NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S c h a k e l s

Door een onzer redacteuren
AMSTERDAM, 29 NOV. Een doorstart van de failliete vliegtuigbouwer Fokker met Samsung gaat niet door. Gisteren waren de curatoren van Fokker genoodzaakt de onderhandelingen af te breken nadat vleugelbouwer Shorts had verklaard de produktie van Fokker-vleugels te staken.

,,Het ingediende businessplan van Samsung is daardoor te duur geworden en niet langer bruikbaar'', zegt curator Louis Deterink.

Vanochtend heeft Samsung uit Seoul laten weten alsnog met de curatoren te willen onderhandelen over een overname van Fokker. Maar de kans dat de vliegtuigbouw op Schiphol-Oost alsnog zal worden overgenomen door de Koreanen achtten Nederlandse betrokkenen nihil. De curatoren en minister Wijers (Economische Zaken) sluiten die mogelijkheid evenwel niet helemaal uit. ,,Mocht een nieuwe kandidaat zich melden, dan staat de Nederlandse Staat daarvoor open. Zoniet, dan is liquidatie onvermijdbaar'', zei Wijers. Nieuwe kandidaten worden met het probleem geconfronteerd dat zij door het afhaken van Shorts voor een alternatieve vleugelproduktie moeten zorgen. Fokker zal op Schiphol-Oost tot eind april nog elf vliegtuigen afbouwen die het nog in produktie heeft voor KLM Cityhopper, Vietnamese en Ethiopische luchtvaartmaatschappijen. Het personeel (nu nog 560 mensen) gaat in die periode geleidelijk de poort uit. Daarnaast verliezen volgens ingewijden nog eens 250 tijdelijke werknemers bij Fokker Aerostructures (componentenbouw), dat eigendom is van Stork, hun werk.

De vakbonden reageren diep teleurgesteld op de naderende ondergang van Fokker die ook volgens hen nog nauwelijks is af te wenden. ,,Het is weer als zo vaak bij Fokker, er wordt te laat op situaties geanticipeerd en er zijn in de onderhandelingen te vaak communicatiestoornissen. Dit is heel erg'', aldus P. van Bers van de Industriebond FNV.

Dat Fokker niet doorstart is volgens minister Wijers niet de schuld van Samsung, de curatoren en de Nederlandse overheid. Volgens Wijers en diens onderhandelaar F. Maljers waren Samsung en de Nederlandse partijen dicht bij een akkoord. ,,De onderhandelingen leidden op een haar na tot overeenstemming'', zei Wijers gisteren. Dat dit akkoord op 25 oktober toch niet tot stand kwam komt doordat de Koreaanse overheid Samsung verbood eenzijdig afspraken over Fokker te maken. Andere Koreaanse bedrijven - Hyundai, Daewoo en Korean Air - moesten bij de deal worden betrokken. ,,De Zuidkoreaanse delegatie moest opeens naar twee kanten onderhandelen'', aldus oud-Unilever topman Maljers. ,,Dat heeft de onderhandelingen vertraagd''. Volgens Maljers zijn de Koreanen ,,in geen opzicht unfair geweest''. De Koreanen bleken tot verbazing van Maljers uiteindelijk zelfs bereid om een werkgelegenheidsgarantie van acht jaar, gerekend vanaf 1997, bij Fokker te geven. Dat is drie jaar meer dan de vijf jaar waarom de Nederlandse overheid had gevraagd. Werkgelegenheidsgaranties en geld waren ook volgens minister Wijers niet de knelpunten. probleem. ,,Het was meer de complexiteit om in Korea tot een beslissing te komen.''

De Koreaanse regering had volgens de curatoren nog ,,tenminste een maand'' nodig om een besluit te nemen over een eventuele overname van Fokker. De belangrijkste toeleveranciers van Fokker als Shorts, maar ook Rolls Royce (motoren) en DASA (rompen) kunnen daar niet op wachten. ,,Deadline na deadline is overschreden. Dat kan niet langer'', laat een woordvoerder van Shorts desgevraagd weten.

Shorts heeft historisch een sterke band met Fokker en is zelfs bereid een nieuwe fabrikant voor Fokker-vleugels bij de bouw te assisteren met de technische know-how. Maar daar hangt volgens de curatoren wat Shorts betreft ,,een buitensporig duur prijskaartje aan.''.

Samsung heeft de curatoren al laten weten niet te willen opdraaien voor zulke schadeclaims. Het uitstel heeft het Noordierse bedrijf volgens eigen zeggen al tientallen miljoen guldens gekost waarbij een paar honderd mensen zijn ontslagen.

Op de vraag of het afbreken van de onderhandelingen met Samsung het definitieve einde betekent van Fokker geven de curatoren geen eenduidig antwoord. ,,Het eerlijke en realistische antwoord is ja'', zegt Deterink. ,,Maar als er alsnog een partij komt met een goed onderbouwd businessplan om Fokker over te nemen gaan we weer praten.''

De curatoren zijn voorzichtig om een van de betrokken partijen de schuld te geven van de mislukte onderhandelingen. ,,Wij willen de zwarte piet zeker niet neerleggen bij Samsung. Dat was bereid dit prachtige Fokker-produkt te redden.''

Maljers beschreef gisterenmiddag hoe ,,beteuterd'' de Koreaanse onderhandelaar Byun keek toen hij van de Koreaanse overheid vernam dat hij geen voorlopig contract met de Nederlandse overheid mocht tekenen. ,,Op een gegeven moment zaten we te onderhandelen. Byun ging even telefoneren en kwam paniekerig op mij af. Er is iets vreselijks gebeurd, zei hij. Wij mogen niet alleen kopen, maar moeten met Hyundai, Daewoo en Korean Airways afspraken maken'', aldus Maljers. ,,Byun had met Korea gebeld en had te horen gekregen dat in stemming van de Koreaanse overheid nodig was om een memorandum of understanding te mogen tekenen. Dat was een compleet nieuwe factor.''