Dossier Telecom

Nieuws

Achtergrond

Telecomaanbieders

Discussie

Cahier veiling mobiele-telefoniefrequenties

Organogram van de Nederlandse telecomsector

Links

Reacties

KPN doet volgende maand een groot beroep op de kapitaalmarkt. Om zijn vermogenspositie te verbeteren moet het expansieve telecomconcern ook nog veel tafelzilver slijten.

Door onze redacteur MICHIEL VAN NIEUWSTADT

AMSTERDAM, 17 OKT. Het stormt, maar KPN moet naar buiten. Het telecombedrijf lichtte gisteren de voor november geplande uitgifte toe van nieuwe aandelen en converteerbare obligaties, in aandelen verwisselbare leningen. De emissie, KPN's eerste in vijf jaar, valt samen met een belabberd beursklimaat, in het bijzonder voor telecombedrijven. France Telecom besloot afgelopen vrijdag nog de beursgang van de mobiele dochter Orange uit te stellen tot op zijn vroegst begin volgend jaar.

Veel keus heeft KPN niet, gezien de zware verplichtingen die het op zich heeft genomen door overnames (het Duitse E-Plus) en de verwerving van licenties voor snelle mobiele netwerken (in Duitsland, Engeland, Nederland en straks misschien België). Natuurlijk stelde bestuursvoorzitter P. Smits gisteren op een persconferentie dat uitstel van de emissie niet het einde van de wereld zou zijn. "Mocht de hemel naar beneden komen", zei hij, "dan heeft KPN nog de mogelijkheid de financiering langs andere weg te borgen." Hoe dat noodscenario er precies uitziet wilde Smits niet zeggen.

Zelfs een geslaagde emissie helpt het telecomconcern niet meteen uit de brand. Evenals British Telecom en Deutsche Telekom ligt KPN onder vuur van kredietbeoordelaars als Moody's en Standard and Poor's. Belangrijk verschil is dat het Nederlandse bedrijf veel kleiner is dan deze Europese concurrenten.

Tot veler verrassing slaagde KPN er vorig jaar in het Duitse E-Plus over te nemen. Vooral daarom sloeg begin dit jaar de scepsis over KPN's kansen op het internationale podium om in euforie, zo erkende financieel specialist T. ten Velde van KPN gisteren na afloop van de persconferentie. Een sterk oplopende koers was het gevolg.

Dezer dagen is het telecombedrijf terug bij af. De in mei 1999 ingezette groeistrategie lijkt geslaagd. KPN heeft inmiddels meer abonnees in Duitsland dan in Nederland. Maar nu vragen beleggers zich af of KPN het wel vol kan houden in de telecomelite, zeker nu de financiële soliditeit van veel grotere telecombedrijven ook in twijfel wordt getrokken. Wat moet KPN doen om kredietbeoordelaars te paaien? Volgens Smits streeft het telecombedrijf op middellange termijn naar een plaatsje in de categorie AA-. Een belangrijke maatstaf voor deze kwalificatie is, aldus Ten Velde, dat de nettoschulden (schulden minus geld in kas) niet meer dan drie tot vier keer zo groot zijn als het brutoresultaat voor rente en afschrijvingen (de zogeheten Ebitda). Om dat te realiseren, erkent Ten Velde, zit KPN "eind van het jaar een beetje klem". De meest directe oplossing is de verkoop van deelnemingen. Hieraan zal KPN niet ontkomen. Verkoop van minderheidsparticipaties heeft een gunstig effect op de genoemde ratio, legt Ten Velde uit. De inkomstenstroom uit deze participaties telt immers niet mee in de Ebitda (want die wordt niet geconsolideerd), terwijl door verkoop wel de schulden dalen.

Met de reductie van activiteiten in China en India heeft KPN een begin gemaakt. En er zijn legio andere mogelijkheden. Het Franse Orange heeft belangstelling voor het Ierse Eircom, een mobiele-telefoniebedrijf dat al ruim een half jaar te koop staat. Ook de KPN-belangen in Oost-Europa staan in de etalage. En het belang in het Indonesische PT Telkomsel is een geïsoleerde participatie in Azië.

Op zoek naar meer desinvesteringen verwijst Ten Velde naar het uitgangspunt dat participaties de deur uitgaan als er geen uitzicht is op een controlerend belang (meer dan 50 procent van de aandelen). Op basis daarvan zou zelfs het belang in het Belgische KPN Orange verkocht kunnen worden aan France Telecom. In België staat een in potentie dure veiling van mobiele frequenties voor de deur. De naam KPN Orange is volgens Smits "een haar in de soep" van France Telecom, dat de naam Orange als mondiaal merk voor mobiele telefonie wil doorvoeren. "Wij zitten daar buitengewoon relaxed aan de tafel", aldus Smits.

In Duitsland zou KPN geholpen zijn met een sterke partner die kan delen in kosten van de mobiele vergunning voor een UMTS-net en hoge investeringen die nodig zijn bij onze oosterburen. KPN staat open voor een partner die Hutchison Whampoa in Duitsland kan vervangen, zo maakte Ten Velde gisteren duidelijk na afloop van de persconferentie.

En daar houdt het niet op. Ten Velde spreekt van "schatten die in de KPN-organisatie verborgen zitten". Hij wil niet in detail treden, maar wijst erop dat bijvoorbeeld de computercentra en het vastgoedbezit een grote waarde vertegenwoordigen die voor beleggers niet direct zichtbaar is.