Dossier Desert Fox

Nieuws

Achtergrond

Documenten

BAGDAD, 28 DEC. Irak heeft de afgelopen dagen de druk opgevoerd in zijn confrontatie met het Westen, en heeft gedreigd geallieerde vliegtuigen in zijn luchtruim neer te halen. Tevens kondigde het aan het voedsel-voor-olieprogramma met de Verenigde Naties eind mei niet te zullen verlengen en het betrokken VN-personeel — 400 man — te zijner tijd te zullen uitwijzen. Het programma is bedoeld om de Iraakse bevolking te voeden met geld van de olie-export, onder scherpe controle van de VN. Voordat de VN-Veiligheidsraad de sancties tegen Irak opheft, is er echter volgens vice-president Taha Yassin Ramadan ,,geen enkele samenwerking'' met de VN mogelijk.

De verschillende Iraakse dreigementen komen enkele dagen na de Amerikaans-Britse militaire operatie Desert Fox, die was bedoeld om Irak te straffen voor zijn gebrek aan medewerking met de inspecteurs van de VN-wapencommissie UNSCOM. Een Europese diplomaat zag de Iraakse opstelling als ,,vlucht naar voren van een regime dat zich bedreigd voelt''.

Vice-president Ramadan verklaarde afgelopen weekeinde dat Irak ,,niet anders kon dan reageren op elke schending'' van zijn luchtruim. Hij voegde er aan toe dat ,,de farce van de zogeheten No-fly-zones moet eindigen''. Amerikaanse, Britse en Franse vliegtuigen patrouilleren boven Irak om te waarborgen dat de Iraakse luchtmacht niet actief is in de in 1991 door Washington, Londen en Parijs afgekondigde No-fly-zones. Irak heeft deze zones, ten zuiden van de 33ste en ten noorden van de 36ste breedtegraad en bedoeld om de bevolking te beschermen, nooit erkend maar de vliegtuigen doorgaans ongemoeid gelaten.

Amerikaanse en Britse woordvoerders verklaarden dat hun piloten indien aangevallen alles zouden doen om zich te verdedigen. Londen voegde er aan toe dat, ondanks Iraakse verklaringen van het tegendeel, geen enkel Brits toestel het vuur had geopend sinds het einde van operatie Desert Fox, 19 december. Bagdad meldde zaterdag dat zijn luchtafweer had geantwoord op een aanval. Een Britse piloot had inderdaad schoten waargenomen, echter ver af.

Een spoedzitting van Arabische ministers van Buitenlandse Zaken over de Amerikaans-Britse aanvallen op Irak die voor komende woensdag was vastgesteld, is tot na de islamitische vastenmaand Ramadan uitgesteld. De Ramadan loopt half januari af. Sommige Arabische landen, waaronder Egypte en Saoedi-Arabië, hadden grote bezwaren tegen een dergelijke bijeenkomst, die zou moeten worden gevolgd door een top en een steunbetuiging voor Irak. Egyptes president Mubarak keerde zich gisteren scherp tegen de Iraakse president die volgens hem zelf verantwoordelijk is voor de Amerikaans-Britse aanval. (Reuters, AFP, AP).