INHOUD 
 HOOFDLIJNEN 
 CIJFERS & GRAFIEKEN 
 DEPARTEMENTEN 
 ARTIKELEN 
 TROONREDE 
 LINKS 

Nederlanders doen graag boodschappen na zessen - velen liever niet op zondag - en ze zijn blij dat de makelaars bij de koop of verkoop van hun huis niet meer gebonden zijn aan vaste tarieven. Anders gezegd, de Nederlandse bevolking lijkt tevreden over de zogeheten 'deregulering' door het ministerie van Economische Zaken.

Deregulering, waaronder de liberalisering van de sluitingstijden en de makelaarstarieven vallen, is de laatste jaren een belangrijke pijler van het economisch beleid. Meer nog dan zijn voorgangers heeft minister Wijers (Economische Zaken) zichzelf geafficheerd als kampioen van de deregulering, waarvan de verruiming van de winkelopeningstijden het meeste stof heeft doen opwaaien. Voor deze begroting heeft Wijers een enquête laten uitvoeren naar de bekendheid en waardering van dit beleid bij de burgers en het bedrijfsleven.

Meer dan de helft van de Nederlanders doet boodschappen in de avonduren en waardeert dit met bijna een zeven. Van de koopzondag maakt nog geen derde gebruik en de waardering is nog geen zes. ,,Daarbij is de verdeeldheid in Nederland goed zichtbaar, want 36 procent is heel positief en 42 procent juist negatief'', zegt Wijers.

De administratieve lasten (vergunningaanvragen, vestigingswet) voor bedrijven zijn met 10 procent teruggedrongen (750 miljoen gulden). Maar bij met name de kleine en beginnende bedrijven is dit nog niet erg doorgedrongen (bij minder dan 40 procent bekend) en de waardering is navenant (5,5).

Staatssecretaris Van Dok (Internationale handel) wenst de lasten verder terug te dringen en hoopt daarvoor op een even grote bekendheid als voor de Tante Agaath-regeling. Deze fiscale aftrek voor mensen die investeren in beginnende bedrijven, is bekend (bij de helft van de bedrijven) en het gebruik ervan bijna even omvangrijk.

De deregulering is volgens Economische Zaken, net zoals bijvoorbeeld de vergroting van de marktwerking, een manier om de economie een sterkere structuur en een grotere dynamiek te geven. De groei van de economie en de werkgelegenheid lag boven het gemiddelde in de Europese Unie, maar Nederland is dan ook teruggekomen van een achterstand.

De welvaart per hoofd van de bevolking is niet meer dan gemiddeld, terwijl de arbeidsparticipatie relatief laag is, en dan vooral onder de ouderen. ,,Nederland behoort tot de middenmoot'', concludeert Wijers, terwijl de economie nog ,,fors beter'' kan presteren.

De Nederlandse economie groeit dit jaar naar verwachting met 3,25 procent (in 1998 met 3,75 procent), maar dat cijfer had hoger kunnen uitvallen zonder de varkenspest. De totale kosten van de klassieke varkenspest, die begin februari uitbrak, zullen dit jaar naar schatting 4 miljard gulden belopen. Dat is een stuk meer dan de totale begroting voor het departement van Economische Zaken (3,1 miljard gulden). De Europese Unie draagt aan de kosten van de varkenspest 2,1 miljard gulden bij, zodat er 1,9 miljard gulden aan 'nationale kosten' overblijft. De begroting van het departement wordt daardoor verhoogd met 1,67 miljard gulden, terwijl de rest van het bedrag uit de huidige begroting komt en uit een speciaal potje epidemieën.

De klassieke varkenspest en ook de dreiging van de gekke-koeienziekte maken de deregulering door het ministerie van Landbouw, Natuurbehoud en Visserij minder eenduidig dan die door EZ. Enerzijds staat de begroting in het teken van ,,het wegnemen van knellende regelgeving'' en de eigen verantwoordelijkheid van de innoverende ondernemer. Anderzijds worden strakkere regels en adequater toezicht daarop aangekondigd om dreigende epidemieën in de veestapel te voorkomen.

Minister Van Aartsen wil dat boeren en tuinders meer gaan innoveren en daarom streeft hij naar vermindering van het aantal regels. Agrarische bedrijven krijgen volgend jaar een lastenverlichting van gemiddeld 3.900 gulden. Van Aartsen hoopt dat de boeren dat geld zullen gebruiken voor innovatie. Voor een structurele lastenverlichting in de hele agrarische sector heeft het kabinet in totaal 700 miljoen uitgetrokken, waarvan 390 miljoen gaat naar de 100.000 ondernemingen in de landbouw.

De Nederlandse boeren krijgen tegelijkertijd te maken met meer regels en scherper toezicht. Om de veestapel gezond te maken én te houden, komt er een 'versneld herijkingsproces' voor het diergezondheidsbeleid (30 miljoen gulden extra). Met het oog op de gekke-koeienziekte en de varkenspest wordt het veterinaire beleid verstevigd. Dat betekent extra inzet van de overheid bij de diagnostiek, de uitroeiing van ziekten en bewakings- en garantiesystemen door de hele 'keten', dus van stal tot winkelschap. Het uiteindelijke doel is het bereiken van de EU-status 'dierziektevrij'.

Van Aartsen wil volgend jaar een forse verbetering tot stand gebracht zien in het welzijn van dieren in de intensieve varkenshouderij. De bestaande minimumeisen van 1994 zullen strikt worden gehandhaafd, dan wel worden aangescherpt. Ook EU-richtlijnen voor het houden van kippen en varkens zullen komend jaar worden gewijzigd.

Handhaving van de regelgeving zal ook duidelijker merkbaar zijn in de visserij. Om de mogelijkheden van visserijcontroles op zee door de Algemene Inspectiedienst (AID) te vergroten, wordt een speciaal inspectievaartuig aangeschaft. Daarvoor wordt volgend jaar eenmalig tien miljoen gulden uitgetrokken. Om het schip te laten varen is jaarlijks twee miljoen gulden nodig.

ECONOMISCHE ZAKEN
G.J. Wijers (D66)
Budget: 3,1 miljard
Percentage van de totale begroting: 1,41
Ambtenaren: 4.900
LANDBOUW, NATUURBEHEER EN VISSERIJ
J.J. van Aartsen (VVD)
Budget: 3,3 miljard
Percentage van de totale begroting: 1,51
Ambtenaren: 9.900