NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

HENK VAN GELDER
Per stuk duren de vijftien Alice-filmpjes van Walt Disney niet langer dan een minuut of tien, maar toen de complete serie een paar jaar geleden werd aangetroffen in het archief van het Nederlands Filmmuseum, was dat een vondst van de eerste orde.

Alice in Cartoonland, gemaakt tussen 1923 en 1927, behelst immers Disney's eerste vingeroefeningen in een genre dat pas vele decennia later tot volle wasdom is gekomen: de combinatie van levende personages met animatie.

Zijn hoofdpersoon, een ondernemende dreumes die Alice heet, wordt door dubbeldruk in een getekende wereld geplaatst waar ze zich telkens moet redden uit benarde situaties.

Sinds enkele weken vertoont de VPRO wekelijks zo'n filmpje in Villa Achterwerk - in de vooravond dus, als de kleine kijkertjes misschien liever iets anders zien, terwijl de ware cinefiel er wellicht niet op bedacht is. Voor die laatste groep is Alice ongetwijfeld het interessantst, want het is alsof men de beginnende Disney stap voor stap op de vingers kan kijken.

Eerst plaatste hij Alice nog zorgvuldig in een wit, uitgespaard vlak in de tekening. Gaandeweg ontdekte hij echter steeds meer mogelijkheden, en ondanks de primitieve omstandigheden van toen wist hij soms effecten te bereiken waarmee de makers van een film als Roger Rabbit in de jaren tachtig nog applaus oogstten. Natuurlijk waren hun prestaties veel geraffineerder, maar zie eens hoe Disney feitelijk hetzelfde deed met veel minder middelen: de echte Alice raast rond in een tekenfilmautootje, ze trekt het tekenfilmlaken van een tekenfilmspookje af, ze grijpt het tekenfilmvraagteken boven haar hoofd en verandert dat in een echte stok om mee te slaan, ze trekt aan een tekenfilmsigaar en ze blaast tekenfilmrookwolkjes uit.

Minstens zo opvallend is trouwens het talent van de kleine Virginia Davis, die in de eerste zes filmpjes de hoofdrol speelde met alle kwaliteiten van de ware comédiènne. Toen ze acht was, stopte ze. Daarna traden andere meisjes in haar voetsporen, terwijl de befaamde animator Ub Iwerks veel werk van Disney uit handen nam. Zo groeiden ze samen toe naar de grotere films, en iedereen vergat hoe ze dat vak door Alice in hun vingers hadden gekregen.

Villa Achterwerk, Ned.3, 18.00-18.15u.