NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

HET CDA IS ER weer, sterker nog, het CDA gaat er weer voor. Met dit imitatiejargon van deze tijd heeft de partij het afgelopen weekeinde de discussie afgerond over het rapport "Nieuwe wegen, vaste waarden'. Een rapport dat was bedoeld als principiële bezinning op wat het CDA de komende vijftien jaar wil. Een wat platvloerser en minder hardop uitgesproken overweging was dat de christen-democraten na hun verkiezingsechec van twee jaar geleden en de daaropvolgende verscheurende discussie over de schuldvraag behoefte hadden aan afleiding. Een debat over de koers op lange termijn is in de politiek dan een beproefde methode.

Nu het rapport is vastgesteld, kan worden geconstateerd dat de inhoud niet het eerste probleem is binnen het CDA. Met een veelzeggende "Albanese meerderheid' _ niemand stemde tegen _ aanvaardde het CDA het rapport dat werd opgesteld onder leiding van oud-Europees Commissaris Andriessen. De plaats van de partij in het politieke krachtenveld, midden in het grote midden, is hiermee herbevestigd.

Kenmerkend was de discussie over het minimumloon, het enige onderwerp waarover het CDA echt verdeeld was. Het aanvankelijke voorstel om dit af te schaffen is in de definitieve tekst niet terug te vinden. De partij vond zich op het compromis dat werkgevers en werknemers de mogelijkheid moeten krijgen afspraken te maken over banen die betaald worden onder het minimumloon. Het wettelijk minimumloon als zodanig blijft bestaan. Kortom, een vorm van gedoogbeleid waarmee het CDA als regeringspartij vroeger wel raad wist maar waarmee het tegenwoordig bij veel onderwerpen zoveel moeite heeft.

WANT ALS ER al sprake is van veranderd denken bij het CDA dan moet dit vooral in het klimaat van waarden en normen worden gezocht. Op dit terrein kiest het CDA met Nieuwe wegen voor een uitgesproken en tevens strenge overheid. In zekere zin ontwikkelt zich hierdoor de oude scheidslijn van begin deze eeuw tussen de normatieve christen-democraten aan de ene kant en de "libertairen' aan de andere kant. Dat wil zeggen: op papier. Een consequent doortrekken van deze gedachtengang in het dagelijks politiek handelen zou voor het CDA pas werkelijk een breuk met het verleden betekenen. De kracht van de partij is immers de inhoudelijke souplesse geweest, waardoor men zich altijd van een maatschappelijke centrumpositie en daaraan gekoppeld een plaats in het bestuur verzekerd wist. Bovendien is het de vraag of het CDA werkelijk eensgezind is als het gaat om het in praktische voorstellen vertalen van het ,,waardenvolle overheidsbeleid''. De brede volkspartij die het CDA wil zijn, kan zich nu eenmaal in tegenstelling tot de kleine christelijke partijen niet al te veel strengheid in de leer veroorloven.

DE BESCHOUWENDE fase is nu voor het CDA achter de rug. Met de verkiezingen die geleidelijk in zicht komen, breekt voor de partij een belangrijke periode aan. Duidelijk zal moeten worden of de klap die de kiezer in 1994 uitdeelde, eenmalig is geweest of niet. Vergeleken met de gouden jaren van Lubbers blijven de peilingen voor het CDA pijnlijk uitvallen.

Ook het CDA dient rekening te houden met een slinkend vast electoraat en een steeds groter vlottend bestand. Het betekent dat de persoon van de partijleider een zeer belangrijke rol speelt. Uitgerekend op dit punt verkeert het CDA, in tegenstelling tot de PvdA en de VVD, met een aanzienlijk probleem. Heerma is weliswaar fractievoorzitter, maar of hij over twee jaar ook lijsttrekker zal zijn, is allerminst zeker. De persoon van de lijsttrekker blijft de partij zodoende _ het bleek afgelopen zaterdag openlijk _ bezighouden en daarmee ook de buitenwacht. Onduidelijkheid over de leiding gaat ten koste van de kracht van een partij. Hoe langer die onduidelijkheid blijft bestaan, hoe manifester het probleem wordt. Het CDA "gáát ervoor'. Maar met wie?

Alleen dit hoofdredactionele commentaar verwoordt de mening van de krant