Door een onzer redacteuren
De strijd tussen minister Sorgdrager (Justitie) en het openbaar ministerie woedt al twee weken. ,,Met het oog op het overleg'' stuurde minister Sorgdrager gisteren een overzicht naar de Tweede Kamer.

DEN HAAG, 28 JAN. Over één ding waren alle sprekers tijdens het Kamerdebat vanmorgen het eens: het blijft onduidelijk wat zich afgelopen donderdagavond op het ministerie van Justitie heeft afgespeeld. Was het ,,muiterij op de Schedeldoekshaven'', zoals Kamerlid Dittrich (D66) aanvankelijk dacht? Ging het om een ,,couppoging tegen het wettig gezag van de minister van Jusititie, en dat nog wel door de functionarissen wier taak het is het justitiële gezag te handhaven?'', vroeg Van den Berg (SGP).

De minister en de procureurs-generaal hebben de afgelopen dagen elk hun versie van de gebeurtenissen gegeven in brieven aan respectievelijk de Tweede Kamer en het openbaar ministerie. De procureurs schetsten bij monde van hun voorzitter Docters van Leeuwen een vergadering over de rechtspositie van PG Steenhuis die uit de hand liep door het optreden van het ministerie. De minister daarentegen schreef dat door het optreden van de procureurs ,,het beeld van een gezagscrisis is ontstaan''. De Kamer verwacht dat Sorgdrager hierover volledige duidelijkheid schept.

Een tweede vraag vanmorgen was: hoe heeft het zover kunnen komen? Hieronder volgen de gebeurtenissen sinds 30 december, toen tientallen jongeren amok maakten in een woonwijk in Groningen. Onderstaand overzicht is een aangepaste versie van het overzichtstuk dat minister Sorgdrager gisteren ,,met het oog op het overleg'' van vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Maandag 19 januari:
,,Dolman zegt dat het hem correct voorkomt als Steenhuis en de minister tegelijk het rapport ontvangen. Ook zou Steenhuis enige tijd (,,48 uur of zo'') moeten krijgen om een reactie voor te bereiden.

Dinsdag 20 januari:
,,Borghouts laat onderzoeker Dolman weten dat het rapport aan de minister wordt uitgebracht en dat zij bepaalt of en wanneer het stuk naar anderen gaat.''

Dinsdag 30 december:
Tientallen jongeren richten in de Groninger Oosterparkbuurt vernielingen aan. De politie durft de wijk niet in, de mobiele eenheid laat vier uur op zich wachten.

Dinsdag 6 januari:
Een rapport van onderzoeksbureau Bakkenist naar de bestuurlijke verhoudingen in Groningen lekt uit naar de pers. Bakkenist velt een vernietigend oordeel over het functioneren van korpschef Veenstra, korpsbeheerder Ouwerkerk en hoofdofficier van justitie Daverschot.

Woensdag 7 januari:
Veenstra stapt op naar aanleiding van het rapport-Bakkenist en de kritiek op zijn optreden.

Woensdag 14 januari:
De regionale zender TV Noord blijkt op de hoogte van de betaalde bijbaan van procureur-generaal Steenhuis bij bureau Bakkenist. De zender vraagt Steenhuis om een reactie. Deze belt secretaris-generaal Borghouts van het ministerie van Justitie en vertelt dat TV Noord 's avonds aandacht aan zijn nevenfunctie zal besteden. Minister Sorgdrager besluit een onafhankelijk buitenstaander in te schakelen om onderzoek te doen naar de nevenfuncties van Steenhuis. De bewindsvrouw ontvangt procureur-generaal Steenhuis en de voorzitter van het college van PG's Docters van Leeuwen om zes uur 's avonds en vertelt hun dat ze de situatie ernstig acht. Ex-Kamervoorzitter Dolman neemt in de loop van de avond het onderzoek op zich.

Vrijdag 16 januari:
De media berichten over verdere belangenvermenging van Steenhuis op het gebied van automatisering. Medewerkers van het ministerie beginnen die dag nog met een onderzoek of Steenhuis automatiseringsopdrachten zou hebben gegund aan Bakkenist. Zonder medeweten van minister Sorgdrager belt secretaris-generaal Borghouts super-PG Docters van Leeuwen met de suggestie dat Steenhuis zijn functie ter beschikking stelt. De super-PG zegt dat hij niet eerder dan maandag met een reactie kan komen.

Maandag 19 januari:
Docters van Leeuwen belt om tien uur, om te zeggen dat er geen sprake van kan zijn dat Steenhuis opstapt.

Diezelfde dag spreekt Dolman met procureur-generaal Steenhuis en diens advocaat. Dolman zegt dat het hem correct voorkomt als Steenhuis en de minister tegelijk het rapport ontvangen. Ook zou Steenhuis enige tijd (,,48 uur of zo'') moeten krijgen om een reactie voor te bereiden.

