NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteur HANS WAMMES
REDMOND, 24 SEPT. Het grootste advocatenkantoor van de Verenigde Staten. Zo karakteriseert Mike Murray, hoofd personeelsbeleid met gevoel voor ironie, de juridische afdeling van Microsoft. Ooit werd ze opgetuigd om softwarebedrijf en zijn intellectuele eigendom tegen overvallers te beschermen, tegenwoordig hebben de huisjuristen hun handen ook vol aan klachten, dreigementen en gerechtelijke procedures wegens de dominante positie van Microsoft op de mondiale markt voor standaard-computerprogrammatuur en de agressieve methoden om die te verdedigen.

Vorige week maakte het Amerikaanse ministerie van Justitie bekend opnieuw een onderzoek te zijn begonnen naar het bedrijf, op verdenking van overtreding van de mededingingsregels. De aanzet hiertoe leverde Netscape, een pril softwarebedrijf dat in korte tijd naam en kapitaal maakte met de browser Navigator, momenteel het meest gebruikte 'bladerprogramma' om de weg te kunnen vinden op het immens populaire computernetwerk Internet.

Netscape klaagde bij Justitie dat Microsoft oneigenlijke praktijken toepaste om zijn concurrent van de markt te drukken. Zo zou 's werelds grootste onafhankelijke softwarebedrijf computerfabrikanten, toegangverschaffers tot Internet en andere ondernemingen ,,clandestiene betaling, korting op Windows (Microsofts besturingssysteem voor pc's) of ruimte op het Windows 95-scherm'' bieden. In ruil daarvoor diende ze de toegang voor alternatieve browsers te bemoeilijken ten gunste van Microsofts eigen bladerprogramma Explorer. Microsoft wijst die aantijgingen van de hand.

Wie de huidige marktverdeling beziet, vraagt zich af waarover Netscape zich drukt maakt. Recente schattingen geven Navigator een aandeel op de browser-markt van 85 procent, terwijl Microsoft amper 10 procent bezit. Als de voortekenen niet bedriegen, kan die verhouding echter snel in het voordeel van Microsoft veranderen.

Netscape heeft zijn leidende positie te danken aan het feit dat het als eerste een goed bladerprogramma op de markt had. Maar Microsoft, dat pas dit jaar Explorer introduceerde, haalt zijn achterstand snel in. Vorige maand lanceerden beide bedrijven vrijwel tegelijk versie 3.0 van hun browers, en volgens kenners heeft Microsoft eerdere feilen adequaat ondervangen.

In grote Amerikaanse software-winkels liggen Navigator en Explorer naast elkaar, direct tegenover de ingang. Als beursnoteringen een goede afspiegeling zijn van beider kansen, dan is relevant dat Netscapes koers bijna gehalveerd is ten opzichte van vorig jaar, terwijl die van Microsoft dit jaar met bijna 50 procent steeg. Beleggers geloven dat Microsoft, met zijn overweldigende kapitaal, mankracht en marketing-vaardigheden, elke concurrent de baas kan als het dat verkiest. En het heeft voor Internet gekozen.

Als dag van de waterscheiding geldt 7 december 1995, een datum die binnen Microsoft inmiddels dezelfde mythische proporties heeft aangenomen als 7 december 1941 voor de VS heeft. Als gevolg van de Japanse aanval op de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor raakten de VS rechtstreeks betrokken bij de Tweede Wereldoorlog.

Vierenveertig jaar later besloot Microsoft-topman Bill Gates tot een frontale aanval op Internet, ingeleid door de 'provocaties' van de Netscape-leiding die, geïnspireerd door haar succes, Navigator bestempelde tot voorloper van een nieuw besturingsprogramma dat de hegemonie van Windows zou kraken. Dat was voldoende voor Gates, die zijn positie als rijkste zakenman van de wereld gebouwd heeft op Windows en voorganger MS-DOS, om het roer te wenden.

Van de ene op de andere dag verklaarde hij Internet, dat hij tot dusverre goeddeels negeerde, tot strategisch gebied van de eerste orde. Ruim 1200 software-ontwikkelaars werden terstond ontheven van hun bezigheden en op de ontwikkeling van Internet-software gezet. Gelukkige bijkomstigheid was dat de ontwikkelteams voor het vorig jaar gelanceerde besturingsprogramma Windows 95 beschikbaar waren. De manoeuvre, die een groot deel van de in Redmond voorhanden programmamakers raakte, heeft Gates naast zijn reputatie van whizz-kid en visionair ook een plaats opgeleverd in de managementliteratuur, zeggen kenners van de automatiseringsbranche.

Dat Gates zich laat tot het Net bekende, wordt binnen Microsoft grif toegegeven. ,,Bill maakt ook grote fouten. Hij is God niet'', zegt Mike Murray. ,,We misten Internet aanvankelijk. Te veel met andere dingen bezig. Maar toen het zover was, was Bills antwoord indrukwekkend.''

Dat de ommezwaai voor zo'n groot bedrijf - Microsoft heeft wereldwijd ruim 20.000 werknemers - betrekkelijk soepel is verlopen en nu al vrucht lijkt af te werpen, heeft volgens Murray alles te maken met 'de Microsoft-cultuur'. De personeelsman wijst erop dat de grote dynamiek in de softwaresector dwingt tot maximaal aanpassingsvermogen. Het bedrijf is vertrouwd met reorganisaties, waarbij het accent telkens ligt op het vormen van groepen met een heldere doelstelling en minimale onderlinge afhankelijkheid. Communicatie is, veelal via e-mail, snel en direct; veranderingen worden persoonlijk, niet zelden door Gates zelf, aangekondigd en uitgelegd, waarbij rechtstreeks op confronterende vragen uit het bedrijf wordt gereageerd.