIEUWSTADT

AMSTERDAM, 21 JULI. Hoe snijd je een aubergine en op welke manier moet je de plakjes rangschikken op het bord? Dat is een vraag waarop een kok in dienst van British Airways soms een antwoord zoekt. Wanneer hij maaltijden bereidt voor een vlucht die vertrekt uit Oezbekistan is het handig als hij via het gezamenlijke telecomnetwerk van vliegmaatschappijen op een website in Londen een foto kan raadplegen waarop te zien is hoe het moet.

,,Vliegmaatschappijen hebben een lange historie als gebruikers van hoogwaardige toepassingen voor datacommunicatie'', zegt bestuurslid Duncan Lewis (47) van het telecommunicatiebedrijf Equant. Sinds luchtvaartmaatschappijen in 1949 begonnen met de gezamenlijke exploitatie van hun netwerk hebben zij hun informatiesystemen niet alleen nodig voor iets triviaals als een mooi opgemaakt bord, maar evenzeer voor cruciale activiteiten als de reservering en verkoop van tickets of zaken van levensbelang zoals het op elkaar afstemmen van vliegroutes.

Sinds begin jaren negentig leveren de luchtvaartmaatschappijen via hun eigen netwerk voor datacommunicatie ook diensten aan andere grote ondernemingen zoals banken en oliemaatschappijen. Aanvankelijk gebeurde dat onder de naam Scitor, vorig jaar is voor de bedrijfsnaam Equant gekozen.

Avonturen van branchevreemde bedrijven in de telecommunicatie zijn niet uniek. De steeds verdergaande liberalisering heeft een reeks van nieuwe aanbieders aangetrokken zoals spoorwegbedrijven, kabelmaatschappijen en leveranciers van elektriciteit. Maar volgens Lewis heeft Equant als vooruitstrevend gebruiker van informatiesystemen voor bijvoorbeeld de verkeersleiding of kaartverkoop een voorsprong op de concurrentie.

Equant mikt op grote bedrijven die een besloten datanetwerk exploiteren dat over de nationale grenzen reikt. ,,Als meer dan de helft van het dataverkeer zich afspeelt binnen het land waar het hoofdkantoor staat wordt het moeilijk voor ons'', zegt Lewis. ,,British Telecom bijvoorbeeld kan een verlies op het binnenlandse verkeer accepteren om het internationale verkeer binnen te halen.'' Als meer dan de helft van het dataverkeer internationaal is, aldus Lewis, komt Equant in beeld.

Volgens cijfers van het gerenommeerde onderzoeksbureau Gartner is de markt voor internationale datacommunicatie van grote ondernemingen gegroeid van 6,1 miljard dollar in 1995 naar bijna 10 miljard dolar in het afgelopen jaar. Met een omzet 529 miljoen dollar in 1997 (verwachting voor 1998: 700 miljoen dollar) die grotendeels in dit segment wordt gerealiseerd heeft Equant een marktaandeel van drie tot vier procent. Lewis schat dat de markt op jaarbasis met zo'n 35 procent groeit. Equant heeft ingezet op een marktaandeel van zeven tot acht procent in het jaar 2000.

In de afgelopen drie jaar heeft Equant verliezen gerapporteerd van tientallen miljoenen dollars per jaar. In het eerste kwartaal van dit jaar was er voor het eerst een kleine operationele winst van 53.000 dollar. Die winst komt op een goed moment want sinds vandaag staat Equant genoteerd op de effectenbeurzen van New York en Parijs. Amsterdam, de locatie van het hoofdkantoor, en Londen kwamen niet in aanmerking wegens strenge eisen zoals een consistente winstgevendheid en een minimum percentage aandelen dat geplaatst moet worden. De luchtvaartmaatschappijen willen met dik 60 procent controle houden over Equant en zakenbank Morgan Stanley behoudt een aandeel van 26 procent. Met de plaatsing van de resterende aandelen, iets minder dan 14 procent, werd vanmiddag ruim 700 miljoen dollar opgehaald. Equant zal het geld gebruiken voor uitbreiding van zijn netwerk en investeringen in capaciteit van de telecommunicatieverbindingen tussen continenten.

Het klantenbestand van Equant is nu al indrukwekkend. Banken gebruiken voor de afhandeling van internationaal betalingsverkeer het netwerk van Equant. Werknemers van bijvoorbeeld Shell doen hetzelfde als zij berichten versturen naar 169 landen in de wereld.

Omdat grote klanten zaken willen doen met één toeleverancier die hen wereldwijd van dienst is (of op zijn hoogst met twee aanbieders die tegen elkaar kunnen worden uitgespeeld) is het voor aanbieders zaak een netwerk te beheren dat zich uitstrekt tot in alle uithoeken van de wereld. Met een aanwezigheid op vrijwel elke plek waar een luchthaven te vinden is, is de reikwijdte van Equant moeilijk te overtreffen. Daar staat tegenover dat de fijne vertakkingen, naar de ontelbare steden en locaties zonder vliegveld, wel eens te wensen over laten. Volgens Lewis wordt de fijnmazigheid van het netwerk van Equant vaak onderschat. ,,Realiseert u zich dat wij vertakkingen hebben naar reisbureau's overal ter wereld'', zegt hij. Vroegere dominante bedrijven op de eigen thuismarkt als KPN, British Telecom, France Telecom of het Amerikaanse AT&T hebben, om op veel plaatsen in de wereld een aanwezig te zijn, allianties gevormd. De combinaties Concert van British Telecom en MCI en Worldpartners van AT&T en Unisource (op zijn beurt een alliantie van KPN, Swiss Telecom en Telia) zijn twee van de bekendste. Lewis heeft er nauwelijks een goed woord voor over. Concert zal zijns inziens zwaar onder vuur komen te liggen doordat MCI, aanbieder van verkeer over lange afstanden en één van de partners, wordt overgenomen door Worldcom. ,,British Telecom was een imposante concurrent'', zegt hij. ,,Totdat MCI bij ze weg liep. Nu hebben ze geen partner in de Verenigde Staten. In Europa hebben ze een allegaartje van partners. In het Verre Oosten hebben ze niets.''

De positie van Worldpartners wekt bij Lewis zo mogelijk nog minder ontzag. ,,AT&T is op de thuismarkt in problemen'', zegt hij. ,,Daarop zullen zij voorlopig gefocused blijven. De internationale expansie komt voorlopig op het tweede plan. Zeker na de overname van [het grote kabelbedrijf] TCI.''

Naast genoemde allianties azen ook nieuwkomers als Worldcom op de klandizie van grote ondernemingen die multinationaal opereren. Met hun grote investeringen in gloednieuwe infrastructuur zijn bedrijven als het laatstgenoemde voor Equant geduchte tegenspelers. Een torenhoge beurskoers biedt toegang tot financieringen van miljarden dollars, zoals Worldcom bewijst met de overname van MCI. Het verkrijgen van financiële slagkracht is dan ook één van de belangrijkste redenen dat Equant een beursnotering heeft aangevraagd. Algemeen wordt verwacht dat de concurrentieslag op de telecommarkt voor multinationals hevig zal zijn. Maar Equant is strijdvaardig. De beursgang geschiedt een jaar eerder dan was voorzien. Lewis: ,,We willen onze concurrentie te pakken nemen op het moment dat ze in verwarring zijn.''