NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteuren JACO ALBERTS en ERIK OUDSHOORN
ZEIST, 3 FEBR. André van de Louw keerde zaterdagmiddag als een ware triomfator terug op het sportcomplex van de KNVB in het Zeister bos. In het domein van de voetbalbond, waar hij zelf menige vergadering van de sectie betaald voetbal heeft geleid, kreeg de voorzitter van de NOS zijn genoegdoening. Bijna een jaar nadat een van zijn opvolgers, Jos Staatsen, op 10 februari 1996 het Nederlandse volk voorbereidde op de komst van Sport7 met de historische woorden ,,we gaan iets nieuws doen'', beschikt de NOS weer over de samenvattingen van de eredivisie.

De opgetogen Van der Louw, die zich vorig jaar nog een slecht verliezer toonde, had het zaterdag over een ,,echte feestdag'' omdat ,,de kroonjuwelen'' weer in het bezit zijn van de publieke omroepen. Hij feliciteerde daarmee niet alleen zijn eigen organisatie maar tevens de kijkers ,,die de NOS ook in mindere tijden door dik en dun hebben gesteund''. En Van der Louw memoreerde nog maar even dat de publieke omroepen niet afhankelijk zijn van de sport, die als een magneet werkt op de adverteerders; maar dat met name het voetbal wel een belangrijke rol speelt in het omroepbestel.

Met de verkoop van de voetbalrechten is de status quo in het Nederlandse televisielandschap min of meer hersteld, na het interregnum van Sport7. De verschillende voetbalcompetities zijn verdeeld tussen de toonaangevende zendgemachtigden NOS, Holland Media Groep (RTL en Veronica) en SBS6. Van een felle biedingsstrijd tussen stations is geen sprake geweest, al deed de KNVB dat de afgelopen weken wel voorkomen. Suggesties van de zijde van de voetbalbond dat er serieuze buitenlandse belangstelling bestond voor Nederlandse voetbalrechten of dat Sport7 nog opnieuw tot leven gewekt kon worden, lijken achteraf gezien vooral een poging van de KNVB de prijs op te drijven. Dat is nauwelijks gelukt. De hooguit tachtig miljoen gulden die de KNVB nu per seizoen krijgt is fors minder dan een inkomstenstroom van 140 miljoen gulden per jaar die het Nederlandse voetbal voor een periode van zeven jaar veiliggesteld dacht te hebben. De NOS betaalt daarvan 35,3 miljoen gulden, een bedrag dat toch aanzienlijk hoger is dan de 17 miljoen uit het pre-Sport7-tijdperk.

Veel problemen hadden voorkomen kunnen worden als de KNVB vorig jaar meteen was ingegaan op het gezamenlijke bod van NOS/HMG/FilmNet. Althans, dat constateerde NOS-onderhandelaar Kees Jansma. ,,Als de KNVB een jaar geleden al voor ons had gekozen dan zou dit meer geld en minder sores hebben opgeleverd.

'' De chef sport, die was gehuld in een vrolijk polo-shirt, had zijn BMW pontificaal op het pad naar het vergadergebouwtje geparkeerd en illustreerde daarmee dat de NOS na een jaar van vernederingen weer bezit heeft genomen van het voetbal.

Ook de clubvertegenwoordigers dachten met pijn in hun hart nog eens terug aan de gemiste kans. Ofschoon zij vorig jaar in groten getale en in volle overtuiging voor het avontuur met Sport7 hadden gekozen. Alleen Ajax, Feyenoord, Dordrecht '90 en SC Cambuur stemden toen tegen. Feyenoord-voorzitter Jorien van den Herik toonde zich nauwelijks tevreden over het onderhandelingsresultaat dat het demissionaire bestuur betaald voetbal de clubs te bieden had. ,,Er is geen gebruik gemaakt van de marktontwikkelingen op het gebied van de voetbalrechten. Overal in de wereld worden televisie-contracten opengebroken en verdubbeld of verdrievoudigd. Wij krijgen juist minder, zij het tijdelijk. De KNVB heeft een koekje van eigen deeg gekregen. Maar ik had ook niet anders verwacht.''

