Israeliërs kiezen massaal Ehud Barak als premier

JERUZALEM, 18 MEI. Ex-stafchef Ehud Barak wordt premier van Israel. De Israelische oppositieleider behaalde gisteren een onverwacht grote overwinning (56 tegen 43.9 procent) op Likudpremier Benjamin Netanyahu in de strijd om het premierschap. De opkomst bedroeg ongeveer 80 procent.

Een half uur na het sluiten van de stembureaus gaf Netanyahu zijn nederlaag toe en kondigde hij zijn vertrek als Likudleider aan. In het buitenland is Baraks overwinning wijd en zijd begroet als "hoop voor vrede". De Amerikaanse president Clinton zei ernaar uit te kijken in nauwe samenwerking met Barak een alomvattende vrede te bereiken die Israels veiligheid versterkt. Egypte "steekt de hand uit" naar Barak, aldus minister van Buitenlandse Zaken Amr Moussa. Palestijnen toonden zich behoedzamer - Barak staat als havik bekend - maar ook zij verwelkomden Baraks overwinning.

De uitslag van de tegelijk gehouden parlementsverkiezingen weerspiegelt de doorgaande versnippering van de Israelische politiek. Zowel Baraks Israel-Eén (Arbeidspartij) als Likud verloor, de laatste partij aanzienlijk. Grote winst ging naar de ultraorthodoxe Shaspartij van Arye De'eri, die zojuist wegens corruptie tot een gevangenisstraf van vier jaar is veroordeeld. "We danken de schepper van de wereld en degenen die ons wilden vertrappen", riep een triomfantelijke De'eri gisteravond. "God gaf ons kracht!" Daarnaast komen er zes nieuwe partijen, van uiterst rechts tot uiterst links, in de Knesset. De uitslag dwingt Barak met een grote coalitie te gaan regeren. In tegenstelling tot zijn voorganger Netanyahu heeft hij daarvoor de ultraorthodoxe partijen niet strikt nodig. In een hotel in Tel Aviv waar hij herhaaldelijk werd onderbroken door gezang en applaus van zijn aanhangers beloofde Barak vannacht "om de premier van iedereen te zijn". Later ging hij naar het Rabinplein, waar zijn 'alter ego' premier Yitzhak Rabin in 1995 werd vermoord. Daar sprak hij duizenden Israeliërs toe die waren opgekomen om zijn succes te vieren: "Dit is het begin van een nieuwe dag!", zei hij, en hij beloofde de vrede met de Palestijnen door te zetten en binnen een jaar de Israelische troepen uit Libanon terug te trekken. Dit is naast het vredesproces - en de zich toespitsende tweedeling tussen seculier en ultra-orthodox - een andere zeer dringende kwestie in de Israelische samenleving. Dat werd vannacht onderstreept toen enkele tientallen katjoesjaraketten vanuit Libanon op Noord-Israel werden afgeschoten. De Libanese verzetsbeweging Hezbollah zei voor de aanvallen verantwoordelijk te zijn. Eerder had Hezbollah al wraak aangekondigd voor de dood van twee Libanese burgers bij een Israelische aanval. (Reuters, AP, AFP)

NRC Webpagina's
18 MEI 199