NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteuren KOEN GREVEN en MONIQUE SNOEIJEN
AMSTERDAM, 27 JUNI. De commissie Ververs heeft het publieke omroepbestel niet opgeblazen. Maar de omroepvereniging die het in 2000 niet voor elkaar krijgt om in omroepverkiezingen de gunst van de kiezer te winnen, verdwijnt alsnog. ,,Die omroep heeft dan blijkbaar geen wortel in de samenleving'', zegt M. Ververs, oud-topman van Wolters Kluwer, D66'er en - voordat hij zitting nam in de commissie - vice-voorzitter van de Nederlandse Programma Stichting (NPS). ,,Als het hele plan van de omroepverkiezingen niet slaagt, dan is dat het einde van de publieke omroep zoals we die nu kennen. Dan moet je wel naar één nationale omroep toe.'' Gisteren presenteerde de commissie Ververs het rapport 'Terug naar het Publiek' over de taak en functie van het pubieke omroepbestel in de volgende eeuw. Behalve het instellen van omroepverkiezingen, adviseert de commissie de huidige overkoepelende organisatie NOS te vervangen door een veel kleiner centraal orgaan. Maar op een heleboel brandende vragen uit Hilversum gaf Ververs in het rapport geen antwoord. Zo moeten de omroepen bijvoorbeeld maar onderling uitmaken of de EO wel of niet met de andere christelijke omroepen op één net moet komen. ,,Ons rapport is geen kookboek waar je kant en klare recepten uit kunt plukken.''

Waarom is er gekozen voor omroepverkiezingen?

,,Ik betaal honderdtachtig gulden per jaar aan omroepbijdrage. Mag ik daar dan misschien ook iets over te zeggen hebben? Als je de burger niets vraagt, neemt de onverschilligheid toe. Je moet hem erbij betrekken. Daar zit een opvoedend element in. We besluiten toch ook met zijn allen waar de HSL-lijn moet lopen en hoe groot Schiphol wordt. Dan moeten mensen toch ook mee kunnen beslissen over de publieke omroep?

Een typische D66-gedachte.

,,Ja. Mag het?''

De omroepen proberen nu per net samen te werken. Zullen ze dat ook doen als ze in verkiezingstijd de gunst van de kiezer moeten verdienen?

,,Met de verkiezingen kunnen ze toch ook een lijstverbinding aangaan.''

Maar wat als de omroepen de kiesdrempel niet halen? Uit een gisteren gehouden enqute bleek onder meer dat de EO, KRO en NCRV geen tien procent van de stemmen zullen halen.

,,Heeft niemand dan ooit gedacht aan een christelijke associatie? Dat kan toch niet zo moeilijk zijn - dat zeg ik als vrijzinnig christen. De omroepen zullen er alles aan doen om in het bestel te blijven. Op een gegeven moment moeten ze gaan fuseren. Als de verkiezingen niet blijken te werken dan is er geen grondslag voor een publiek bestel. Dan is het over.''

Wat is er mis met de rol van de NOS?

,,De rol van de NOS is onduidelijk. Zijn ze nu wel of niet een overkoepelende organisatie? Het voorstel voor de nieuwe opzet van Radio 1 is bijvoorbeeld door het NOS-bestuur aangenomen met doorslaggevende stemmen van de kroonleden, terwijl de meeste A-omroepen tegen waren. Kun je dan spreken van gezamenlijkheid? Dat wrikt dus. We willen de NOS vervangen door een strakke organisatie die niet meer dan tien miljoen gulden mag kosten. Wat de NOS nu besteedt? Als het u lukt om de financiële gegevens op een rijtje te zetten, ben ik u zeer dankbaar. Maar het gaat daar in ieder geval om vele tientallen miljoenen guldens.''

Sport is volgens u ook een taak van de publieke omroep. Maar welke individuele omroep heeft na 2000 nog geld om bijvoorbeeld de rechten van voetbalwedstrijden te kopen?

,,Geen enkele, denk ik. Ik zou de omroepen aanraden om een gezamenlijke sportdochter op te richten. Dat is wel zo fair.''

Eensgezindheid is niet Hilversums sterkste kant. Waarom zullen ze het in een nieuw op te richten programmaraad wel onderling eens worden?

,,In een voetbalteam is het individuele lid ook ondergeschikt aan de eenheid van het team. Om dat in te zien is bij de publieke omroep een cultuuromslag nodig. Dat gaat natuurlijk niet van de ene op de andere dag. Maar als ze er samen niet uitkomen, dan zal de SON (Stichting Omroep Nederland, de nieuw op te richten centrale organisatie voor de publieke omroep, red.) ingrijpen. Dat is dus een stok achter de deur.''

Nu het werk voor de commissie erop zit wil Ververs zijn functie als vice-voorzitter van de NPS weer oppakken. Dezelfde NPS waar, volgens zijn rapport, in de huidige vorm geen plaats meer voor is. ,,Het zal me moeite kosten om de medewerkers straks aan te kijken'', zegt hij. ,,Maar we kunnen toch niet meer met droge ogen blijven volhouden dat de NPS een worteling in de samenleving heeft?''