Roda JC-voorzitter Theo Pickée reageerde eveneens teleurgesteld. Hij trok een vergelijking met het contract van Sport7, waarop de KNVB ongeveer veertig procent heeft ingeleverd. ,,Hoewel de opbrengst overeenkomstig is met de marktsituatie, lijkt dit resultaat een tegenvaller als je het huidige totaal van hooguit tachtig miljoen naast de 140 miljoen legt van Sport7. Ik geloof desondanks niet in het verhaal dat er clubs in financiële nood komen. Bij mij heeft zich niemand gemeld met problemen. Maar toch gaat de vlag niet in top met dit televisie-contract.''

De teleurstelling bij de clubs stond in schril contrast met de vreugde in de televisiewereld, waar iedereen zich dit weekend winnaar waande. De commerciële tegenstrever Holland Media Groep (HMG) heeft naar eigen zeggen met de thuiswedstrijden van Oranje ,,het op een na beste'' pakket in de wacht gesleept, met daarin voornamelijk thuiswedstrijden van het Nederlands elftal, die hoogstwaarschijnlijk op Veronica zullen worden uitgezonden, voor gemiddeld 1,3 miljoen gulden per stuk. Bij de aantrekkelijkheid van dat pakket kunnen wel vraagtekens geplaatst worden, omdat het voor een groot deel vriendschappelijke duels betreft. Oranje hoeft zich voor het Europees Kampioenschap in eigen land in 2000 immers niet te kwalificeren. Uitwedstrijden en de grote toernooien zelf worden bovendien uitgezonden door de NOS.

Tenslotte bevestigt de relatieve nieuwkomer SBS6 zijn reputatie als vechtzender door een poging te wagen iets te maken van de eerste divisie en de Amstel Cup (in het pre-commerciële tijdperk de KNVB-beker geheten) tot op heden voor voetballiefhebbers op televisie vooral hinderlijke onderbrekingen van de eredivisie. Het station betaalt per jaar 5 miljoen gulden voor de rechten en zal voor een extra half miljoen gulden ook naamgever worden van de eerste divisie. SBS6-directeur Fons van Westerloo was gisteren op zijn Amsterdamse kantoor al druk in de weer de programmaschema's voor zijn zender aan te passen: ,,We hebben alles omgegooid.'' SBS6 zal door de plotselinge inbreng van het voetbal van de drie gelukkige winnaars het meest van karakter veranderen. Vóór Studio Sport, vertelt Van Westerloo, zal SBS6 op zondagavond om zes uur de eerste divisie in beeld brengen. 's Avonds laat volgt een programma met samenvattingen van de eredivisie (op sublicentiebasis van de NOS overgenomen) en herhalingen van de eerste divisie. Met een nieuw programma, Sport aan de Amstel, zal SBS6 op zaterdag vroeg in de avond kijkers proberen te trekken, terwijl het succesvolle nieuwsprogramma Hart van Nederland dagelijks ook met sport zal worden aangevuld.

Het grootste probleem blijft de rechten van de live- en integrale uitzendingen.

Het komende half jaar mag FilmNet nog het uitzendschema afwerken dat er al lag in de constellatie met Sport7, maar daarna is de situatie volstrekt onduidelijk. Zelfs voor de rest van dit seizoen liggen er nog geen contracten, omdat de drie topclubs - Ajax, PSV en Feyenoord - hun rechten afzonderlijk uitbaten. Nethold (het bedrijf achter FilmNet) zegt bereid te zijn in totaal 3 miljoen gulden voor een half seizoen te betalen. De clubs gingen niet in op het bod van directeur P. Kenninck van Nethold om het bedrag te verdubbelen in ruil voor voor het recht exclusief te mogen onderhandelen over de komende jaren en het recht elke concurrerende aanbieding te matchen. De partijen bleken evenmin bereid zich nu al voor een langere periode vast te leggen. Nethold stelde daarvoor harde eisen: exclusiviteit, de toppers, en maandag en vrijdag als vaste speeldagen. Kenninck zegt dat hij nu volledig rekent op de komst van een superliga met een beperkt aantal eredivisieclubs ,,waar voetbal als sport buitengewoon professioneel wordt behandeld. Doorgaan als afgelopen jaar is uit den boze.''