NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

TERWIJL GESTAAG VERDER wordt gebouwd aan de uitbreiding van Schiphol, kan het land de komende vier maanden discussiëren over de vraag hoe het verder moet met de luchtvaart als de nationale luchthaven eenmaal de grenzen van zijn capaciteit heeft bereikt. Een moment dat veel sneller zal zijn bereikt dan nog geen twee jaar geleden werd gedacht. Toen was de veronderstelling dat het vergrote Schiphol pas in 2015 'vol' zou zitten. Dat wil zeggen: dan zou Schiphol zijn aangekomen bij het door de politiek vastgestelde maximum van 44 miljoen passagiers en 3,3 miljoen ton vracht per jaar. Inmiddels wordt er rekening mee gehouden dat dit reeds kort na de eeuwwisseling het geval zal zijn.

De verre toekomst van het vliegverkeer blijkt dus lang niet meer zo ver. Het is daarom goed dat nu reeds wordt nagedacht over de ontwikkeling van de luchtvaart op de wat langere termijn. Het kabinet heeft gekozen voor een brede maatschappelijke discussie, hoewel dat begrip in alle stukken zorgvuldig wordt vermeden. Dat is niet verwonderlijk getuige de ervaringen die begin jaren tachtig zijn opgedaan met de brede maatschappelijke discussie over kernenergie. Die exercitie leidde tot een grote desillusie, want het toenmalige kabinet schoof de resultaten van de zeer langlopende en kostbare discussie geheel terzijde.

VOOR DE NU AANGEKONDIGDE discussie over de toekomst van de luchtvaartinfrastructuur koos het kabinet de term dialoog. Op basis van de ,,uitkomsten van de dialoog'' die de komende maanden in de samenleving plaatsvindt, wil het kabinet na de zomer een voorlopige beslissing nemen of ruimte moet worden geboden voor verdere groei van de luchtvaart in Nederland. Waar die eventuele uitbreiding tot stand moet worden gebracht wordt overgelaten aan een volgend kabinet.

Te betwijfelen valt echter of de aangekondigde dialoog wel tot een andere conclusie zal leiden dan dat er verdeeldheid heerst over het antwoord op de vraag of de luchtvaart verder kan groeien. De stellingen zijn reeds lang betrokken en deze week, toen het kabinet de zogeheten 'perspectievennota' over de luchtvaart presenteerde, nog eens bevestigd. Zij die belang hebben bij verdere groei, zoals Schiphol en de KLM, staan lijnrecht tegenover de milieugroeperingen. Verwonderlijk is dat niet. Groei van de luchtvaart valt moeilijk te combineren met het terugdringen van milieuvervuiling. Een brede maatschappelijke dialoog van vier maanden zal aan dat gegeven niets veranderen.

De vraag is dan ook gewettigd wat eigenlijk het nut en de noodzaak is van de 'nut-en-noodzaak'-discussie die het kabinet is begonnen. Het kabinet heeft een ambitieus plan gepresenteerd over de manier waarop de dialoog zal worden aangegaan. Niemand is vergeten, zo valt op te maken uit de gisteren verstrekte lijst van mogelijke deelnemers die varieert van luchtvaartmaatschappijen tot en met de werkgevers- en werknemersorganisaties en alles wat daar tussenin zit. Maar waar moet deze grootschalige inspraakronde vooraf nu toe leiden?

Infrastructuur is een onderwerp bij uitstek waarover nauwelijks maatschappelijke consensus kn worden bereikt. De gang van zaken rond de huidige uitbreiding van Schiphol, de Betuwelijn en de hoge snelheidslijn heeft dat bewezen. Nooit werden direct belanghebbenden en betrokkenen het eens. Het was altijd de politiek die tegen de achtergrond van een brede belangenafweging en veelal door middel van een compromis de knoop doorhakte. En zo hoort het ook te gaan.

HET RISICO VAN de open dialoog over de ontwikkeling van de luchtvaart die het kabinet wil aangaan, is dat deze al snel bij de deelnemers de verwachting kan wekken dat de keuze ook daadwerkelijk aan hen is. Maar het blijft de politiek die de keuzes zal moeten maken. Vanzelfsprekend doen de politici er goed aan voorafgaand aan hun besluitvorming in contact met alle betrokkenen te treden. Maar daarvoor heeft de samenleving geen grootscheeps georganiseerde dialoog nodig. Net als indertijd bij de discussie over kernenergie zal dit slechts tot extra frustratie leiden bij degenen die hun mening uiteindelijk niet door het kabinet vertolkt zullen zien.