NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S c h a k e l s

Door een onzer redacteuren
JERUZALEM, 27 SEPT. Vanmiddag is het bij de Tempelberg in Jeruzalem tot rellen gekomen tussen Palestijnse demonstranten en Israelische veiligheidstroepen. Israelische soldaten bestormden de berg nadat Palestijnse demonstranten stenen hadden gegooid. Gisteren, de bloedigste dag in de bezette gebieden sinds deze in juni 1967 door Israel werden veroverd, vielen bij schietpartijen aan Palestijnse kant 35 en aan Israelische zijde elf doden.

Bij de confrontatie bij de Tempelberg zijn inmiddels twee doden gevallen. Om rellen te voorkomen had de Israelische regering voor alle zekerheid vierduizend man Israelische politie- en grenstroepen naar Jeruzalem gedirigeerd, een record.

De Israelische regering heeft afgelopen nacht na een spoedzitting die zes uur duurde de Palestijnse Bestuursautonomie van Yasser Arafat opgeroepen alle geweld te staken, de Palestijnse bevolking niet langer via radio en televisie op te stoken en zonder voorwaarden met Israel te onderhandelen.

Volgens de Israelische radio heeft het stadsbestuur van Jeruzalem besloten de omstreden tunnel bij de Aqsa-moskee in Oost-Jeruzalem ,,voorlopig'' te sluiten.

De opening van een nieuwe uitgang tot de tunnel, volgens Palestijnen een bedreiging van de islamitische heilige plaatsen in Jeruzalem, was de aanleiding tot felle onlusten tussen Palestijnen en het Israelische leger. De sluiting zou gelden voor christelijke feestdagen en voor weekeinden. De tunnel zou elke vrijdag dichtgaan en dan zondagochtend weer worden geopend.

Inmiddels is een diplomatiek offensief op gang gekomen om een oplossing te vinden voor de crisis. De vijf permanente leden van de Veiligheidsraad (de VS, Rusland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en China) riepen gisteren in een verklaring alle partijen op ,,om alle acties die de huidige situatie hebben verergerd onmiddellijk stop te zetten en te annuleren''. Volgens bronnen bij de volkerenorganisatie werd hiermee impliciet een beroep gedaan op Israel om de omstreden tunnel in Oost-Jeruzalem te sluiten. De Israelische televisie meldde gisteren dat Washington er in bilaterale contacten bij de Israelische regering op aangedrongen had de tunnel onmiddellijk te sluiten. Vanmiddag buigt de Veiligheidsraad zich officieel over de crisis. Diplomaten van Arabische staten spraken gisteren de hoop uit dat de Raad de opening van de nieuwe uitgang tot de tunnel gaat veroordelen. De Verenigde Staten zijn tegenstander van een discussie in de Raad omdat deze, aldus een woordvoerder, , ,toch alleen maar tot retorische debatten zonder einde leidt''. Achter de schermen zou Washington inmiddels werken aan een top tussen de Israelische premier, Netanyahu, en de Palkestijnse leider Arafat over de crisis.

Voor het eerst sinds juni 1967 heeft het Israelische leger tanks in stelling gebracht op wegkruisingen in de bezette gebieden - overigens meer om psychologische dan om andere redenen. Volgens goedgeïnformeerde kringen werd de legerleiding totaal verrast door de snelle verslechtering van de situatie en het grote aantal slachtoffers. Er zijn meer doden aan Palestijnse kant omdat de Israelische militairen kogelvrije vesten dragen, waarover de Palestijnse politie in veel mindere mate beschikt.

Premier Netanyahu deelde de ministers mee dat hij wellicht vandaag of begin komende week naar Kairo gaat om daar Arafat te ontmoeten. Zo'n bijeenkomst, waarbij president Mubarak als bemiddelaar zou optreden, werd eergisteren al voorgesteld door de Amerikaanse regering. Washington vindt wel dat er voordien vooruitgang moet worden geboekt in de kwestie van de onderaardse tunnel in Jeruzalem (de directe aanleiding tot de huidige Palestijns-Israelische oorlog) en over andere kwesties die volgens de Oslo-akkoorden tussen beide partijen reeds lang geregeld hadden moeten zijn. Maar Netanyahu wijst de eisen van 'bevriende mogendheden' van de hand om snel met aanbiedingen te komen, teneinde de gemoederen aan Palestijnse zijde te kalmeren.

De Israelische minister van Defensie, Mordechai, die op zijn beurt weer onder druk staat van de hoogste legerofficieren, stelde tijdens het kabinetsberaad compromissen voor. Daarvan kan geen sprake zijn, reageerde Netanyahu. Hij en andere ministers stellen dat als men nu de Palestijnen het gevoel geeft dat zij gewonnen hebben - na alle geweld over een toeristische tunnel, die principieel niets verandert aan de status van in Jeruzalem - het hek van de dam is. ,,Dan loert de volgende crisis om de hoek - bij elke gelegenheid waar de Palestijnen hun zin niet krijgen.'' Daarom zei minister Ariel Sharon al woensdag, op de dag dat de nieuwe oorlog begon, dat hij er alles aan aan zal doen om 25.000 nieuwe kolonisten in de Golan te vestigen en het aantal joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever drastisch uit te breiden.

Ook Arafat is niet van plan snel toe te geven. Hij staat politiek veel sterker, nu in het binnenland alle kritiek op hem is weggesmolten, en in het buitenland bijna alle kritiek zich op Netanyahu richt. Deze belde vanuit zijn vliegtuig, dat hem voortijdig van Duitsland naar huis bracht, Arafat op om een afspraak met hem te maken. ,,Het is belangrijk elkaar in de ogen te zien, zodat ieder van ons weet wat de bedoelingen van de ander zijn''. Waarop Arafat antwoordde dat Netanyahu maar na zijn landing contact met hem moest opnemen. Hij voegde eraan toe dat een bijeenkomst zinloos was, tenzij Netanyahu met concrete voorstellen kwam om de reeds gemaakte overeenkomsten uit te voeren. Arafat, die naar eigen zeggen tachtig procent van de Palestijnen onder controle heeft, gaf wel via de Palestijnse radio en televisie zijn troepen, die nu door de Israelische legerleiding op 80.000 man worden geschat, opdracht om alleen uit zelfverdediging te schieten. De afgelopen dagen namen met name Strijdkracht 17 (zijn lijfwacht) en de Preventieve Veiligheidsdienst het initiatief bij de schietpartijen.

Nu kunt u ook wonen
in het ultieme
Glazen Huis.

Hier wordt glas toegepast
in haar meest pure vorm,
zelfs de draagconstructie
is van glas.
Klik hier voor
meer informatie.