O P I N I E
|
NIEUWSSELECTIE
|
H O O F D A R T I K E L :
Doormodderen IS DIT DAN HET einde van het vredesproces in het Midden-Oosten? In de verkiezingsretoriek is de strijd om het Israelische premierschap tussen Shimon Peres en Benjamin Netanyahu direct gekoppeld aan voortzetting dan wel ondergang van het vredesproces. Onder anderen de Amerikaanse president Clinton mengde zich deze week in die zin in de verkiezingen, en hij vond daarin een onwaarschijnlijke bondgenoot in de Syrische minister van Buitenlandse Zaken. Benjamin Netanyahu heeft, volgens voorlopige uitslagen, niettemin het premierschap gewonnen - nèt. Maar dat feit op zich vormt niet de belangrijkste bedreiging van het vredesproces. Niet alleen heeft hij zelf voortdurend onderstreept geen reden of verlangen te hebben het diplomatiek proces af te breken - andere accenten waren aan de orde, vertraging, pesterijen misschien, maar geen breuk. Hij is daartoe ook nauwelijks in de gelegenheid: ook Netanyahu heeft immers te maken met de Verenigde Staten, de belangrijkste geldschieter van Israel, de enig overgebleven supermogendheid, en die schrijven vrede voor. Ook Netanyahu's Israel ligt in het Midden-Oosten en moet rekening houden met zijn buren. Ook Netanyahu wil geen intifadah, laat staan de Gazastrook, terug. Veel Palestijnen zagen hem zelfs als niet-onaantrekkelijk alternatief voor Peres, die in het Westen wel als enige hoeder van de vrede wordt gezien, maar in het Midden-Oosten ook als zwak en onberekenbaar. ER IS EEN HEEL andere bedreiging voor het vredesproces ontstaan (en voor de Israelische politiek in het algemeen). Netanyahu's Likudpartij heeft zoveel zetels verloren dat er een legertje coalitiepartners moet worden gevonden om te kunnen regeren, even afgezien van de mogelijkheid van een 'nationale regering' met Peres' Arbeidspartij. Coalitiepartners in Israel plegen hun huid zeer duur te verkopen. Potentiële bondgenoten zullen hun particuliere hobby's uitleven, en het is duidelijk dat daarmee een periode van instabiliteit en stagnatie is aangebroken. Daarbij vertoont Netanyahu's eigen achterban ook nog vele schakeringen, van compromisloos ultra-rechts tot bijna duifachtige toegevendheid. Peres, de eeuwige verliezer, lijkt ditmaal mede te zijn afgestraft voor zijn krampachtige flirt met de rechtse kiezers. Met de mond stelde hij zijn vrede tegenover stagnatie onder Likud; maar zijn daden wezen in een andere richting. De Palestijnen heeft hij maandenlang hermetisch opgesloten gehouden in hun autonomie, uit angst dat een nieuwe aanslag vanuit een extremistische minderheid hem de verkiezingen zou kosten. Katjoesja-raketaanvallen op Noord-Israel strafte hij af met een lucht- en artillerieoffensief tegen Libanon dat hem de Arabische steun kostte maar Israel niets opleverde. De beloofde terugtrekking van het Israelische leger uit Hebron werd uitgesteld. Met vrede had het allemaal weinig te maken. VELE KIEZERS blijken zich te hebben teruggetrokken op hun eigen plek, op hun eigen groepsbelangen. Voor veel Israeliërs stond vrede op het tweede plan. Het wordt voorlopig doormodderen in het Midden-Oosten.
Alleen dit hoofdredactionele commentaar verwoordt de mening van de krant
|
NRC Webpagina's
30 MEI 1996
|
Bovenkant pagina |