NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S c h a k e l s

Door onze redacteur GUUS VAN HOLLAND
ALKMAAR, 24 MAART. Politie op een paard, politie op een motor, politie met honden, gewapende en gehelmde politie, nerveuze suppoosten, opgewonden jonge mensen en schichtige oude mannen, vrouwen en kinderen. Wie zal zich nog verbazen over de aanwezigheid van deze mengeling van mensen wanneer hij een voetbalstadion nadert? Niemand toch. Het is immers de gebruikelijke entourage geworden van een spektakelstuk waarin elf voetballers tegen elf andere voetballers ten strijde trekken. En waar wordt gevoetbald, heerst grenzeloze opwinding; dat mag intussen duidelijk zijn.

Wanneer de ene club speelt zal er iets meer opwinding zijn, dan wanneer de andere club speelt. Maar zeker is dat wanneer Feyenoord en zijn aanhang op bezoek komen de rust in stad en provincie doorgaans snel teniet is gedaan. Dan vluchten vrouwen, kinderen, ouden van dagen, honden en katten naar binnen om vanuit hun schuilplaats het dreigende onheil te aanschouwen. Nieuwsgierigen en op sensatie beluste mensen deinzen niet terug voor de intocht van de bende; sterker nog, ze willen zo'n brutale inval van nabij meemaken en navertellen hoe het plaatselijke gezag de ordeverstoring vergeefs heeft proberen te verijdelen.

Voetballers, vooral die van Feyenoord, raken niet meer zo gauw onder de indruk van dergelijk rumoer. Ze zijn gewend geraakt aan de agressieve sfeer. Ze lijken wel doof en blind geworden voor hetgeen er zich rondom hen afspeelt aan verbaal en fysiek geweld. Soms, wanneer racistische uitingen de atmosfeer vullen, willen voetballers nog wel verbaasd en of geprikkeld reageren. Verder voetballen voetballers door, omdat het moet, omdat het hun beroep is en omdat ze kampioen moeten worden.

Feyenoord wordt misschien wel kampioen. Gistermiddag schoof de Rotterdamse ploeg dankzij een 2-0 overwinning in Alkmaar op AZ op de ranglijst naast PSV. Feyenoord speelt onverstoorbaar verder in de race naar het kampioenschap. Soms speelt het elftal zwak en onsportief, soms speelt het elftal degelijk en saai en krijgt het de hoon van voetbalminnend en Ajax-aanhangend Nederland over zich heen. Soms is Feyenoord niet meer dan een bijeengeraapt stelletje jonge mannen onder leiding van een wijze, oude meester (Ronald Koeman) die uit ervaring weet dat voetbal een opportunistisch spelletje is waarin onverstoorbaar gedrag van groot belang is.

Stel eens voor: zojuist is bekend geworden dat de aanhang van de club oorlog heeft gevoerd met de aanhang van de grootste rivaal (Ajax). Langs de officiële kanalen hebben de spelers gehoord dat op weg naar de wedstrijd in een gruwelijke strijd met de aanhang van de aartsvijand grof geweld is gebruikt en dat een dode en enkele zwaargewonden zijn gevallen. Er was al een gerucht gaande geweest over een komende botsing, want de spelersbus had een omweg genomen om in de stad van de tegenstander aan te komen. Er wordt over gepraat, er wordt overwogen door voorzitters, scheidsrechters en andere gezagsdragers de wedstrijd niet door te laten gaan, en toch wordt er gevoetbald. Feyenoord blijft onverstoorbaar en speelt. Er wordt eenvoudigweg gewonnen; omdat het moest met het oog op het kampioenschap. Is dat niet koel, onverschillig zelfs?

Het supportersvak in Alkmaar waarin zo'n duizend aanhangers van de bezoekende club hadden moeten zitten, was nog niet voor de helft gevuld. Waar de strijdkreten onophoudelijk hadden moeten klinken, heerste nu een vreemde vorm van rust. Zelfs toen Feyenoord al na amper vijf minuten een 1-0 voorsprong nam door een kopbal van Henrik Larsson, was er weinig van opwinding te bespeuren op de tribune van de Feyenoord-supporters. Was er toch meer in de hoofden gaande? AZ trok vervolgens ten strijde als een degradatiekandidaat en kreeg volop kansen om de achterstand ongedaan te maken. Maar Hans Gillhaus, Danny Hesp, Silvan Inia en John Mutsaers slaagden er niet in doelman Ed de Goey te passeren. Achter De Goey genoten zijn supporters van zijn alerte acties en leken zij de ellende te vergeten die hun vrienden in het gevecht met hun vijanden eerder die dag hadden aangericht.

Een spannende voetbalwedstrijd kan ellende doen vergeten. Zo was het in de Alkmaarder Hout, waar AZ en Feyenoord betrekkelijk sportief tegen elkaar ten strijde trokken. Daar waar mensen zich nog opwinden over de kwaliteiten van Ronald Koeman, over het stijlvolle doelmanswerk van Feyenoorder Ed de Goey en AZ-keeper Oscar Moens, over de gemiste kansen van Feyenoorder Henk Vos en over het doelpunt waarmee Feyenoorder Gaston Taument zijn ploeg naar 2-0 kopte, heerst onschuldig vermaak. Daar is voetbal gewoon amusement.

Maar zodra de onschuldige wedstrijd voorbij is, kruipt de rauwe werkelijkheid naderbij. Honderden Feyenoord-supporters zijn verplicht nog een uur in hun vak te blijven. Wanneer ze het stadion kunnen verlaten, vibreert de atmosfeer weer van geweld. Iedere aanhanger wordt aangehouden. Wie zich verdacht gedraagt of zich agressief uit, wordt aan een nader onderzoek onderworpen.

Het geluid van trappelende paarden, blaffende honden, loeiende sirenes, klapwiekende helicopters, scheldende supporters en notoire oproerkraaiers doet de bezoeker beseffen dat hij getuige is geweest van een confrontatie die menigeen het hoofd op hol heeft gebracht. Rest de vraag waarom een voetbalwedstrijd zoveel opwinding teweeg brengt.