NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

HENK VAN GELDER
Shirley Valentine begon haar leven ruim tien jaar geleden als een Engels toneelpersonage, geschreven door Willy Russell en gespeeld door Pauline Collins. Ze was een vrouw met volkse tongval, die in een levendige, razendknap geconstrueerde monoloog vertelde over haar lege leventje, haar liefdeloze huwelijk, de doortastende vriendin die haar wilde meenemen naar Griekenland, de vakantieromance die ze daar beleefde, en de nieuwe ontmoeting met haar echtgenoot die haar aan het (open) einde van het stuk wacht.

In de verfilming die in 1989 volgde, werd de oorspronkelijke tekst uitgewerkt tot een scenario met tegenspelers, onder wie Tom Conti als de Griekse charmeur. Wat op het toneel werd naverteld, was in de film zichtbaar geworden.

Intussen ging in december 1988, onder auspiciën van het Nationale Toneel, een Nederlandse - zeg maar verrotterdamste - versie in première met Anne Wil Blankers, geregisseerd door Shireen Strooker, die daarna een lange succestournee maakte. En nu is ook deze voorstelling, in opdracht van de NCRV, verfilmd. Maar in tegenstelling tot Shirley Valentine is Shirley Valentijn een monoloog gebleven. De lokaties (eerst de galerij van een grauwe flat, daarna het zonovergoten Griekenland) zijn levensecht, net als in de Engelse film, maar van tegenspelers is hier geen sprake. De monoloog blijft, mede door de lange camera-instellingen, intact; de toeschouwer wordt, net als in het theater, toegesproken alsof die een in vertrouwen genomen buurvrouw is.

Voor een actrice van formaat moet zo'n rol een godsgeschenk zijn. Anne Wil Blankers haalt er dan ook alles uit wat er in zit, met veelzeggende ogen en laconieke stembuigingen die ook het verschrikkelijkste nog leefbaar houden: ,,Ik zeg niet dat-ie slecht is, die man van mij, hij deugt alleen niet.'' Ze weet zelfs nog geloofwaardig te blijven als Russell een iets te gemakkelijk succesje scoort in een passage over de ontdekking van de clitoris - een ontdekking die in het leven van Shirley Valentijn te laat is gekomen.

Het enige moment waarop ik niet meer in haar kan geloven, is als ze navertelt wat haar Griekse minnaar in gebroken Engels tegen haar heeft gezegd. Die imitatie, waarin grappig genoeg het timbre van Tom Conti te herkennen valt, is gewoon te goed voor de vrouw die hier zo tot in alle details liefdevol en buitengewoon herkenbaar tot leven wordt gebracht.

Shirley Valentijn (Shireen Strooker, 1997, NL), Ned.1, 21.07-22.23u.