NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S c h a k e l s

Door onze redacteur ERIK OUDSHOORN
PARIJS, 27 FEBR. Het kwalificatietoernooi voor het wereldkampioenschap mag dan voor het Nederlands elftal gladjes verlopen, aan het grote werk is Oranje nog niet toe. Een gerechtvaardigde conclusie na de oefeninterland tegen Frankrijk die door het team van gelegenheids-bondscoach Jan Rab met 2-1 werd verloren.

Veel meer dan de uitslag doet vermoeden zei het spelbeeld iets over de krachtsverhoudingen. Het Nederlands elftal stond in Parc des Princes ondanks een sterk begin voornamelijk met de rug tegen de muur. Het kwam fysiek, tactisch en qua speldiscipline te kort tegen de Fransen, die weer een nieuw succesje boekten in de voorbereiding op het mega-evenement dat ze volgend jaar zelf organiseren.

Jan Rab wees na afloop Clarence Seedorf als zondebok aan. Inderdaad werkte de jonge middenvelder van Real Madrid met de nodige sterallures te vaak aan zijn eigen show. Daardoor leed hij alleen al in de eerste acht minuten van de tweede helft zes keer balverlies. Seedorf was een goochelaar wiens trucs mislukten. Maar in feite deugde er ook weinig van de rest van het team, dat een kans verloren liet gaan om voor de wereld aan prestige te winnen met een klinkend resultaat. Rab echter: ,,Seedorf bezondigde zich te veel aan individueel spel. Soms ging hij zelfs over tot gallery play. Dat bracht onrust in het team.''

Seedorf werd diep in de tweede helft gewisseld. Het Nederlandse elftal stond toen nog op een 1-0 voorsprong, maar dreigde elk moment onder de voet gelopen te worden. Rab bracht Overmars in het veld om voorin extra diepte te creëren, met de bedoeling de druk op het doel van Edwin van der Sar te verlichten. Het was echter niet meer mogelijk het tij te keren. De nederlaag bleef beperkt doordat de Fransen onzorgvuldig waren in de afwerking. Een van de manco's nog in het team van bondscoach Aimé Jacquet.

Na de mislukte missie op het Europees kampioenschap koesterden veel spelers van Nederland de illusie dat in een betere harmonie gemakkelijk de finale bereikt had kunnen worden. En daarin was de uiteindelijke titelwinnaar Duitsland zeker geen onoverkomelijke hindernis geweest. In Parc des Princes bewees Oranje echter weer zijn onvolwassenheid. Als het team op toeren komt, kan het geweldig uithalen. Maar als een tegenstander het spel van Oranje ontregelt, ontbeert de ploeg een leider van het type Gullit, Wouters of Koeman die zijn mouwen opstroopt en de juiste weg aangeeft. Bergkamp kan dat niet, de gebroeders De Boer (nog?) niet, Jonk niet en zeker ook Seedorf niet. Waarbij de laatste ook nog eens te veel geldingsdrang heeft, terwijl dat bij Real Madrid niet het geval is. Daar speelt hij wel in dienst van de ploeg en bewijst dan zijn waarde.

De strategie die Hiddink vanaf het EK voor Oranje heeft uitgestippeld, een concept met twee spitsen en aanvallende halfspelers, werd door de Fransen simpel getorpedeerd. Op de vleugels kregen Cocu en Seedorf het zwaar te verduren. Daardoor hadden de backs ook hun handen vol. Met name aan de linkerkant, waar Arthur Numan geen controle kreeg over Ibrahim Ba en Lilian Thuram.

Op het middenveld, waar Christian Karembeu heer en meester was, leek de aanwezigheid van twee spelverdelers Jonk en Ronald de Boer een beetje te veel van het goede. De Boer leed veel balverlies, ook omdat hij de bal niet kwijt kon. De spitsen Kluivert en Bergkamp zaten gevangen in een trechter. Daar waar Ajax openingen vindt op de vleugels, liep Nederland zich vast met halfspelers die over te weinig actieradius beschikten, naar binnen bogen bij balbezit en vervolgens een zee van ruimte achter zich lieten.

Toch wilde Ronald de Boer het systeem niet afvallen. ,,Hierin moeten we het excuus niet zoeken. Ik was als rechtshalf ook in de problemen gekomen, ik had alleen wat meer verdedigd. We hebben te veel balverlies geleden. Als je zo onder druk komt te staan, moet je eigenlijk het middenveld overslaan. Of de tegenstander naar je toe lokken en dan over de vleugels de aanval zoeken. Maar we zijn te vaak met de bal gaan lopen. Gewoon een kwestie van verkeerde keuzes.''

Het Nederlands elftal begon nog hoopvol. Al in de derde minuut zorgde een ontketende Dennis Bergkamp voor 1-0. Acht minuten later had hij Oranje zelfs op een comfortabele voorsprong kunnen brengen. Hij was na een demarrage keeper Bernard Lama, die voor het eerst sinds het EK het Franse doel weer verdedigde, al gepasseerd toen hij op het lichaam van Laurent Blanc schoot. De aanvoerder had zich in een wanhoopspoging op de doellijn opgesteld en kreeg de bal precies op zijn lichaam. Bergkamp knalde zo hard mogelijk, maar met iets meer precisie had Nederland op fluweel gezeten.

Na twintig minuten verloor Oranje de controle over de wedstrijd. De trage opbouw zonder dieptepasses leidde slechts tot balverlies. De Fransen trokken zich telkens gegroepeerd terug en bouwden dan een onneembare vesting op. Maar in de afwerking waren ze in de eerste helft nog te speels en onzorgvuldig.

Na rust nam de druk op het doel van Van der Sar toe. De keeper was samen met Jaap Stam de enige die niet in de malaise deelde. Seedorf haalde een kopbal van zijn vroegere compaan bij Sampdoria, Karembeu, van de doellijn. De beweeglijke Zidane kreeg een kans die door Van der Sar fraai werd gestopt. En Reiziger ontving een gele kaart na een overtreding op invaller Pires. Deze speler van FC Metz nam ook de openingstreffer voor zijn rekening. Na een scrimmage mikte hij de bal hard in het doel. Het Nederlands elftal probeerde daarna uit zijn schulp te kruipen, maar het resultaat was een tegendoelpunt toen er te veel oranje-hemden voor de bal liepen. Dugar ry had de afmaker voor het uitkiezen na zijn rush over de rechtervleugel, hij koos voor Loko die de Fransen de overwinning bezorgde.

Rab had met zijn collega Jacquet, die negen in het buitenland spelende internationals in zijn basisteam had, afgesproken dat er onbeperkt gewisseld kon worden. De stand-in voor de van een operatie herstellende Guus Hiddink, liet alleen Overmars en Van Bronckhorst invallen. De Feyenoorder verving de zwakke Cocu. De spitsen kregen de maximale speeltijd, hoewel Kluivert nauwelijks inbreng had en Bergkamp de kwalificatie-interland tegen Turkije in april wegens zijn vliegangst zal missen. ,,Ik wilde dat de ploeg zich staande hield'', aldus Rab. ,,Het resultaat was voor mij toch ook belangrijk. Ik had lange tijd vertrouwen in een goede uitslag'', aldus Rab die ooit droomde dat hij bondscoach zou worden, maar nu ontwaakte uit een nachtmerrie.