NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Zwaarwichtige film over schrijver op festival in Gent

Door HANS BEEREKAMP
GENT, 16 OKT. Bioscoopbezoek is in België van oudsher vanzelfsprekender dan in Nederland. De innovatie van het door megaplextheaters vervangen oude theaterpark is er al jaren geleden begonnen en je kunt er op een zaterdagavond mensen van allerlei leeftijden en milieus in het donker aantreffen. De kracht van het belangrijkste Belgische filmfestival is dan ook dat het een breed publiek aanspreekt. Het festival, dat officieel Internationaal Filmfestival van Vlaanderen - Gent heet, vindt tot en met zaterdag voor de 23ste keer in de hoofdstad van Oost-Vlaanderen plaats.

Het publiek wil er vooral films zien (er gaan er 130 in Belgische première), en heeft geen behoefte aan ontmoetingen met filmmakers, talkshows, verrassende retrospectieven en grensverleggende publicaties. Met enige afgunst op het Rotterdamse festival, waar dat wel gebeurt, laat festivalprogrammeur Walter Provo zulke initiatieven in Gent dan ook achterwege.

Om de 67-jarige Zweedse acteur Max von Sydow in Gent aan het woord te horen, moet je journalist zijn en tijdig een aanvraag voor een interview indienen. Hij speelt de titelrol in Hamsun van Jan Troell, een zwaarwichtige film van twee en een half uur over de laatste zeventien jaar in het leven van de Noorse schrijver en Nobelprijswinnaar in 1920 Knut Hamsun (1859-1952). Von Sydow: ,,In heel Scandinavië is de film een groot succes. De collaboratie van Hamsun met de nazi's heeft ervoor gezorgd dat op zijn naam tot voor kort een taboe rustte. Zijn door haat jegens de Engelsen en een extreem nationalisme ingegeven politieke keuze valt niet goed te praten, maar wel te begrijpen. Het onvermogen nog te kunnen schrijven heeft zeker bijgedragen aan zijn foute keuze. De film, gebaseerd op een controversiële Deense biografie, spreekt voor het eerst over Hamsuns mislukte poging Hitler te beïnvloeden en over de onterechte behandeling van Hamsun na de oorlog. Hij verdiende wel een proces en een veroordeling, maar geen opsluiting in een inrichting als handelingsonbekwaam''.

De programmering is in Gent aan de brave en voorzichtige kant, hetgeen niet wegneemt dat er veel interessante films van andere Europese festivals, soms al eerder dan in Rotterdam, te zien zijn. Een ontdekking is bijvoorbeeld Nervous Energy, geregisseerd door Jean Stewart voor de Schotse BBC. Het is de meest authentieke, genuanceerde film over aids tot nu toe. Zonder ooit larmoyant of heroïsch te worden, laat Stewart zien hoe een aidspatiënt in de steek gelaten wordt door oude vrienden en zijn kleinburgerlijke ouders, die allerlei smoesjes verzinnen omdat ze om begrijpelijke redenen bang zijn en onmacht voelen. De patiënt wordt geestelijk gered door zijn wanhopige, maar moedige vriend (Alfred Molina).

In de marge van het Gentse festival exposeert filmmaker-schilder Peter Greenaway onder het motto 'The Tyranny of the Frame' in Galerie Fortlaan 17 een aantal schilderijen uit verschillende perioden. Afgelopen zaterdag werden de Joseph Plateauprijzen (de Belgische Gouden Kalveren) uitgereikt. Ze gingen op één na (voor Els Dottermans in Antonia) alle naar Le huitième jour van Jaco van Dormael, de al eerder in Cannes onderscheiden film met Downpatiënt Pascal Duquenne en Daniel Auteuil in de hoofdrollen.