NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

HET OPENBAAR VERVOER behoort tot de bedrijfstak met de hoogste stakingsbereidheid in Nederland. Na de recente platlegging van het streekvervoer in Noord-Nederland heeft gisteren het trampersoneel in Amsterdam de passagiers laten staan bij de haltes.

Alleen al de frequentie van de acties vormt een indicatie van de omvang van de crisis in deze bedrijfstak. In Amsterdam protesteerden de tramconducteurs, solidair bijgestaan door de bestuurders en met steun van de ambtenarenbond AbvaKabo, tegen het loonbeleid van de gemeente. In werkelijkheid was de staking gericht tegen het werkgelegenheidsbeleid van het kabinet. Meer in het bijzonder tegen de banen die nationale naamsbekendheid aan een minister hebben gegeven en tegen de 'armoedeval' die met deze gesubsidieerde werkgelegenheid gepaard gaat.

Conducteurs die soms nog maar een paar maanden aan de slag zijn na een periode van langdurige werkloosheid, staakten omdat het verschil tussen de bijstand met huursubsidie en het inkomen in een banenpool in veel gevallen te verwaarlozen is. En dan moeten ze ook nog zonder toeslagen onregelmatige diensten draaien.

HET KABINET bestrijdt de langdurige werkloosheid aan de onderkant van de arbeidsmarkt met gesubsidieerde banen. Er bestaan talrijke banenprojecten, allemaal met verschillen in beloning. Dat is uitermate ondoorzichtig, niet alleen voor politici en uitvoerders, maar vooral ook voor de banenpoolers zelf. Die begrijpen al deze subtiliteiten niet. De gemeente Amsterdam heeft het trouwens nog ingewikkelder gemaakt door op verzoek van de lokale politiek met extra gemeentelijke toeslagen te komen.

Een aantal zaken moet in perspectief worden gezet. De eerste is dat de banenpoolers, de conducteurs die graag willen werken, het ook niet kunnen helpen dat de werkgelegenheidsprojecten zo ingewikkeld zijn. De tweede is dat het Gemeentelijk Vervoer Bedrijf in Amsterdam zwaar verliesgevend is en gedomineerd wordt door een militant vakbondskader dat gemakkelijk de boel 'plat' gooit. De derde is dat de gemeente Amsterdam zichzelf een probleem heeft aangehaald door beloften te doen van extra tegemoetkomingen waardoor het lokale inkomensbeleid botst met het nationale beleid.

DE STAKING van de tramconducteurs legt ook een aantal structurele tekortkomingen in het werkgelegenheidsbeleid bloot. Het kabinet erkent dat laaggeschoold werk aan de onderkant van de arbeidsmarkt slechts met loonsubsidie mogelijk is. Anders gezegd betekent dit dat CAO -lonen te hoog zijn voor laaggeschoolde arbeid. De banenpoolers eisen nu optrekking van hun lonen naar het reguliere CAO-niveau. Hier wreekt zich de rigiditeit van het Nederlandse loongebouw waartegen de minister van Sociale Zaken deze kabinetsperiode niets heeft ondernomen.

Het tweede structurele probleem is het moeilijke verband tussen werkgelegenheids- en armoedebeleid aan de onderkant van de samenleving. Door de uitbouw van het sociale vangnet met inkomensafhankelijke subsidies gaan mensen er niet of nauwelijks op vooruit als ze vanuit de bijstand in een baan terechtkomen. Hier is een groter verschil gewenst om de arbeidsmarkt beter te laten werken en het dagritme van een vaste baan, met onregelmatige werktijden en al, financieel aantrekkelijker te maken dan afhankelijkheid van de sociale dienst. Zo bezien staakten de Amsterdamse tramconducteurs tegen de armoedeval van Melkert.