Martin Bruin (50) combineert zijn werk in het Holland Casino met zijn hobby in de Tour de France. Als juryvoorzitter is hij verantwoordelijk voor een reglementair koersverloop. Over strips, pakken en rugnummers.

Door onze redacteur JAAP BLOEMBERGEN

Martin Bruin: "Zie mij maar als rechter van dienst". (Foto Cor Vos)

LORIENT, 15 JULI. Het verhaal van de strippakken was ook het verhaal van Martin Bruin. De Nederlandse official had aanvankelijk geen problemen met de noviteit van TVM en Telekom. Een dag later besloot hij tot een verbod, om dezelfde avond nog een halfslachtige maatregel te nemen. De pakken mochten wel, de strips niet. Op voorspraak van de grote wielerbazen in Lausanne, waar het hoofdkantoor van de UCI is gevestigd. Een paar dagen na alle commotie is Bruin zich van geen kwaad bewust.

,,Waarom zou ik geen ruggespraak mogen houden? Ik heb de regels niet uitgevonden. Je komt altijd voor verrassingen te staan. Vorig jaar hadden we opeens die 'zwaanfietsen' van Pinarello. Mooie dingen, maar een driehoek in het frame was niet te ontdekken. Daarom waren ze in strijd met de regels. Jammer voor de uitvinders. Wij reageren op de wetenschap en niet andersom.''

'Juryleden zijn mierenneukers', luidt een veelgehoorde klacht in het peloton. De renners mogen niet plassen in de buurt van een grote supportersschare, ze mogen zelfs geen zelfgemaakte rugnummers dragen, zoals de renners van Festina hadden geprobeerd. Zij kregen ieder een boete van vijftig Zwitserse francs. Kinderachtig? Volgens Bruin zijn de regels niet strenger dan nodig. ,,Ik handel naar eigen inzicht en probeer de renners zoveel mogelijk van tevoren op de hoogte te stellen. Ik prik liever niemand in de rug. Waarom meteen een straf uitdelen als het eerst met een waarschuwing kan? Iedereen heeft de mogelijkheid om protest aan te tekenen. We leven gelukkig in een democratie. Beschouw mij maar als een rechter van dienst.''

Als tiener had Bruin weinig talent op de fiets. Hij had zijn lengte tegen, dezelfde lengte die hem nu zo goed van pas komt. ,,Ik kom met die grijze kuif inderdaad een heel eind uit het dak van de auto.'' Toen zijn boezemvriend Bert Pronk bij een paar koersen onterecht was bestraft, besloot de jonge Bruin zelf scheidsrechter te worden. Hij meldde zich aan bij de KNWU en werd regionaal jurylid, later ook op nationaal niveau. Na 25 jaar heeft hij zich opgewerkt tot internationaal waarnemer, met als bekroning zijn benoeming tot wedstrijdleider in de Tour de France. ,,Dat was even met de ogen knipperen. Zoveel mensen komen niet voor die functie in aanmerking. Aan de ander kant: volgend jaar zit er weer een ander op deze stoel. Zo nuchter moet je ook zijn.''

Bruin wijdt gemiddeld 120 dagen per jaar aan zijn ,,uit de hand gelopen hobby''. In de resterende tijd werkt hij parttime in het Holland Casino. Als chef van de zaal heeft hij dezelfde taak als in de Tour. ,,Ik moet meningsverschillen in goede banen leiden en af en toe impopulaire maatregelen nemen. Vrienden maken doe ik ergens anders.'' Zijn promotie tot voorzitter van de jury was niet alleen voor Bruin een verrassing. De meeste renners van TVM hebben het bericht vol ongeloof aangehoord. Vorig jaar was Bruin verantwoordelijk voor de deklassering van Bart Voskamp, die in de eindsprint met de Duitser Heppner een paar centimeter van zijn lijn afweek. Beide renners werden bestraft. Voskamp noemde Bruin 'een onnozele nietsnut'. De TVM-renner liep extra inkomsten mis in de criteria die volgden op de Tour. Bruin heeft naar eigen zeggen ,,zonder oranje bril'' gehandeld. ,,Objectiviteit is bij mij een elementaire zaak. Mijn buurjongen zou de wedstrijd ook niet cadeau krijgen.''

Bruin is een jaar later nog steeds overtuigd van zijn gelijk, maar hij erkent dat een wedstrijdcommissaris in de Tour vele ogen te kort komt. Vooral in de bergetappes wordt geduwd en gesjoemeld. ,,Voetbal speelt zich af op een veld van honderd bij vijftig meter. Maar een Pyreneeenrit telt tientallen kilometers waar onreglementaire dingen kunnen gebeuren. Wij hebben nog niet eens genoeg aan vijftig commissarissen. Hoe kunnen vier heren alle rotzooi in de gaten houden?''

In de Tour maakt Bruin gebruik van vertraagde televisiebeelden die in sommige gevallen wel tien keer achter elkaar worden afgedraaid. In de Ronde van Midden-Zeeland, waar nauwelijks camera's zijn, is een onreglementaire actie veel lastiger te beoordelen. ,,Daar ziet geen mens dat Jantje in de berm aan het plassen is of Pietje even aan de ploegleiderswagen hangt. Dat is pas lastig werken! Eigenlijk is de Tour een makkie, als je tenminste stressbestendig bent.''

In de hectiek van de Tour blijft het Nederlandse jurylid opvallend rustig. Vlak voor de start maakt hij een praatje met bekenden en onbekenden. Hij regelt vrijkaartjes en gaat met mensen op de foto. Vergeleken met de opgefokte Franse officials laat hij zich niet gek maken. ,,Gezonde spanning hoort erbij. Maar dat is nog geen reden om je sappel te maken.''