Dossier Desert Fox

Nieuws

Achtergrond

Documenten

Door MENNO STEKETEE
ROTTERDAM, 6 JAN. De Iraakse en Amerikaanse vliegtuigen die gisteren in een luchtgevecht verwikkeld raakten, waren op de maximale afstand van elkaar waarop dit nog mogelijk is. Bij de eerste confrontatie tussen twee F-15's en een paar Iraakse MiG-25's die zich een paar kilometer in de zuidelijke No-fly zone begaven, vuurden de Amerikaanse toestellen van veraf drie AMRAAM-raketten en een vergelijkbare Sparrow-raket af. De AMRAAM — de afkorting staat voor: Advanced Medium Range Air-to-Air Missile — heeft een bereik van meer dan zeventig kilometer.

De AMRAAM-raketten troffen bij vroegere luchtgevechten, zoals tijdens de Golfoorlog en tegen Bosnisch-Servische vliegtuigen altijd hun doel. Dat dit nu niet gebeurde, wijst erop dat de MiG-piloten direct nadat ze in de gaten kregen dat de projectielen naderden, rechtsomkeert maakten en zich buiten bereik konden begeven. De MiG-25 is met een maximale snelheid van driemaal die van het geluid de snelste waarover de Iraakse luchtmacht beschikt.

Bij het treffen dat een kwartier later volgde, waren de tegenstanders nog verder van elkaar verwijderd. F-14's afkomstig van het vliegdekschip Carl Vinson vuurden, alweer tevergeefs, twee Phoenix-raketten af op twee MiG-25's die zich op meer dan 100 kilometer afstand bevonden.

Het is voor het eerst dat deze 25 jaar oude raket — met een bereik van 200 kilometer — bij een gewapend treffen door de Amerikanen wordt ingezet.

Bij de twee confrontaties in het Iraakse luchtruim waren volgens een Amerikaanse woordvoerder in totaal 13 tot 15 toestellen van de Iraakse luchtmacht betrokken.

Dat aanzienlijke aantal zal als een verrassing zijn gekomen: de Iraakse luchtmacht heeft de jaren na de Golfoorlog (1991) een nogal zieltogend bestaan geleid. Van de oorspronkelijke inventaris van 700 toestellen deserteerden er in 1991 meer dan honderd naar Iran en werden er honderden in hun betonnen schuilplaatsen door geleide bommen vernietigd.

Sindsdien ontbreekt het de luchtmacht aan zowat alles: reserveonderdelen, nieuwe elektronica maar vooral trainingsvluchten. Per jaar maken de Iraakse piloten hooguit zo'n 10 vlieguren: veronder het door de NAVO noodzakelijke geachte minimum van 180 uur.

En het moreel laat ook te wensen over. Er waren gisteren aanwijzingen dat een MiG-23 wegens brandstofgebrek was neergestort. ,,Ze krijgen maar weinig mee', verklaarde een Amerikaanse woordvoerder. ,,Anders vliegen ze zó naar Iran.'