Hongkong in de rij voor een 'Chinees' paspoort
Door onze correspondent
HONGKONG, 12 JUNI. De Immigratiedienst van
Hongkong heeft gisteren zijn kantoren geopend voor de aanvraag van het
nieuwe paspoort van de 'Hongkong Speciale Administratieve Regio van de
Volksrepubliek China', zoals de Britse kroonkolonie na de overdracht op
30 juni/1 juli aan China gaat heten. De eerste dag werden op het
hoofdkantoor meer dan 100.000 aanvraagformulieren opgehaald, en op de
talrijke bijkantoren nog eens vele tienduizenden.
In het kosmopolitische Hongkong heeft ongeveer eenvijfde van de 6,3
miljoen inwoners buitenlandse paspoorten, waaronder normale Britse
paspoorten met recht op ingezetenschap in het Verenigd Koninkrijk.
Verder zijn er drie andere reisdocumenten, waaronder het British
Dependent Territory Citizens Passport (BDTC) dat op 30 juni vervalt, het
British Nationality Overseas Passport (BNO), waarvan er 3,4 miljoen
zijn, en het Hongkongse Certificate of Identity voor statenloze
vluchtelingen uit China. De BDTC en de BNO gaven (en geven) geen recht
op ingezetenschap in Groot-Brittannië. Het zijn de houders van de
BDTC-paspoorten die zich nu moeten haasten om niet zonder reisdocument
te zitten. BDTC-paspoorthouders hadden tot voor kort de kans om een
BNO-paspoort aan te vragen, maar ongeveer 500.000 mensen zijn dat
vergeten of hebben het om andere redenen niet gedaan. Vele
Hongkong-Chinezen geven de voorkeur aan een BNO-paspoort boven het
nieuwe SAR-paspoort omdat het visum-vrije toegang tot de meeste landen
in de wereld geeft en de waarde van het SAR-paspoort nog niet duidelijk
vaststaat. Tot dusver hebben 17 landen waaronder Groot-Brittannie,
Canada en Singapore bekendgemaakt dat het SAR-paspoort visum-vrije
toegang zal geven. Vice-president Leon Brittan van de Europese Commissie
heeft onlangs in een nota voorgesteld dat Hongkong-Chinezen als een
aparte categorie moeten worden beschouwd en niet als burgers van China.
Brittan wil dat het SAR-paspoort ook visum-vrije toegang tot de 15
EU-lidstaten gaat geven. Tijdens de Europese top in Amsterdam zal
daarover volgende week een beslissing worden genomen. Sommige lidstaten,
zoals bijvoorbeeld Spanje, hebben bedenkingen omdat zij vrezen dat
vastelands-Chinezen via corrupte netwerken het SAR-paspoort zullen
bemachtigen en dat dit de EU zal openen voor een stortvloed van Chinezen
uit de Volksrepubliek die zich via Hongkong in Europa willen vestigen.
De directeur van de Immigratiedienst van Hongkong, Regina Ip, verzekerde
echter dat de SAR-paspoorten door de SAR en niet door China zullen
worden uitgegeven en gemaakt worden met geavanceerde
anti-vervalsingstechnologie.
Een huisvrouw, Wong Pang-yuen, die in 1962 uit China naar Hongkong was
gevlucht, zei dat zij nooit in aanmerking was gekomen voor een
BNO-paspoort, maar dat zij nu trots een SAR-paspoort zou aanvaarden.
,,China is een totaal ander land geworden.''
(NRC Handelsblad / Buitenland 12 juni 1997)