Door Jaap Bloembergen
De Tour de France is niet alleen een strijd over verboden middelen, maar ook het succesverhaal van de Raborenners Leon van Bon en Michael Boogerd. Ploegleider Theo de Rooy beleeft mooie tijden in de volgwagen. Maar de euforie wordt elke dag getemperd door de feiten en geruchten over doping. ,,Het is een tragedie.''

Theo de Rooy: ,,De Disco is veel gevaarlijker dan de wielersport." (Foto Cor Vos)

De gemaakte afspraak met Cees Priem kon donderdagmiddag niet doorgaan. De ploegleider van TVM werd op dat moment al enkele uren verhoord door de Franse politie over vermeende dopingpraktijken bij de Nederlandse wielerformatie. De vrije dag in de Tour de France is daarentegen voor de renners en begeleiders van Rabobank een ontspannen dag, zonder de hectiek van dopinggeruchten en ondervraagde medewerkers. Op een paar kilometer van het crisiscentrum bij TVM vermaken de Rabo's zich met mobiel telefoneren en met het gooien van water naar een radioverslaggever. Ploegleider Theo de Rooy heeft op deze warme donderdagmiddag wel alle tijd voor een vraaggesprek. ,,Ik vind het wel lekker rustig zo.''

De Rooy vertelt over de warme gevoelens die zijn renners koesteren voor hun collega's bij TVM. De Nederlandse wielerprofs zijn solidair. ,,Die affaire hakt er aardig in bij onze jongens'', zegt De Rooy. ,,Ze praten er veel over. Ze kennen die andere jongens door en door. Ze wonen bij elkaar om de hoek. Ze trainen samen. Vind je het gek dat ze meeleven?''

Maar in hoeverre voelt de ploegleider van Rabobank zich betrokken bij zijn collega van TVM? Heeft De Rooy contact gehad met Priem, voordat deze donderdagmorgen werd aangehouden door de Franse rechercheurs? ,,Ik heb nooit veel contact met Cees gehad, waarom nu dan wel? Ik zou niet weten wat ik tegen hem had moeten zeggen. We liggen elkaar niet en zeggen alleen goeiedag als we elkaar ergens tegenkomen. Gek eigenlijk, we hebben notabene nog een jaar samen gekoerst bij TI Raleigh, in mijn eerste jaar als beroepsrenner. Toen hadden we ook weinig contact.''

Hoewel de renners van Rabobank meeleven met de renners van TVM, is de concentratie van de oranje brigade niet verstoord. ,,De meeste renners lezen geen Frans en dat is in dit geval een voordeel'', zegt de ploegleider die vijftalig is opgeleid. ,,Die gasten hebben hun handen vol aan de inspanningen die ze moeten leveren. De problematiek van de wielersport glijdt langs hun bezwete lichaam weg. Zoals alle ellende in de wereld niet aan de renners besteed is. Wat dacht je: harken in de bergen bij een temperatuur van veertig graden en dan een leuke discussie beginnen. Doe niet zo naïef.''

Ongeacht de problematische verhoudingen tussen de twee ploegleiders is de onderlinge sfeer tussen TVM en Rabobank behoorlijk verbeterd. Voor het begin van de Tour hielden de twee sponsors een gezamenlijke persconferentie. Toen Jeroen Blijlevens van TVM de massasprint in Cholet won, werd hij gefeliciteerd door de Nederlandse renners van Rabobank. Andersom kreeg Leon van Bon gelukwensen toen hij een ritzege behaalde in Pau. En de goede uitslagen van Michael Boogerd in de Pyreneeën leidden tot algemene euforie.

,,We moeten met elkaar het Nederlandse cyclisme overeind helpen'', zegt De Rooy. ,,Daarom is de affaire met TVM ook voor ons een heel vervelende zaak, om het zacht uit te drukken. Deze affaires raken de hele wielersport, nationaal en internationaal. Het is een tragedie voor de mondiale sportwereld. Want niemand zal toch geloven dat gebruik van EPO tot wielrennen beperkt blijft. Reken maar dat andere duursporten nog aan de beurt komen bij justitie.''

De Rooy voelt zich ,,persoonlijk beledigd'' door alle feiten en alle geruchten in de Tour. ,,Ik maak deel uit van deze sport, heel simpel. Ik zit middenin een orkaan die eindeloos voortraast. Op dit moment kunnen wie die orkaan niet stoppen. We zitten in de hectiek van de Tour, alle ploegen zijn met hun eigen sores bezig. Na de Tour is er tijd voor bezinning. Dan moeten we de koppen bij elkaar steken.''

Hij steunt de verscherpte regelgeving van de internationale wielrenunie (UCI). Er komen vanaf volgend seizoen meer gezondheidscontroles, die dopingcontroles uiteindelijk overbodig moeten maken. De renners worden voor de koers op de hematocrietwaarde van het bloed gecontroleerd. ,,Wielrennen is een zware, menselijke inspanning - ik praat niet graag over onmenselijke inspanningen - die uiterst zorgvuldig moet worden begeleid. We moeten niet dagdromem over een maatschappij zonder verbetering van prestaties. De ene mens wil altijd sneller zijn dan de ander. Het publiek stelt die eis. Kijk maar naar de Tour; het staat elke dag zwart van de mensen.''

De Rooy beweert dat bij Rabobank geen verboden of levensbedreigende middelen worden gebruikt. Zoals Priem vorige week beweerde dat TVM ethische normen hanteert. De Rooy verwijst naar het beleid van de sponsor, die de geldkraan onmiddellijk zal dichtdraaien als er bij Rabobank wordt gerommeld met doping. ,,Wij stellen de hoogste eisen aan het personeel. Elke arts en elke soigneur heeft een vast salaris en een officiële licentie. Wij weten wat voor vlees we in de kuip hebben. Bij sommige ploegen heb ik mijn twijfels of ze garant kunnen staan voor een legale werkwijze. Daar is het net een duiventil in de begeleidingssfeer. Verzorgers komen en gaan. Artsen komen en gaan. Niet erg professioneel.''

