NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S c h a k e l s

Door onze redactie onderwijs
ROTTERDAM, 21 FEBR. Tussen de technische universiteiten is een concurrentieslag ontbrand om studenten voor de technische opleidingen. Met extra beurzen, grotendeels betaald door het bedrijfsleven, worden studenten geworven.

Uit de vooraanmeldingen blijkt dat zich een scherpe daling van het aantal studenten voordoet. Landelijk tekent zich een daling af van negen procent.

Aan de Technische Universiteit Eindhoven zullen het komende studiejaar talentvolle studenten al in aanmerking kunnen komen voor een beurs. Daarbij wordt gedacht aan studenten elektrotechniek en informatietechniek, maar in principe kan het voor alle technische studierichtingen gelden. De kosten daarvan worden grotendeels opgebracht door bedrijven. Aan de Universiteit Twente zijn besprekingen gaande met bedrijven om zo spoedig mogelijk een begin te maken met dergelijke beurzen.

De rector magnificus van de Universiteit Twente, prof.dr. F.A. van Vught, maakt zich zorgen over deze slag om de student met als inzet de studiekosten. Hij ziet ,,Amerikaanse toestanden'' ontstaan, waarbij extra beurzen voor getalenteerde studenten een grote rol spelen.

De slag om de student wordt ingegeven door de terugval in de inschrijvingen. Daartegenover staat in het bedrijfsleven een grote vraag naar hooggeschoolde technici. Het aantal vooraanmeldingen voor de technische studies per 15 februari van dit jaar ligt 9,3 procent lager vergeleken met 27 februari vorig jaar. Uitgesplitst per universiteit zijn de cijfers: Eindhoven - 8 procent (van 804 naar 740), Delft -16,4 procent (van 1801 naar 1506) en Twente - 9,9 procent (van 856 naar 771). Vooral de aanmeldingen bij elektrotechniek en informatica baren de universiteitsbestuurders zorgen.

De ervaring leert dat de definitieve inschrijvingen nog redelijk kunnen aantrekken, maar dit jaar is men er beslist niet gerust op. De rector van de Universiteit Twente noemt de cijfers ,,dramatisch gering'', vooral bij elektrotechniek en informatietechniek.

Minister Ritzen is verheugd over initiatieven van deze universiteiten en het bedrijfsleven om tot nieuwe stappen te komen. Maar hij tekent daarbij aan dat dit wel moet gebeuren op basis van externe financiering, en niet uit overheidsmiddelen. De universiteiten mogen van hem met elkaar concurreren, maar dan wel met de kwaliteit van het onderwijs, niet met de prijs daarvan. Ritzen wijst erop dat het collegegeld wettelijk is vastgelegd ,,en dat blijft zo''.

De terugval van het aantal studenten wordt onder meer toegeschreven aan risicomijdend gedrag van veel studenten. Uit angst opgezadeld te worden met een forse studieschuld, kiezen zij liever niet voor een technische studie die als moeilijk bekend staat.

De rector magnificus van de Universiteit Twente, Van Vught, tevens hoogleraar beleidsstudies hoger onderwijs, schrijft dit gedrag toe aan de strengere eisen die de overheid aan de studievoortgang stelt. ,,Wie niet op tijd is afgestudeerd, wordt opgezadeld met een forse studieschuld.'' Van Vught aarzelt niet de rijksoverheid een scherp verwijt te maken over de gevolgen van het huidige stelsel van de studiefinanciering. In Eindhoven kunnen veelbelovende studenten zich door middel van hun extra beurs volledig aan de studie wijden. ,,Zij hoeven geen bijbaantje te nemen'', aldus een woordvoerder. Uit onderzoek is gebleken dat het huidige niveau van de studietoelagen onvoldoende voor het levensonderhoud inclusief de kosten van de studie.

Aan de Technische Universiteit Eindhoven (TUE) zal het het komend studiejaar zeker gaan om ,,enkele tientallen beurzen''. De beurzen van 5.000 gulden per jaar komen bovenop de bestaande studiefinanciering door het rijk. Omdat de besprekingen nog niet zijn afgerond, wil de universiteit niet meedelen welke bedrijven meedoen.

De Universiteit Twente (UT) maakte eerder bekend dat de universiteit meisjes die kiezen voor een technische opleiding een financieel voordeel zal bieden. Studentes krijgen de mogelijkheid om binnen vijf maanden te stoppen. De universiteit staat ervoor garant dat zij de door hen verbruikte studiefinanciering en de kosten van de OV-jaarkaart terugkrijgen.

De rector magnificus van de Universiteit Twente meldt desgevraagd dat zijn universiteit deze regeling nu ook wil invoeren voor jongens. Deze stap spreekt minister Ritzen aan, maar hij wil het wel ,,zorgvuldig blijven volgen''. Ook hier geldt voor hem dat overheidsmiddelen moeten worden ingezet voor de kwaliteit van het onderwijs.

Aan de concurrerende Universiteit Delft volgt collegevoorzitter prof. dr. N. de Voogd de ontwikkeling ,,met grote belangstelling', maar ,,wij laten ons niet leiden door paniek''. Zijn universiteit orienteert zich nadrukkelijk op het buitenland. De Voogd: ,,Thans is 10 procent van de studenten al uit het buitenland afkomstig.'' Om het studeren in Delft aantrekkelijker te maken werkt de universiteit aan een verbetering van de studentenhuisvesting.

De TU Eindhoven ziet haar samenwerking met bedrijven bij het verstrekken van beurzen als een opmaat voor een andere regeling van de studiefinanciering. In de beleidsnotitie 'Concurreren en samenwerken', die gisteren in Eindhoven werd gepresenteerd, stelt de universiteit dat er in plaats van de studiefinanciering een systeem moet komen waarbij de universiteiten zelf de prijs van het onderwijs bepalen.