NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

LUKAS KEIJSER
'De nummer 1 van jong Nederland' noemen de dj's van het commerciële Radio 538 zichzelf. En dat klopt. Van de wekelijks ongeveer 2.2 miljoen luisteraars is zo'n dertig procent tussen de 13 en 19 jaar. Ter vergelijking: bij Radio 3 is dat iets minder dan 15 procent. Wat gebeurt er zoal op de jongste zender van Nederland?

,,Medisch onderzoek heeft deze week een onthutsend feit blootgelegd... lesbische vrouwen hebben slechtere oren dan heteroseksuele vrouwen! Zulke mensen noem je dus POTdoof!'', werd er tijdens een uitzending gezegd. Ook gangbaar: in een programma van dj Ruud de Wild zegt een gesprekspartner 'ik ben je vriend'. In de uitzending wordt dit snel rechtgezet, want het klinkt een beetje als 'ik ben je laatst tegengekomen op een knapenparkeerplaats'. In andere uitzendingen komt 'Hassan Jassan' geregeld aan het woord, een fictieve allochtoon die gebrekkig Nederlands spreekt.

,,Iedere tijd heeft zijn eigen jargon'', meent 538-directeur en dj Erik de Zwart. Of de hierboven genoemde taal gangbaar is onder jongeren weet hij niet. In ieder geval wordt op alle verschijningen van 538 in dezelfde stijl gecommuniceerd. Zo worden op de website van Radio 538, die gemiddeld 3500 bezoekers per dag trekt, luisteraars opgeroepen om te vertellen wat 'de lekkerste wijven ter wereld zijn' zodat ze een 'Top Wijf' kunnen samenstellen. In de rubriek 'funstuff' wordt een vrouw een 'gleufdiertje' genoemd, een escortdame een 'besteldoos' en een meisje dat vaak van partner wisselt een 'doorgeeftrut'.

Wie de drukbezochte chatbox van 538 bezoekt, ontmoet daar surfers die veelvuldig in schreeuwerige kapitalen vragen 'OF ER NOG MOKKELS ZIJN'. Een meisje dat tegen meerdere jongens chat, krijgt onder meer naar haar hoofd geslingerd: 'AIDS ZEKER ANNEMARIE?', een ander 'moet ik je dood neuken ofzo, hoer'. De Zwart haalt er zijn schouders over op. Hij vindt dat Radio 538 niet verantwoordelijk is voor de uitspraken in de chatbox. ,,Het is hetzelfde als bij de brievenrubriek in NRC'' meent hij. ,,We bieden een platform waar mensen vrijelijk hun mening kunnen uiten.''

Maar voor de radioprogramma's is 538 natuurlijk wel verantwoordelijk, erkent De Zwart. Voor die op de website ook, zegt hij, 'al is hier geen wetgeving voor'. ,,Radio 538 heeft een statuut'', zegt hij. Hierin staat onder meer dat de zender zich richt op jongeren en dat de leden van het koningshuis niet beledigd mogen worden, omdat zij niet kunnen reageren. Verder hebben de dj's volgens De Zwart 'freedom of speech'. Al zal De Zwart een dj die iemand persoonlijk beledigt een 'tik op de vingers geven'. Discriminerend vindt De Zwart de genoemde voorbeelden niet, hij noemt ze 'onderbroekenlol'. ,,Het is smaakafhankelijk of je daarvan houdt. Wie zich beledigd voelt, kan reageren per telefoon, e-mail of fax.'' En dat gebeurt ook volgens De Zwart. ,,Jongeren zijn geen mongool'', zegt hij. ,,Juist doordat de programma's een aaneenschakeling zijn van dit soort grappen en grollen, nemen ze ze met een korreltje zout. De kracht van 538 is juist, dat jongeren als volwassenen behandeld worden en er niet met opgeheven vingertje wordt gezegd wat wel en niet kan.'' En een Turkse jongen heeft zich volgens De Zwart in een discussie overigens positief uitgelaten over 'Hassan Jassan'. ,,Hij zag er de humor wel van in.''

Basyl de Groot, muziekcoördinator van Radio 3, wil niet de moraalridder gaan uithangen. Hij vindt dat Radio 538 moet doen wat ze niet laten kunnen. De Groot gaat ervan uit dat de grappen met de beste bedoelingen worden gemaakt al kan hij er zelf niet heel erg om lachen. ,,Wel vind ik dat er een groot verschil is tussen een incidentele grap - een slip of the tongue moet kunnen - en voortdurend een bevolkingsgroep belachelijk maken. Zeker als populair radiostation met een zekere machtspositie onder jongeren. Dan is het risico groot dat mensen beïnvloed worden die niet door de grappen kunnen heenprikken.''

Of deze uitspraak op Radio 538 van toepassing is, weet De Groot niet. Hij luistert er niet zo vaak naar.

'Hassan Jassan' op Internet: (www.radio538.nl/come.to/hassan).