Dinsdag 20 januari:
Borghouts laat onderzoeker Dolman weten dat het rapport aan de minister wordt uitgebracht en dat zij bepaalt of en wanneer het stuk naar anderen gaat. Die middag stuurt de secretaresse van Steenhuis een fax naar Dolman en Borghouts waarin zij meldt een kopie van het registratieformulier voor nevenfuncties aan het ministerie te hebben verzonden.

Woensdag 21 januari:
Dolman belt Steenhuis op. De toegezegde 48 uur was een loze toezegging - de minister bepaalt wanneer Dolmans rapport aan anderen ter inzage wordt gegeven. Aan het begin van de avond levert de ex-Kamervoorzitter zijn rapport in bij de minister en de secretaris-generaal.

Donderdag 22 januari:
Om kwart over negen besluit Sorgdrager het rapport samen met een nog op te stellen brief aan de Tweede Kamer te sturen. De brief zal in de loop van de middag gereed zijn. Steenhuis en Docters van Leeuwen moeten het rapport kunnen beoordelen in samenhang met de beoogde brief aan de Tweede Kamer, vindt Sorgdrager.

Diezelfde ochtend besluit de minister aan oud-rechtbankpresident Van Julsingha en hoogleraar H. Franken te vragen de handelwijze van Steenhuis nog eens onder de loep te nemen. In het rapport schrijft Dolman immers geen harde bewijzen te hebben voor belangenverstrengeling. Maar de oud-Kamervoorzitter is er ook niet van overtuigd dan het niet zo is.

Steenhuis en Docters van Leeuwen worden uitgenodigd voor een overleg om zes uur 's avonds. Dan zal ook het concept van Sorgdragers brief aan de Tweede Kamer klaar zijn. Docters van Leeuwen wil het rapport eerder inzien, maar dat verzoek wordt niet ingewilligd.

Actualiteitenrubriek NOVA belt met het ministerie. NOVA wil een reactie op het kort geding dat Steenhuis dreigt aan te spannen tegen het ministerie. Het departement weet van niks.

In de loop van de middag deelt Justitie aan de parketten mee dat de minister aan het begin van de avond een belangrijke mededeling zal faxen. De minister wil zo volgens eigen zeggen voorkomen dat de hoofden van de parketten via de media horen van het rapport-Dolman en de brief aan de Kamer.

Om vijf minuten over half zes maakt Steenhuis alvast zelf bekend dat het interne rapport van Justitie over eventuele belangenverstrengeling op het gebied van automatisering geen belastende gegevens voor hem oplevert. Even na zes uur arriveren de vier procureurs-generaal op het ministerie. Minister Sorgdrager geeft hun het rapport-Dolman en de concept-brief aan de Tweede Kamer. Steenhuis en Docters van Leeuwen herhalen de eis van 48 uur 'lees-en reactietijd', maar krijgen nul op het rekest. Om kwart voor zeven laat de president van de rechtbank weten zich die avond gereed te houden voor een kort geding op straffe van een dwangsom van een miljoen gulden. De landsadvocaat adviseert de minister daarop de brief aan de Kamer niet meteen te versturen.

Steenhuis en Docters van Leeuwen maken bezwaar tegen de kwalificatie ,,ernstige feiten'' die minister Sorgdrager in de concept-brief aan de Kamer gebruikt. Volgens de twee pg's zijn die ernstige feiten niet af te leiden uit het rapport-Dolman. De pg's menen bovendien in de concept-brief te lezen dat al is besloten tot maatregelen tegen Steenhuis. Beide partijen komen overeen de passage over de vermeende maatregelen tegen Steenhuis te ,,herstellen''. Steenhuis trekt zijn kort geding in. Omstreeks half elf 's avonds komt de definitieve tekst van de brief aan de Kamer tot stand. Een uur later verklaart Docters van Leeuwen buiten tegen de verzamelde pers dat het ,,gezag van de minister vooropstaat''.

Vrijdag 23 januari:
Om tien uur worden het rapport-Dolman en Sorgdragers brief bij de Tweede Kamer ingediend. In zijn wekelijkse persconferentie zegt premier Kok dat de PG's zich ,,kinderachtig en onvolwassen'' hebben gedragen.

Zondag 24 januari: Secretaris-generaal Borghouts belt super-PG Docters van Leeuwen op en zegt hem de volgende dag op het ministerie te komen voor een ,,ernstig gesprek''.

Maandag 25 januari:
Docters van Leeuwen meldt zich ziek. Het gesprek op het departement kan niet doorgaan.

Woensdag 28 januari:
De Tweede Kamer debatteert over de ontstane situatie op het ministerie. Dezelfde avond buigt de Groningse gemeenteraad zich over de positie van korpsbeheerder en burgemeester Ouwerkerk, die inmiddels heeft verklaard dat hij aftreedt.