Over de werkwijze van ploegarts Geert Leiners is de ploegleider van Rabobank zeer lovend. De Rooy had als coureur bij Panasonic goede ervaringen met de Belgische dokter. ,,Ik kende hem uit de periode bij Peter Post. Hij weet heel veel van wielrennen en heel veel van inspanningsfysiologie. Wij geven hem de ruimte om met de renners te werken. Wie ben ik om me daarin te mengen. Ik heb niks met de medische begeleiding te maken.''

De Rooy herinnert aan enkele nare ervaringen in de periode dat hij zelf nog op de fiets zat. Hij was in de jaren zeventig en tachtig een verdienstelijke coureur - geen knecht en geen kopman - een renner die overal zijn graantje meepikte. ,,In mijn tijd waren er nog geen dokters in het spel. Toen hadden de verzorgers de vrije hand. Bij sommigen had je een goed gevoel. Bij anderen wat minder. Ik wist altijd wat er met mijn lichaam gebeurde. Als ik de boel niet vertrouwde, had ik maar één motto: aan mijn lijf geen polonaise.''

Hij wijst op de verantwoordelijkheid van de renners. ,,In deze sport moet iedereen zijn eigen weg zoeken. Ze zijn allemaal 21 jaar of ouder en naar mijn weten ben je dan een volwassen burger. De renners blijven verantwoordelijk voor hun eigen lichaam. De 'intelligentia' selecteert zich vanzelf. Daarom werken wij heel graag met renners die een eigen mening hebben. Als ploegleider ga ik graag de discussie aan, hoewel sommige mensen zeggen dat ik autoritair ben. Ik ben misschien stug en een beetje nerveus achter het stuur, maar ik zal altijd anderen raadplegen voordat ik een belangrijk besluit neem.''

De Rooy waakt als een vader over zijn renners, zoals hij thuis als een pater familias over zijn kinderen waakt. Hij maakt een vergelijking tussen doping in de sport en doping in de maatschappij. ,,Mijn dochter van vijftien gaat een keer per maand naar de disco in Losser. Daar is de drugshandel wijdverbreid. Als ik hoor dat de dealers bij die disco na verhoor weer op vrije voeten lopen, kan ik daar de hele nacht van wakker liggen. Daarom zeg ik altijd: als mijn zoon van dertien morgen een wielerlicentie aanvraagt, zal ik hem niets in de weg leggen. De disco is veel gevaarlijker dan de wielersport.''

Aan het eind van het gesprek is er nog even tijd om over de goede prestaties van Leon van Bon (26) en Michael Boogerd (26) te praten. Twee jonge exponenten uit de eigen opleiding, twee karaktervolle renners die de wederopleving van het Nederlandse cyclisme belichamen. Van Bon won afgelopen maandag de vlakke etappe naar Pau. Boogerd behoorde dinsdag en woensdag tot de uitblinkers in de Pyreneeën. De Rooy beleefde zijn finest hours in de volgwagen.

,,Jarenlang heb ik in het midden van het peloton moeten rijden. Kun je je voorstellen wat ik voelde toen die rood-witte-blauwe trui van Boogerd in het voorste gelid zichtbaar was. Voor de sponsor waren die televisiebeelden heel lucratief. Voor de ploegleider was het kicken geblazen. Ik heb daar heel intens van genoten. De droom is uitgekomen. We hebben weer een Nederlandse ronderenner van internationaal niveau.''

De Rooy roemt het eigenzinnige karakter van Van Bon, een renner voor eendaagse wedstrijden en vlakke etappes in een grote ronde. ,,Leon komt afstandelijk over, maar hij weet heel goed waarmee hij bezig is. Het enige probleem is zijn blessureleed. Op belangrijke momenten krijgt hij kwaaltjes. Er zit bij hem nooit een soepele lijn in de seizoensopbouw. Zijn prestatiecurve is daardoor nog te wisselvallig. Kun je nagaan wat er voor die knaap nog in het verschiet ligt. Derde bij het WK, ritzeges in de Tour en de Vuelta, allemaal zonder een perfecte voorbereiding.''

Pratend over Boogerd komt de ploegleider superlatieven tekort. ,,Hij heeft wél een perfecte seizoensbelasting. In fysiek opzicht heeft Michael zich heel sterk ontwikkeld. Hij krijgt een steeds grotere motor. Hij wordt steeds beter in tijdritten en zware bergetappes. En zijn temperament raakt steeds beter in evenwicht. Een goede ronderenner kent zijn sterke en zijn zwakke eigenschappen. In het verleden koos Michael nog wel eens het verkeerde moment. Nu is hij geduldiger. Hij springt niet meer mee bij elke ontsnapping.''

Boogerd moet zich in de Tour richten op een goed klassement, volgens het strijdplan van De Rooy. Een ritzege is dit jaar minder belangrijk. ,,Als je bergop constant mee van voren bent, kom je ook genoeg in beeld van de camera. Bovendien verwacht ik niet dat Jan Ullrich onze kopman zo gemakkelijk laat gaan. Michael heeft respect opgebouwd in het peloton. Wie weet kan hij dat respect omzeten in bewondering. Hij heeft drie minuten achterstand op de gele trui. In theorie kunnen wij nog steeds de Tour winnen. Niets is onmogelijk, zoveel hebben de eerste twee weken wel geleerd. Wie had in Dublin gedacht dat de Tour zo erg door het slijk zou worden gehaald? Geen sterveling.''