ROTTERDAM, 29 JAN. Minister Sorgdrager (Justitie) zal er een nog zware dobber aan hebben om juridische maatregelen te nemen tegen de procureurs-generaal Docters van Leeuwen en Steenhuis.

De bestuursrechter bij wie de procureurs-generaal de eventuele maatregelen kunnen aanvechten, zou de redenen voor ontslag of overplaatsing wel eens te licht kunnen vinden, zo menen arbeidsrechtdeskundigen desgevraagd.

Als Sorgdrager werkelijk af wil van de door de Kroon benoemde procureurs-generaal omdat er geen vertrouwensrelatie meer bestaat, dan liggen onderhandelingen tussen beide partijen over een afvloeiïngsregeling eerder voor de hand dan een gang naar de bestuursrechter, zegt T. van Peijpe, universitair hoofddocent sociaal recht aan de Rijksuniversiteit Leiden. ,,Ik verwacht dat het een kwestie wordt van dure advocaten inhuren en afkopen.''

Het is volgens de deskundigen alleszins mogelijk om ambtenaren te ontslaan, ook al is de rechtspositie van ambtenaren duidelijker geregeld dan voor werkenden in het bedrijfsleven. Maar in de kwestie tussen Sorgdrager en de beide procureurs-generaal liggen de gronden daarvoor niet voor het oprapen. Weliswaar kan Docters van Leeuwen disloyaliteit aan zijn superieur worden verweten en Steenhuis het niet duidelijk melden van zijn nevenfunctie bij het organisatiebureau Bakkenist alsmede wellicht belangenverstrengeling, maar daar staat tegenover dat minister Sorgdrager kan worden verweten niet zorgvuldig genoeg te hebben geopereerd bij het aanbieden van het rapport-Dolman over procureur-generaal Steenhuis aan de Tweede Kamer.

P. van der Heijden, hoogleraar arbeidsrecht aan de Universiteit van Amsterdam, vindt dat minister Sorgdrager zich als werkgever niet netjes heeft gedragen. ,,Docters van Leeuwen heeft vorige week misschien willen opkomen voor juridische waarden die met voeten getreden zijn. Je zou kunnen zeggen dat de minister met Steenhuis in strijd met het fatsoen is omgegaan door geen hoor en wederhoor toe te passen. De minister heeft Steenhuis door de gehaktmolen willen halen zonder kans op een reëel weerwoord van Steenhuis op het rapport-Dolman. Hoe ver moet in zo'n geval de loyaliteit van ambtenaren gaan?''

In het geval van Steenhuis, menen de arbeidsrechtdeskundigen, zou de bestuursrechter kunnen oordelen dat hij door mogelijke belangenverstrengeling het aanzien van het ambt heeft geschaad. Daarbij gelden voor hoge ambtenaren scherpere normen dan voor lage ambtenaren of werknemers in het bedrijfsleven. ,,Noblesse oblige'', zegt de Leidse hoofddocent Van Peijpe. Het is iets anders als een griffier voor zijn raam op een rechtbank een affiche hangt als protest tegen een loonmaatregel of dat een procureur-generaal dat doet, stelt H. Hennekens, hoogleraar staats- en bestuursrecht in Nijmegen. En zo is het zeer wel mogelijk dat een rechter wordt ontslagen als hij dronken achter het stuur zit, terwijl een werknemer die voor een firma dranken bezorgt en dronken rondrijdt, zijn baan mag houden. Hennekens zegt overigens dat hem onvoldoende feiten bekend zijn om over de kwestie op Justitie een oordeel te kunnen geven. A. Jaspers, hoogleraar sociaal recht in Utrecht, pleit naar aanleiding van de kwestie-Steenhuis voor een hardere meldingsplicht van nevenfuncties.

Maatregelen tegen Docters van Leeuwen zijn nog veel lastiger te onderbouwen, menen de deskundigen. Disciplinaire maatregelen wegens plichtsverzuim of verwijtbare overtredingen houden voor de rechter vermoedelijk geen stand, menen de deskundigen, evenmin als ontslag wegens ongeschiktheid voor de functie of onverenigbaarheid van karakters. ,,Ontslag van Docters van Leeuwen staat niet in verhouding tot wat er gebeurd is'', meent Jaspers.